چهار نکته جالب درباره لهجه که شاید ندانید

بی بی سی: لهجه چگونگی تلفظ زبان است و در بخش وسیعی از گویش‌های روزمره وجود دارد.

مجمع جهانی اقتصاد برآورد می‌کند که بیش از ۱،۵ میلیارد نفر در جهان به زبان انگلیسی تکلم می‌کنند و این به معنای تعداد معتنابهی لهجه‌های گوناگون در جهان است. اما لهجه‌ها چطور به‌وجود می‌آیند و چگونه دگرگون می‌شوند؟  

در این مطلب به چهار عامل که بر چگونگی حرف زدن ما اثر می‌گذارد، می‌پردازیم.
لهجه‌ها می‌توانند حتی پیش از تولد ایجاد شوند
ما پیش از آنچه فکرش را بکنید لهجه را در‌می‌یابیم. در‌واقع، دانشمندان علوم رفتاری دانشگاه هلسینکی دریافتند نوزادان در دوران جنینی و در شکم مادر می‌توانند صدا‌های محیط اطراف‌شان را تشخیص دهند.

نوزادان حتی مطابق زبان مادری خود گریه می‌کنند. در پژوهش مستقلی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد پژوهشگران گریه بیش از ۶۰ نوزاد را بررسی کردند که ۳۰ نوزاد فرانسوی و ۳۰ نوزاد دیگر آلمانی بودند. آنها دریافتند که نوزادان فرانسوی با آهنگ صدای رو‌به‌بالا و نوزادان آلمانی با آهنگ صدای رو‌به پایین گریه می‌کنند که متناسب و هماهنگ با الگو‌های آهنگ زبان بومی هر‌کدام از آنهاست.

متخصصان بر این باورند که نوزادان با تقلید از مادران نوعی ارتباط عاطفی با آنها برقرار می‌کنند.

تحرک گروه‌های انسانی بر چگونگی سخن گفتن آنها اثر گذاشته است
تحرک اجتماعی به معنای حرکت افراد به بالا یا پایین نردبان اجتماع است. از دیدگاه تاریخی لهجه‌ها زمانی شکل می‌گیرد که گروه‌های اجتماعی به طور نسبی در انزوا به سر‌برند و با گروه‌های اجتماعی دیگر ارتباط نداشته باشند.

پژوهشگران دانشگاه کمبریج با استفاده از اپلیکیشن گویش‌های انگلیسی اطلاعات لهجه بیش از ۳۰ هزار کاربر را در ۴۰۰۰ نقطه بریتانیا گرد‌آوری کردند و نتایج را با پژوهشی که حدود سال ۱۹۵۰ انجام شده بود، مقایسه کردند.

آنها دریافتند که لهجه‌های محلی به تدریج به نحوه سخن گفتن «جنوبی» بریتانیا نزدیک می‌شود در حالی‌که شیوه سخن گفتن شمالی در سراسر کشور به‌ویژه در مید‌لندز (منطقه مرکزی) و غرب انگلستان  در‌حال گسترش است. یک دانشجوی دکترای دانشگاه کمبریج که در کار تحلیل نتایج این پژوهش است معتقد است «دگرگونی» لهجه‌های انگلیسی به دلیل افزایش تحرک و نقل‌و‌انتقال‌ گروه‌های اجتماعی است.  با تحرک و نقل‌و‌انتقال بیشتر افراد و گروه‌های اجتماعی در سراسر جهان الگو‌ی لهجه‌ها دگرگون می‌شودآلودگی می‌تواند بر لهجه اثر بگذارد
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که قرار گرفتن کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت در معرض آلودگی هوا بر سلامت انسان از جنبه‌های گوناگونی اثر منفی می‌گذارد. دکتر رابرت ساتالوف، پزشک و متخصص گویش انسانی اعتقاد دارد که عوامل زیست‌محیطی مانند آلوده‌کننده‌های هوا می‌توانند باعث گرفتگی و خش‌دار شدن و تغییر کیفیت صدای انسان شوند و حتی فرسودگی آوایی ایجاد کنند.   اصلی‌ترین عامل تشکیل‌دهنده آلودگی هوا استفاده از سوخت‌های فسیلی است که با روند صنعتی شدن در قرن ۱۸ و ۱۹ رو‌به‌افزایش گذاشت. بنا بر اطلاعات موزه لندن، افرادی که در سال‌های ۱۸۰۰ و ۱۹۰۰ در لندن، پایتخت انگلستان به‌دنیا آمدند با زبان عامیانه خاص، ظاهر و قد‌و‌قامت  ناسالم و ضعیف قابل تشخیص هستند. البته بر صدای افراد هم نقش تعیین‌کننده‌ای داشته است، لهجه اهالی لندن تحت‌تأثیر نیاز شدید به تنفس عمیق دهانی به دلیل گرفتگی مجاری بینی است.
هویت اجتماعی چگونگی سخن گفتن ما را تغییر می‌دهد
انسان به‌طور طبیعی موجودی اجتماعی است. لهجه‌ها به ما احساس بستگی به گروه‌های خاص را می‌دهند و باعث تقویت حس تعلق و هویت فردی می‌شود. علاوه بر موجوداتی اجتماعی، انسان‌ها مقلدان خوبی هم هستند.

با تغییر صدای افراد در طول زندگی از کودکی تا نوجوانی و سالمندی، لهجه آنها هم ممکن است بارها و بارها دستخوش تغییر شود.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۰ در دانشگاه کالیفرنیا انجام شد دریافت که ما چگونگی سخن گفتن افرادی که با آنها صحبت می‌کنیم را تقلید می‌کنیم تا به تفهیم و تفاهم بهتر و بیشتری برسیم. به این مفهوم «اثر آفتاب‌پرست» یا همرنگ جماعت شدن می‌گویند، تقلید ناخودآگاه رفتار دیگران برای ایجاد هماهنگی و همدلی.