داروی جراحی چشم ساخته شده در ایران فاجعه آفرید

روزنامه ایران: استفاده از داروی مخصوص جراحی چشم کافی بود تا گروهی از بیماران سالخورده یا با کم‌بینایی مواجه شوند یا بینایی‌شان را از دست بدهند.

همزمان با شکایت بیماران در دادسراها بویژه در آبادان، رئیس انجمن چشم پزشکی ایران نیز در نامه‌ای به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواستار بررسی‌های فوری شده است و از 9 شهر به عنوان شهرهایی که در آنها آسیب‌های جدی دارو به چشم بیماران وارد شده، نام برده است.
نامه فوری
شانزدهم اردیبهشت ماه امسال، نامه ای  از سوی رئیس انجمن چشم پزشکی ایران خطاب به معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دفتر رئیس سازمان غذا و دارو ارسال می‌شود که حاوی خبر و اطلاعات مهمی بود. در متن نامه چنین آمده است: «جناب آقای دکتر سید حیدر محمدی، معاون وزیر بهداشت و درمان و رئیس سازمان غذا و دارو، با توجه به گزارش تعدادی از مراکز چشم پزشکی سراسر کشور در هفته‌های آغازین سال جدید، به دنبال مصرف دارویی که تولید آن مربوط به سال 2022 و انقضای آن 2025 است ولی منجر به کم‌سو شدن و از بین رفتن قرنیه چشم بیماران شده است و همینطور بروز موارد مشابه در هفته‌های پایانی اسفند 1401 در بعضی از مراکز چشم پزشکی آبادان، شیراز، مشهد، تربت حیدریه، گناباد، فردوس، ارومیه، اصفهان، کرمانشاه و کنگاور خواستاریم برای جلوگیری از ایجاد مشکل مشابه در سایر مراکز، دستورات لازم و بررسی‌ها انجام گیرد.»
نامه به غذا و دارو
تأکید می‌شود، این نامه‌ای است که دکتر محمود جباروند، دبیرکل و رئیس هیأت مدیره انجمن چشم پزشکی ایران در تاریخ 16 اردیبهشت 1402 برای رئیس سازمان غذا و دارو ارسال کرد. تحقیقات از آن زمان آغاز شده، اما بیماران طبق گفته خودشان همچنان با چشمانی که تقریباً از دست رفته‌اند از شهری به شهر دیگر برای درمان آواره هستند.
30 چشم پزشک، درگیر با ماجرایی عجیب در مسیر درمان بیماران
حدود 30 چشم پزشک کشور از اسفند ماه با مورد عجیبی در مسیر درمان بیماران خود مواجه شده‌اند که معتقدند به وضعیت غیر سلامت دارویی برمی‌گردد که از سوی یک شرکت داروسازی داخلی در اسفند ماه در کشور توزیع شده است.

یکی از چشم پزشکان که در آبادان مشغول به طبابت است در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: اواخر اسفندماه سال گذشته، دارویی که از آن حین جراحی استفاده می‌کنیم تمام شد و از بیمارستان خواستیم این دارو را تهیه کند. معمولاً تهیه این دارو از یک شرکت دارویی داخلی انجام می‌گرفت، اسفندماه هم مثل همیشه از این شرکت درخواست ارسال دارو کردیم. دارو رسید و ما هم در مسیر جراحی از آن برای بیمارانی که در آخرین روزهای اسفند برای جراحی وقت داشتند، استفاده کردیم. از هشت بیماری که من و سه بیماری که یک پزشک دیگر عمل کردیم همگی پس از جراحی، دچار ورم‌های شدید قرنیه پس از عمل شدند.

پس از بررسی‌های فراوان، در نهایت به این نتیجه رسیدیم که مشکل پیش آمده، ناشی از استفاده از دارویی است که از سوی آن شرکت ارسال شده است که باعث از بین رفتن قرنیه چشم بیماران شده و دید همه بیماران که تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند، روز به روز بدتر می‌شد.

اغلب این بیماران هم در رده سنی 50 سال به بالا برای درمان آب مروارید مراجعه کرده بودند. لازم است بدانید بعد از عمل جراحی، ورم چشم، برای چند روز طبیعی است ولی برای این افراد بعد از 100 روز، نه تنها ورم چشم خوب نشد، بلکه مشکلاتی را ایجاد کرده است.

