هاآرتص: جو بایدن تلاش می کند تا برای تفاهم تازه با ایران از رای کنگره بی نیاز شود

 جو بایدن (راست) به همراه مشاور امنیتی خود، جیک سالیوانرادیو فردا: یک روز پس از سخنان متناقض مقامات جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در مورد مذاکرات فیمابین برسر احیای برجام، چند مقام ارسد اسرائیلی با تأیید تلویحی اظهارات تهران چنین پیش‌بینی کردند که آمریکا از گذاشتن عنوان «توافق» بر تفاهمات تازه با ایران خودداری خواهد کرد.

روزنامه هاآرتص روز سه‌شنبه، ۲۳ خرداد، به نقل از مقامات ارشد اسرائیلی که به نام‌شان اشاره نکرد نوشت که مذاکرات میان آمریکا و ایران «جدی‌تر از چیزی است که واشینگتن بیان می‌کند».

به گفته این مقامات، اگر تهران و واشینگتن به تفاهمات تازه‌ای دست یابند، دولت جو بایدن تلاش خواهد کرد تا آن را توافق هسته‌ای ننامد تا از لزوم به رأی گذاشتن مفاد آن در کنگره بی‌نیاز باشد.

یک مقام ارشد آمریکا روز ۲۲ خرداد به خبرگزاری رویترز گفت که واشینگتن و تهران در خصوص «توافق موقت هسته‌ای» تبادل نظر نکرده‌اند، اما آمریکا گام‌هایی را که می‌تواند بحران‌ساز باشد و همچنین اقداماتی را که می‌تواند به بهبود وضعیت منجر شود، به جمهوری اسلامی ایران یادآوری کرده است.

واکنش مقامات آمریکا پس از آن بود که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه تهران، روز دوشنبه در یک نشست خبری، توافق موقت و ترتیبات جدید به عنوان جایگزینی برای برجام را تأیید نکرد. اما او گفت «ایران هیچ‌گاه میز گفت‌وگو را ترک نکرده و برای انجام مذاکرات جدید و محتوایی، به منظور به نتیجه رسیدن، آمادگی جدی از خود نشان داده است».

اظهارات مقامات ارشد ایران و آمریکا یک روز پس از آن بود که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در دیدار با مجموعه دست‌اندرکاران صنعت هسته‌ای ایران گفت اگر می‌خواستیم، غرب نمی‌توانست ایران را از ساخت سلاح هسته‌ای بازدارد. اما «توافق با غرب در صورت دست‌ نخوردن زیرساخت هسته‌ای اشکالی ندارد».

همزمان خبرگزاری بلومبرگ روز ۲۳ خرداد نوشت در شرایط جاری که «ایران در حال خارج شدن از انزوا است، اسرائیل احساس می‌کند که گوشه رینگ گیر افتاده است».

به نوشته بلومبرگ، این امر که اسرائیل بتواند بدون یاری آمریکا ضربه قاطعی به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران وارد کند، جای تردید دارد.

این در حالی است که بنیامین نتانیاهو در جریان رزمایش دو هفته‌ای اخیر ارتش اسرائیل برای آمادگی جهت بروز جنگ با ایران «در چند جبهه» پس از حمله احتمالی مستقیم اسرائیل به ایران، نشست کابینه امنیتی خود را در پناهگاه ویژه زیرزمینی ستاد ارتش برگزار کرد و گفت: از «تمامی توان و آمادگی» برای «دفاع از منافع اسرائیل» استفاده خواهیم کرد.

روزنامه جروزالم‌پست روز ۲۲ خرداد نوشته بود فرقی نمی‌کند که توافق جدید بین آمریکا و ایران احیای کامل برجام باشد یا توافقی موقت با محتوای «کمتر در برابر کمتر»، اما اسرائیل اگر احساس کند که زمان برای جلوگیری از دستیابی تهران به توانمندی سلاح هسته‌ای رو به پایان است، حمله پیش‌گیرانه به ایران را عملی خواهد کرد.

به نوشته جروزالم پست، در صورت بن‌بست مذاکرات غرب با ایران، رهبران سیاسی اسرائیل تمایل زیادی به حمله خواهند داشت اما تصور بر این است که در دوره‌ای که چنین مذاکراتی برای یک توافق قریب‌الوقوع در جریان است، اسرائیل هیچ اقدام جدی نخواهد کرد.

از سوی دیگر یک مقام اسرائیلی که «اسرائیل‌هیوم»، روزنامه عمده حامی دولت بنیامین نتانیاهو، نام او را نبرده، روز دوشنبه گفت اگر غنی‌سازی اورانیوم ایران به سطح ۹۰ درصد برسد، ایران «به خوبی می‌داند» که با حمله اسرائیل روبه‌رو خواهد شد.

در همین زمینه روزنامه یدیعوت آحرونوت روز ۲۰ خرداد نوشته بود واحد جدیدی با نام ۵۴ در سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل برای تعیین «بانک اهداف» جهت کاربرد در صورت نهایی شدن تصمیم اسرائیل به حمله به ایران، برپا شده است.

این روزنامه افزود: بانک اهداف از میان منافع و امکانات و چهره‌های سپاه پاسداران، و فارغ از سایت‌های هسته‌ای ایران، تعیین شده است.

آقای نتانیاهو روز ۱۸ خرداد در تماس تلفنی آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، به او گفته بود که دولتش به هیچ نوع توافق میان واشینگتن و تهران تعهدی احساس نمی‌کند و «با توافق یا بدون آن، ما به انجام تمام کارهای لازم برای دفاع از اسرائیل ادامه خواهیم داد».

نخست ‌وزیر اسرائیل افزوده بود که بازگشت آمریکا به برجام، برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نمی‌کند و تنها دست تهران را در «ناامن کردن خاورمیانه» و «تزریق پول» به مرزهای اطراف اسرائیل» بازتر می‌کند.

با وجود بیان ناخشنودی و «نگرانی‌» مقامات ارشد اسرائیل در خصوص توافقی تازه میان واشینگتن و تهران، دولت آمریکا مذاکرات را، از جمله در عمان، ادامه داده است. دولت جو بایدن برخلاف رویه دولت‌های پیشین در شش ماهی که از بازگشت بنیامین نتانیاهو به قدرت سپری شده، هنوز او را به سفر رسمی دعوت نکرده است.

اسرائیل در روزهای گذشته از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز پس از بستن پرونده ذرات هسته‌ای در سایت «مریوان» در نزدیکی آباده در استان فارس، شدیدا ابراز ناخشنودی کرد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، گفت نهاد زیر سرپرستی او حرفه‌ای عمل کرده است.