مصرف‌کنندگان الکل صنعتی در معرض چه خطراتی هستند؟

مشروبات الکلی دست‌ساز اغلب دارای متانول هستند-عکس تزیینی استدویچه وله: در‌حالی‌که تولید و فروش نوشیدنی‌‌های الکلی در ایران ممنوع است، نه‌تنها در سال‌های گذشته، بلکه در هفته‌های اخیر مرگ‌و مسمومیت مصرف‌کنندگان محصولات غیراستاندارد، خبرساز شده است.

به‌نوشته نشریه آلمانی اشترن؛ مشروبات الکلی دست‌ساز اغلب حاوی متانول است. این ماده به‌عنوان سوخت و حتی ضدیخ قابل‌استفاده است و از آن در صنایع شیمیایی نیز استفاده می‌شود. با‌ این ‌وجود، نوشیدن الکل‌های حاوی متانول، عوارض خطرناکی دارد و حتی می‌تواند کُشنده باشد.

اگرچه اتانول موجود در نوشیدنی‌های الکلی استاندارد و متانول از نظر ساختار شیمیایی بسیار شبیه به‌هم هستند، اما از نظر اثرات سمی بسیار متفاوتند. طعم متانول و اتانول قابل‌تشخیص نیست. تشخیص خانگی متانول و تمایز آن از اتانول ساده نیست و این کار، نیازمند روش‌های آزمایشگاهی است.

مصرف متانول همیشه خطرناک است و چیزی به نام دوز بی‌ضرر وجود ندارد.

اولین علائم مسمومیت با متانول، شبیه یک مسمومیت معمولی است. افراد، مبتلا به خستگی، حالت تهوع، سردرد یا سرگیجه می‌شوند. بنابراین قضاوت در مورد این‌که آیا کسی مست است یا مسمومیت با متانول در حال وقوع است یا خیر، نمی‌تواند آسان باشد. این را فقط یک پزشک آزمایش خون می‌تواند روشن کند. علائم شدید می‌تواند تنها یک ساعت پس از نوشیدن الکل، ظاهر شود.

متانول در بدن ابتدا به فرمالدئید و سپس به اسید فرمیک تبدیل می‌شود. اسید فرمیک به عصب بینایی حمله می‌کند و می‌تواند منجر به کوری شود. اختلالات بینایی یکی از اولین علائم جدی مسمومیت با متانول است.

کلیه‌ها و همچنین کبد و سیستم عصبی مرکزی نیز مورد حمله قرار می‌گیرند؛ ایست تنفسی نیز امکان‌پذیر است. در صورت عدم‌درمان، مسمومیت معمولا کُشنده است.
اولین گام در پیشگیری از مسمومیت با متانول، پرهیز از نوشیدن هر مایع مشکوکی است که بوی شدید الکل داردبا ‌این ‌حال، فرآیندهای تجزیه متانول در همه افراد متفاوت است. محققان تصور می‌کنند که مصرف ۵ تا ۱۰ میلی‌لیتر متانول خالص، منجر به نابینایی می‌شود. نوشیدن بیش از ۲۰ تا ۳۰ میلی‌لیتر می‌تواند کُشنده باشد.
در صورت مسمومیت با متانول چه باید کرد؟
اولین گام در پیشگیری از مسمومیت با متانول، پرهیز از نوشیدن هر مایع مشکوکی است که بوی شدید الکل دارد.

در صورت بروز اولین علائم مسمومیت،، باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. در بیمارستان، معده شستشو می‌شود و به شما داروهایی تجویز می‌شود که تجزیه متانول به اسید فرمیک را مسدود می‌کند.

اقدام دیگر تجویز اتانول است. این کار تجزیه متانول به اسید فرمیک را متوقف می‌کند. با‌این‌حال، از چنین درمانی به‌صورت خودسرانه خودداری کنید زیرا مسمومیت با اتانول نیز می‌تواند عواقب کُشنده‌ای داشته باشد.

بر‌اساس آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، در بازه زمانی اول اسفند ۱۳۹۸ تا ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ بیش از سه‌هزار نفر در اثر مصرف الکل تقلبی، مسموم‌شده و از این میان ۷۲۸ نفر جان خود را از دست دادند.
از اول اسفند ۱۳۹۸ تا ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ بیش از سه‌هزار نفر در اثر مصرف الکل تقلبی، مسموم‌ شدند- عکس از آرشیواین در حالی است که بر اساس گزارش‌های منتشر شده تا تاریخ ۲۸ خرداد سال جاری، بر اثر نوشیدن این نوع الکل، دست‌کم ۲۰ نفر در استان البرز جان خود را از دست دادند و بیش از ۱۴۱ نفر دیگر به‌دلیل مسمومیت شدید در کرج بستری شدند.