سکته گرما یا گرمازدگی وضعیتی است که معمولاً در نتیجه قرارگرفتن طولانیمدت در معرض دمای بالا است.
به نوشته پایگاه خبری مایوکلینیک؛ گرمازدگی، میتواند در صورتی رخ دهد که دمای بدن شما به ۴۰ درجه سانتیگراد یا بالاتر برسد. این عارضه بیشتر در ماههای تابستان دیده میشود.
گرمازدگی نیاز به درمان اورژانسی دارد زیرا در صورت عدم درمان میتواند به سرعت به مغز، قلب، کلیهها و ماهیچهها آسیب برساند. هرچه درمان بیشتر بهتعویق بیفتد، آسیب بدتر میشود و خطر عوارض جدی یا مرگ را افزایش میدهد.
بهغیر از افزایش دمای بدن، سایر علایم گرمازدگی از این قرارند: گیجی، بیقراری، گفتار نامفهوم، تحریکپذیری، هذیان، تشنج و کما، تهوع و استفراغ، تنفس سریع و پیدرپی، ضربان قلب سریع، سردرد و قرمزی پوست.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در تماس با فرد دچار گرمازدگی شدید، حتما باید با اورژانس تماس بگیرید. درحالیکه منتظر درمان اضطراری هستید، برای خنککردن فرد گرمازده فورا اقدام کنید.
فرد را به سایه یا داخل خانه ببرید.
لباسهای اضافی او را درآورید.
با هر وسیلهای که در دسترس است، سر، گردن، زیر بغل و کشاله ران فرد گرمازده را خنک کنید.
هر کسی ممکن است دچار گرمازدگی شود، اما عوامل متعددی خطر ابتلا به آن را افزایش میدهند:
سن. توانایی شما برای مقابله با گرمای شدید به قدرت سیستم عصبی مرکزی شما بستگی دارد. در سنین پایین، سیستم عصبی مرکزی بهطور کامل توسعه نیافته است و در بزرگسالان بالای ۶۵ سال، سیستم عصبی مرکزی شروع به زوال میکند. در این حالت بدن کمتر قادر به مقابله با تغییرات دمای بدن است. هر دو گروه سنی معمولاً در هیدراتهماندن مشکل دارند که این نیز خطر گرمازدگی را افزایش میدهد.
ورزش در هوای گرم. شرکت در ورزشهایی مانند فوتبال یا مسابقات دوی طولانیمدت در هوای گرم از جمله عللی است که میتواند منجر به گرمازدگی شود.
افزایش ناگهانی دما. اگر در معرض افزایش ناگهانی دما، مانند موج گرمای اوایل تابستان یا سفر به مناطق گرمتر قرار بگیرید، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به بیماریهای مرتبط با گرما باشید.
گرمازدگی قابلپیشبینی و پیشگیری است. برای جلوگیری از گرمازدگی در هوای گرم این اقدامات را انجام دهید:
لباسهای گشاد و سبک بپوشید. پوشیدن لباسهای اضافی به بدن شما اجازه خنکشدن مناسب نمیدهد.
در برابر آفتابسوختگی از خود محافظت کنید. آفتابسوختگی بر توانایی بدن شما برای خنک کردن خود تأثیر میگذارد، بنابراین با یک کلاه لبه پهن و عینک آفتابی از خود در خارج از منزل محافظت کنید و از یک کرم ضدآفتاب با طیف وسیع با SPF حداقل ۱۵ استفاده کنید. کرم ضدآفتاب را سخاوتمندانه به قسمتهای مختلف بمالید و هر دو ساعت یکبار تجدید کنید.
به مقدار زیاد مایعات بنوشید. هیدراتهماندن به بدن شما کمک میکند تا عرقکرده و دمای بدن را در حالت طبیعی حفظ کند. از نوشیدن الکل در گرما اجتناب کنید.
هرگز کسی را در ماشین پارکشده رها نکنید. این کار یک علت شایع مرگومیر ناشی از گرما در کودکان است. وقتی در زیر آفتاب پارک میکنید، دمای ماشین شما میتواند در عرض ۱۰ دقیقه بیش از ۱۱ درجه سانتیگراد افزایش یابد.
اگر نمیتوانید در هوای گرم از فعالیتهای شدید اجتناب کنید، مایعات بنوشید و بهطور مکرر در یک مکان خنک استراحت کنید. سعی کنید برای زمانهای خنکتر روز، مانند صبح زود یا عصر، ورزش یا کار فیزیکی را برنامهریزی کنید.