ابوعلی سینا پزشک معروف ایرانی درباره شکوفه بیدمشک اینطور نوشته است: "بیدمشک (بهرامج) از گیاهان خوشبو است و افشرهاش ورمها را فرونشاند و شکوفه آن بادهای متراکم سر را علاج میکند."
در پایان زمستان شاخههای درختان بید، پُر از جوانههای بیدمشک میشود. این جوانهها پوششی نرم و مو مانند دارند و نشان پایان زمستان و آغاز بهار هستند. از این جوانهها اسانسی گرفته میشود؛ که به عرق بیدمشک معروف است و خواص غذایی و درمانی بسیاری دارد. در این مقاله به بررسی خواص عرق بیدمشک میپردازیم.
جوانه بیدمشک چیست؟
ابوعلی سینا پزشک معروف ایرانی درباره شکوفه بیدمشک اینطور نوشته است:
"بیدمشک (بهرامج) از گیاهان خوشبو است و افشرهاش ورمها را فرونشاند و شکوفه آن بادهای متراکم سر را علاج میکند."
بیدمشک از درختان بومی اروپا، غرب آسیا و آسیای مرکزی است. شکوفههای بیدمشک در زمستان و قبل از برگهای درخت ظاهر میشوند و میتوان آنها رو خورد. همچنین بیدمشک گیاهی ملین است؛ که قلب و عروق، اعصاب، قوای جنسی و دستگاه گوارش را تقویت میکند و باعث افزایش اشتها میشود. همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، این گیاه فواید بسیاری دارد؛ که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
بیدمشک و طب سنتی
فیلسوفان یونان باستان اعتقاد داشتند؛ که بیدمشک دارای خواص ضد درد و تببُر است. در قرون وسطی از این گیاه برای درمان سردرد و دندان درد استفاده میشد. همچنین از بیدمشک بهعنوان دارویی برای جلوگیری از خونریزی و درمان اسهال نیز استفاده شده است.
از نظر پزشکان سنتی ایران نیز طبع عرق بیدمشک سرد و مرطوب است، به همین دلیل یک نوشیدنی مناسب برای فصل تابستان بوده و به رفع گرمازدگی کمک میکند. همچنین از عرق بیدمشک برای حفظ تعادل بدن افرادی که مزاج گرم و خشک داشتند؛ نیز استفاده میکردند.
خواص عرق بیدمشک چیست؟
یکی از پرمصرفترین روشهای استفاده از گیاهان، تبدیل آنها به عرقیجات است. برای تهیه عرقیجات، ابتدا اسانس آن گیاه را گرفته و سپس به آن آب اضافه میکنند. عرق بیدمشک یکی از پرطرفدارترین عرقیجات در بین ایرانیان است و علاوه بر خواص دارویی، از این محصول برای طعم دادن به شربتهای خانگی نیز استفاده میشود.
همچنین باید بدانید؛ که اکثر درختهای بید منبع طبیعی اسید استیل سالیسیلیک هستند. اسید استیل سالیسیلیک موجود در پوست، برگ و گل این درختها خواص ضد تب و ضد درد دارد و میتواند درمان مفیدی برای بیماری روماتیسم باشد. بهویژه زمانی که کمر، زانو و باسن فرد درگیر بیماری روماتیسم است. همچنین از پوست درخت بید برای تسکین التهاب و تورم مفاصل استفاده میکنند.
برخی از خواص عرق بیدمشک عبارتاند از:
درمان تب بالا؛
درمان سرماخوردگی، گلودرد و عفونتهای جزئی؛
درمان سردردهای خفیف؛
کاهش تعریق شبانه و گُرگرفتگی مرتبط با یائسگی؛
درمان زخمها، التهابها و دردهای خفیف پوستی؛
تقویت کننده قلب و عروق؛
تقویت سیستم عصبی و کاهش علائم افسردگی؛
کاهش دردهای عضلانی و روماتیسم؛
رفع تورم و سفتشدگی مفاصل؛
بهبود کمخونی؛
بهبود ناراحتیهای معده و مسمومیتهای غذایی.
خاصیت عرق بیدمشک برای درمان دیابت
تحقیقات نشان میدهد مصرف عرق بیدمشک میتواند در تنظیم فشار خون و کاهش قند خون مؤثر باشد. بنابراین اگر مبتلا به بیماری دیابت هستید، میتوانید با نظر پزشکتان این عرق گیاهی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
فواید عرق بیدمشک برای سلامت پوست
عرق بیدمشک یک تونر گیاهی برای پوست به شمار میرود. از این عرق گیاهی میتوانید برای ترمیم زخم، از بین بردن سلولهای مرده پوست، کوچک کردن منافذ پوستی، کاهش ترشح چربی پوست، جلوگیری از به وجود آمدن آکنه، از بین بردن جوشهای سرسیاه و پاک کردن آلودگیهای سطح پوست استفاده کنید.
برای این کار میتوانید علاوه بر مصرف خوراکی عرق بیدمشک، مقداری از آن را با آب مخلوط کرده و هر شب روی صورت خود مالیده و پس از چند دقیقه آن را با آب سرد بشویید.
خواص عرق بیدمشک برای کاهش یا افزایش وزن
بیدمشک یکی از عرقیجاتی است؛ که میتواند اشتها فرد تنظیم کند. در کنار ورزش و رژیم غذایی مناسب میتوانید با نوشیدن عرق بیدمشک، اشتهای خود را تنظیم کرده و به وزن دلخواه خود برسید.
فواید عرق بیدمشک برای قلب و اعصاب
با نوشیدن عرق بیدمشک علاوه بر کاهش درد و خستگی، میتوانید آرامش روحی و روانی را نیز تجربه کنید. همچنین این گیاه با تقویت قلب و اعصاب از بروز مشکلاتی مانند: افسردگی، بیحوصلگی، فشار خون و غیره جلوگیری میکند.
عوارض جانبی و احتمالی عرق بیدمشک
عرقیجات گیاهانی که برای مدت طولانی استفاده میشوند، میتوانند باعث تحریک دستگاه گوارش، حالت تهوع و یا یبوست شوند؛ بنابراین از مصرف خودسرانه و زیاد عرق بیدمشک پرهیز کنید. همچنین بیدمشک مانند آسپرین میتواند باعث واکنشهای آلرژیک در افرادی شود؛ که به سالیسیلاتها حساس هستند. مصرف همزمان عرق بیدمشک با داروهای حاوی اسید استیل سالیسیلیک توصیه نمیشود.
علاوه بر این، زنان باردار و شیرده برای مصرف عرق بیدمشک باید با پزشک خود مشورت کنند؛ زیرا در مواردی مصرف این عرق گیاهی باعث سقط جنین و تولد زود هنگام نوزادان شده است.
جمعبندی
همانطور که در متن مقاله مطالعه کردید، گیاه بیدمشک دارای خواص درمانی و غذایی بسیاری است. از مهمترین خواص عرق بیدمشک میتوان به تقویت اعصاب، کاهش افسردگی، درمان سرماخوردگی و غیره اشاره کرد. همچنین شما میتوانید از این عرق گیاهی بهعنوان یک نوشیدنی سالم در رژیم غذایی یا حتی مهمانیهای خود استفاده کنید.