آیا حمله به تأسیسات اصفهان نخستین اقدام مشترک اسرائیل و ناتو در هشدار به ایران بوده است؟

 تصویری از لحظه انفجار در تأسیسات اصفهان.رادیو فرانسه: ناصر اعتمادی

نیویورک‌تایمز به نقل از منابع اطلاعاتی آمریکا نوشت که حمله پهپادی به تأسیسات نظامی ایران در اصفهان توسط موساد، سرویس اطلاعات خارجی اسرائیل، صورت گرفته است. به نوشته روزنامه آمریکایی، منابع اطلاعاتی واشنگتن تصریح کرده‌اند که تاسیسات بمباران شده محل تولید، تحقیق و توسعه موشک‌ از جمله موشک‌های میانبرد "شهاب" بوده که قادرند خاک اسرائیل را هدف قرار بدهند.

منابع اطلاعاتی آمریکا به نیویورک‌تایمز گفته‌اند که از قرار حمله پهپادی به تأسیسات اصفهان به دلیل نگرانی‌های امنیتی اسرائیل صورت گرفته و نه صدور احتمالی این موشک‌ها به روسیه.

حمله شنبه گذشته به تأسیسات نظامی اصفهان با سفر رسمی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به اسرائیل و همچنین سفر وزیر امور خارجه قطر به تهران، همزمان بوده است.

هفته گذشته نیز ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات آمریکا، سیا، به طور سرزده وارد اسرائیل شد و با مقامات این کشور درباره ایران و دیگر مسائل منطقه گفتگو کرد.  

با این حال، تأسیسات بمباران شده در اصفهان ارتباطی به برنامه اتمی ایران ندارند که مهمترین منشا نگرانی اسرائیل به شمار می رود. اسرائیل دارای مجهزترین و پیشرفته ترین سامانه‌های دفاع ضدموشکی جهان است و هرگز موشک‌های پرتاب شده از خاک ایران را مهمترین نگرانی امنیتی خود ندانسته است. افزون بر این، مقامات جمهوری اسلامی در قیاس با موارد مشابه در گذشته این بار خویشتنداری زیادی در خصوص حمله به تأسیسات نظامی اصفهان از خود نشان دادند و گفتند که این حمله توقف فعالیت‌های تأسیسات هدف گرفته شده را در پی نداشته است و ضایعات ناشی از آن پیش‌پا افتاده بوده‌اند.

در اظهاراتی مشابه، روزنامه "وال‌استریت جورنال" ضمن معرفی اسرائیل به عنوان عامل حمله پهپادی به تأسیسات اصفهان مدعی شد که این تأسیسات انبار موشک‌های سپاه پاسداران بوده است. با این حال، تصاویر منتشر شده از این حمله و شدت انفجار صورت گرفته نشان نمی‌دهند که مکان بمباران شده حقیقتاً انبار موشک‌های بالستیکی بوده باشد.

در اینباره "رونن سولومون"، تحلیلگر اطلاعاتی، به "وال استریت جورنال" گفته است که اگر تصاویر منتشر شده از حمله به تأسیسات اصفهان انفجارهای گسترده را نشان نمی‌دهند علتش این است که حمله صورت گرفته نه یک انبار مهمات، بلکه یک آزمایشگاه تحقیقاتی را هدف گرفته است.

خود "وال استریت جورنال" افزوده است که تأسیسات بمباران شده مرکز تحقیقات فضایی ایران و برنامه موشک‌های بالستیکی وزارت دفاع جمهوری اسلامی بوده است.

در شبکه‌های اجتماعی مردم اوکراین و کسانی که از مقاومت آنان در مقابل حمله روسیه پشتیبانی می‌کنند ضمن ابراز شادمانی از حمله به تأسیسات اصفهان آن را به اسرائیل نسبت دادند و افزودند که تأسیسات اصفهان یکی از مهمترین پشتیبانی‌های فنی تهران از مسکو بوده است.

مشاور رئیس جمهوری اوکراین، "میکایلو پودولیاک"، با اشاره به حمله پهپادی به تأسیسات اصفهان و دیگر نقاط ایران، در صفحه توئیتر خود خطاب به مقامات ایران نوشت : "عجب شب انفجاری در ایران روی داده است : مراکز تولید پهپاد و موشک و پالایشگاه نفت هدف قرار گرفتند. دولت اوکراین به شما هشدار داده بود." در اعتراض به این اظهار نظر، دولت تهران امروز دوشنبه سی‌ام ژانویه کاردار سفارت اوکراین در تهران را احضار کرد.