این پزشک افزود: اکنون باید برای این بیماران پیوند قرنیه انجام شود. این عمل هزینه زیادی دارد و من تا کنون با دانشگاه علوم پزشکی مکاتبات زیادی داشتم تا حداقل هزینه پیوند را بپردازند؛ ولی تا کنون جوابی در این خصوص نگرفته‌ایم. من بیمارانم را جمع کردم و به اهواز بردم تا مشکل‌شان را به صورت حضوری با یک فوق‌تخصص قرنیه در میان بگذارم و نوبت عمل جراحی برای پیوند بگیرم. بعد از این اتفاقات، من و همکارم خیلی پیگیری کردیم و متوجه شدیم چند پزشک دیگر در شیراز، بجنورد، قزوین و... نیز با این مشکل مواجه شده بودند. الان حدود 30 پزشک هستیم که این مشکل برای بیماران‌مان پیش آمده و پیگیر موضوع هستیم.
او با اشاره به اینکه، گزارش ایراد داشتن این دارو را طی مکاتباتی به سازمان غذا و دارو اعلام کرده‌ایم، گفت: چند بار از  سازمان غذا و دارو با من تماس گرفتند و جزئیات را پرسیدند، حتی نماینده آنها به آبادان آمد و شرایط بیمارستان را بررسی کرد و نامه‌نگاری با انجمن چشم پزشکی کشور نیز انجام شده است.

دارو وارداتی نیست و این شرکت خودش این دارو را تهیه می‌کند و با توجه به اینکه از روی ظاهر هم نمی‌توان تشخیص داد که دارو سمی است یا نه، از طریق سازمان غذا و دارو شکایت کرده‌ایم ولی شکایت قضایی فعلاً نه ولی ممکن است همه کسانی که در این زمینه متضرر شده‌اند شکایت قضایی نیز ثبت کنند.
تلاش برای از بین بردن داروها
این پزشک گفت: جالب اینجاست این شرکت، بعد از اینکه این مشکلات پیش آمد و ما تأکید کردیم که مشکل از دارو است، دو بار نامه‌نگاری کرد که تمام سریال نامبر این شرکت را پس بفرستید. به نظر می‌رسد آنها قصد دارند تمام اینها را از سطح بازار جمع کنند تا کسی روی آنها تست سمیت سلولی انجام ندهد که البته ما این کار را نکردیم و داروهای این شرکت در انبار ما موجود است. ما تعدادی از این داروها را به دو مرکز در تهران فرستادیم تا تست سمیت سلولی از آنها گرفته شود.
یک بیمار که شکایت خود را ثبت کرده چه می‌گوید؟
یکی از بیماران که تحت عمل جراحی برای درمان آب مروارید قرار گرفت، به «ایران» می‌گوید: 22 اسفند ماه سال گذشته، تحت عمل جراحی برای درمان آب مروارید قرار گرفتم. چند ماه قبل هم تمام آزمایشات مربوط به این کار را انجام داده بودم. آزمایش‌ها نیز مشکلی را نشان نمی‌داد و من از نظر سلامتی، هیچ مشکلی نداشتم. چشمی که آب مروارید داشت هم به خوبی می‌دید ولی کمی تار بود.

وی با اشاره به اینکه بعد از عمل جراحی، نه تنها مشکل تاری چشمش حل نشد، بلکه این روزها حتی نیم متری خودش را هم به خوبی نمی‌بیند، می‌گوید: من چشم راستم را عمل کردم و خدا را شکر می‌کنم که چشم چپم همچنان بینایی خوبی دارد. وقتی پیش یک دکتر دیگر رفتم، به من گفت که چشم راستم به خاطر عمل، بینایی‌اش را از دست داده است.

این بیمار با اشاره به اینکه برای بهبود و خروج از این شرایط، باید پیوند قرنیه انجام شود، می‌افزاید: به من گفته‌اند حدود 12 نفر دیگر هم چنین مشکلی را پیدا کرده‌اند. به ما گفته‌اند که این مشکل، به علت استفاده از دارویی است که استاندارد نیست. شکایت کرده‌ایم و دادگاه هم رفته‌ام. به من در دادگاه گفته‌اند که منتظر هستند تا بقیه کسانی که برایشان مشکل پیش آمده، مدارک پزشکی قانونی‌شان را ارائه دهند و آخر همین ماه، قاضی دستور را صادر می‌کند.

وی افزود: پزشکی که من را عمل کرده بود، گفت که مشکل پیش آمده، به دلیل استفاده از یک دارو بوده است. دو پزشک دیگر نیز این موضوع را تأیید کردند. من شکایتم را ثبت کردم و منتظر پاسخ دادگاه می‌مانم.
دانشگاه علوم پزشکی آبادان چه می‌گوید؟

دکتر صالحی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی آبادان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: درگیری غیرعادی برای بیماران موردی است که تأیید می‌شود اما اینکه دارو موجب این مشکل برای بیماران شده یا نه بعد از مشخص شدن نتیجه آزمایشات و تحقیقات می‌توان با قطعیت درخصوص آن صحبت کرد. ما گزارش‌هایمان را به وزارتخانه ارسال کرده‌ایم.