آغاز عملیات لوله‌گذاری برای انتقال آب دریای عمان به استان‌های شرقی با وجود هشدار کارشناسان

رادیو فردا: با وجود انتقاد گسترده کارشناسان، «عملیات اجرایی انتقال آب دریای عمان به استان‌های شرقی» با آغاز لوله‌گذاری آن در روز پنج‌شنبه، ۲۷ اردیبهشت شروع شد.

به گزارش رسانه‌های ایران، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، در سفر به استان سیستان‌وبلوچستان از این طرح با عنوان پروژه «عظیم آب‌رسانی از دریای عمان به شرق کشور» نام برد و بدون اشاره به جزئیات گفت که مقدمات این طرح «با وجود مشکلاتی که پیش‌رو بوده» آغاز شده است.

در پروژه جدید آب‌رسانی از دریای عمان، قرار است با لوله‌گذاری هزار و ۷۰۰ کیلومتر آب‌های خلیج‌ فارس و دریای عمان به استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی انتقال داده شود.

اصرار دولت‌ها در ایران برای انتقال آب با هدف حل مشکل کمبود آب در مناطق گرم و خشک کشور در حالی صورت می‌گیرد که بسیاری از کارشناسان در سال‌های گذشته درباره پیامدهای محیط زیستی این اقدام هشدار داده‌اند.

کاوه مدنی، پژوهشگر سرشناس آب از این گونه اقدامات جمهوری اسلامی با عنوان «گام بنیادین در راستای کورتر کردن گره ورشکستگی آبی ایران» و «تخریب زیست‌بوم کم‌نظیر خلیج فارس» نام برده بود.

زدودن املاح از آب دریا و تبدیلش به آب آشامیدنی، فرآیندی است که می‌تواند آثار مثبتی بر زندگی خیلی‌ها برجای بگذارد. با این حال، برای ساخت کارخانه‌های نمک‌زدایی از آب دریا، باید با توجه به شرایط منطقه‌ای و محیط زیست دریایی صورت گیرد تا کمترین آسیب مستقیم به آبزیان، و آسیب‌های غیرمستقیم به مردم را داشته باشد.

نیک‌آهنگ کوثر، زمین‌شناس و روزنامه‌نگار حوزه آب پیشتر در گزارشی به نقل از کارشناسان این حوزه گفته بود که اگر شرایط ایجاد کارخانه‌های نمک‌زدایی در محدوده ساحل مکران در جنوب سیستان و بلوچستان با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر (و نه سوخت‌های فسیلی) هموار باشد و شورابه را به اعماقی ببرند که جریان‌های عمیق زیردریایی امکان تجمع آب شور و داغ را از بین ببرد، به عدالت زیست‌محیطی نزدیک‌تر می‌شویم و نیاز آبی این بخش محروم از امکانات تأمین خواهد شد.

فعالان محیط زیست، خلیج فارس را به دلیل عمق کم آب محل مناسبی برای ساخت کارخانه‌های شیرین‌سازی آب نمی‌دانند و نسبت به شور شدن بیش از حد آب خلیج فارس بر اثر این روند هشدار می‌دهند، دریای عمان به خاطر عمق بسیار زیاد آن کمتر در این بحث مطرح است.

عملیات اجرایی طرح آب‌رسانی از دریای عمان به شرق کشور از ماه مهر ۱۴۰۰ آغاز شد و قرار است با سرمایه‌گذاری سه میلیارد یورویی تا پایان سال ۱۴۰۴به‌بهره‌برداری برسد.

استاندار سیستان و بلوچستان در آذر ۱۴۰۰ اعلام کرده بود که قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه پاسداران قرار است در پروژه‌ای موسوم به «شیرین‌سازی آب دریای عمان» وارد عمل شود و ابراز امیدواری کرد که در صورت انجام این پروژه «صادرات آب به کشورهای همسایه» هم میسر خواهد شد.

قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه از سال ۱۳۶۸ فعالیت خود را شروع کرده‌ است و در دهه اخیر به مهم‌ترین پیمانکار حوزه‌های عمرانی ایران تبدیل شده و در بسیاری از پروژه‌های کلان جای شرکت‌های خصوصی را گرفته است. واگذاری این پروژه به این مجموعه نظامی با بودجه کلان تخصیص‌یافته با شبهات فراوانی از سوی کارشناسان همراه بوده است.