حکومت تهران از چند ماه پیش صدها پهپاد "شاهد" یا "مهاجر" به مسکو تحویل داده و ارتش روسیه از آنها برای بمباران زیرساخت‌ها و غیرنظامیان اوکراین استفاده می‌کند. قرار است در ازای این پشتیبانی روسیه بیست و چهار فروند جنگنده پیشرفته "سوخوی ۳۵" به جمهوری اسلامی ایران تحویل بدهد و این امر موجب نگرانی اسرائیل و البته کشورهای عرب منطقه شده است.

مارک دوبوویچ، مسئول اندیشه‌کده "دفاع از دموکراسی" حمله به تأسیسات اصفهان را اقدام غیرمستقیم و هوشیارانه اسرائیل دانسته که توانسته از طریق آن به ایران آسیب برساند و از اوکراین حمایت کرده بی آنکه منافع راهبردی خود را در سوریه به خطر بیندازد. اسرائیل پیش از این اطلاعات خود را برای مقابله موثر با پهپادهای "شاهد۱۳٦" در اختیار اوکراین گذاشته بود.     

مقامات جمهوری اسلامی گفته‌اند که در حمله به تاسیسات اصفهان از سه "ریزپهپاد" استفاده شده و هر سه پهپاد نیز منفجر شده‌اند. برخی منابع نیز ادعا کردند که این حمله پهپادی از داخل خود ایران صورت گرفته است و ایالات متحد آمریکا پیشتر همین تأسیسات را به عنوان مرکز توسعه برنامه موشک‌های بالستیکی ایران هدف تحریم قرار داده بود. روزنامه "جروزالم پست" موفقیت این حمله را "خارق العاده" توصیف کرد.

همزمان با حمله پهپادی به تأسیسات اصفهان، انفجارهای مشکوکی نیز در برخی از تأسیسات حساس ایران در استان آذربایجان روی داد که مقامات جمهوری اسلامی هنوز توضیحی درباره آنها نداده‌اند. گزارش‌های دیگر از وقوع انفجار در شهر مهاباد و همچنین حمله به کاروانی از کامیون‌ها در حوزه نفوذ سپاه پاسداران در مرز عراق و سوریه  و همچنین  یکی از پایگاه‌های این گروه نظامی خبر داده‌اند.

بعید نیست که حمله به تأسیسات اصفهان جزئی از یک کارزار گسترده برای کمک به اوکراین در مقابل حمله روسیه و البته علیه پشتیبانی تهران از مسکو در جنگ اوکراین بوده باشد.

حمله به تاسیسات اصفهان با سفر وزیر امور خارجه قطر به تهران و ملاقات او با همتای ایرانی‌اش، حسین امیرعبداللهیان، نیز همزمان بود. منابع رسمی خبر در ایران صریحاً اعلام کردند که وزیر امور خارجه قطر در سفر به تهران حامل پیام غربی ها نه درباره برجام، بلکه درباره مداخله ایران در جنگ اوکراین بوده است. ایلنا، خبرگزاری کار ایران، به نقل از یک کارشناس، درباره این سفر نوشت : "کمک پهپادی ایران به روسیه و به کارگیری این پهپادها در جنگ اوکراین به گلوگاه واقعی در روابط ایران و غرب تبدیل شده است."

رئیس جمهوری اسرائیل، ایزاک هرتسوگ، در سفر اخیر خود به بروکسل بعد از ملاقات با دبیر کل ناتو طی سخنرانی در مقر این بزرگ‌ترین پیمان نظامی جهان با اشاره به مداخله نظامی جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین از حکومت ایران به عنوان تهدیدی بزرگ نه فقط علیه اسرائیل، بلکه علیه نظم بین‌المللی یاد کرد و اروپا و ناتو را به همسویی با اسرائیل و آمریکا برای مقابله با تهدید جهانی جمهوری اسلامی فراخواند. آیا حمله به تأسیسات نظامی اصفهان نخستین هشدار و اقدام مشترک اسرائیل و ناتو به جمهوری اسلامی ایران بوده است؟