چرا بعد از غذا دوست داریم بخوابیم؟

دویچه وله: دلایل متعددی وجود دارد که چرا خوردن یک وعده می‌تواند به‌جای افزایش سطح انرژی در شما، باعث شود احساس خستگی و میل به خواب داشته باشید. اولین دلیل، دشواری در هضم یک ماده غذایی است.

به‌نوشته نشریه پزشکی Prevention؛ احساس خستگی کوتاه‌مدت بعد از مصرف غذا تا حد زیادی طبیعی است. اما اگر این وضعیت طولانی شده و شما را به خوابیدن بلافاصله بعد از وعده غذایی محتاج می‌کند، باید دلایل آن را در این گزارش بخوانید:

مصرف الکل همراه با غذا

یک لیوان شراب می‌تواند باعث خواب‌آلودگی شما بعد از غذا شود. به‌گفته متخصصان دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد، الکل سیستم عصبی مرکزی ما را سرکوب می‌کند و باعث می‌شود احساس خواب‌آلودگی کنیم. اگر زن هستید، فقط یک نوشیدنی در روز و اگر مرد هستید حداکثر دو نوشیدنی در روز بنوشید یا اگر متوجه شدید که الکل بر سطح انرژی شما تأثیر می‌گذارد، آن را کاملاً حذف کنید.

افزایش مصرف کربوهیدارت و چربی

فست‌فودها قطعا خوشمزه هستند، اما اگر سرشار از چربی و کربوهیدرات باشند، اغلب باعث می‌شوند که احساس تنبلی کنید. هورمون کوله‌سیستوکینین (CCK) که از روده کوچک ترشح می‌شود، اغلب در اینجا مقصر است. این هورمون در دستگاه گوارش تولید و آزاد می‌‌شود و به هضم پروتئین و چربی کمک می‌کند. برخی تحقیقات نشان داده است که بین افزایش تولید CCK پس از خوردن یک وعده غذایی پرچرب و احساس خواب‌آلودگی چند ساعت بعد رابطه وجود دارد.

در ضمن وقتی غذاهایی مانند گوشت قرمز یا شیرینی‌ می‌خورید که التهاب را افزایش می‌دهند، بدن شما می‌تواند سیتوکین‌ها (عواملی که به سلول‌های ایمنی شما در برقراری ارتباط با یکدیگر کمک می‌کنند) مانند اینترلوکین-1 (IL-1) آزاد کند. تحقیقات نشان داده است که سطوح بالاتر IL-1 بعد از غذا با خواب‌آلودگی بعد از غذا مرتبط است.

افزایش تولید برخی هورمون‌ها

وقتی غذاهای غنی از تریپتوفان، به مقدار زیاد آن‌هم همراه با کربوهیدرات در وعده غذایی مصرف می‌کنید، چند ساعت پس از خوردن غذا احساس خستگی می‌کنید. تریپتوفان اغلب در بوقلمون، مرغ، شیر، نان، شکلات، کنسرو ماهی تن، پنیر چدار، بادام‌زمینی، جو دوسر و غیره یافت می‌شود. تریپتوفان، این اسید آمینه ضروری به بدن شما کمک می‌کند تا هورمون‌های آرامش‌بخش سروتونین و ملاتونین تولید کند. به‌ همین‌ دلیل، این اسید آمینه حتی به عنوان درمانی برای اختلالات خواب، مورد تحقیق قرار گرفته است.

خوردن وعده‌های سنگین

گاهی اوقات، احساس خستگی بعد از غذا‌خوردن بیشتر به مقدار خوردن شما بستگی دارد. دلیل آن ساده است: هرچه وعده غذایی بزرگ‌تر باشد، انرژی بیشتری برای تجزیه آن از بدن لازم است. صرف تمام این انرژی می‌تواند منجر به خستگی شود، بنابراین سعی کنید حجم وعده‌های خود را کاهش دهید و اگر در بین وعده‌های غذایی گرسنه شدید، به سراغ یک میان‌وعده با پروتئین بالا بروید.

عدم تحمل غذایی

عدم تحمل غذایی، یا حتی آلرژی غذایی، اغلب با مشکلات گوارشی همراه است. اما خستگی را نیز باید به لیست علائم آن اضافه کرد. به‌ عنوان‌ مثال، چه حساسیت به گلوتن داشته باشید یا چه بیماری سلیاک، ممکن است پس از خوردن غذاهای حاوی گلوتن احساس خستگی کنید، زیرا می‌تواند باعث واکنش آلرژیک شود.

وجود بیماری‌های زمینه‌ای

اگر همه گزینه‌های دیگر را رد کرده‌اید و بعد از خوردن غذا همچنان خسته هستید، وقت آن است که با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا یک بیماری زمینه‌ای می‌تواند پشت علائم شما باشد یا خیر. برخی بیماری‌ها می توانند در جذب مواد مغذی از غذا اختلال ایجاد کنند، مانند کم‌خونی. در این صورت ممکن است احساس خستگی کنید. علاوه‌ بر‌ این، عدم تعادل هورمونی، حساسیت به انسولین یا سندرم پس از غذای ایدیوپاتیک (IPS) می‌تواند ارزش بررسی را داشته باشد.