رسانههای حکومتی در ایران، یکشنبه ۱۱دی۱۴۰۱، از بازداشت برخی از بازیکنان فوتبال در یک جشن میهمانی خبر دادند.
خبرگزاری «تسنیم» وابسته به سپاه پاسداران، در خبر خود از عبارت «تعدادی بازیکن فعلی و سابق یکی از تیمهای فوتبال مطرح تهرانی»، برای معرفی بازداشت شدگان استفاده کرد و خبرگزاری دولتی «ایرنا»، آنها را «چند بازیکن شاخص فوتبال ایران که در لیگ برتر توپ میزنند» معرفی کرد.
در گزارش هر دو رسانه، نشانههایی ملموس از بهانه بودن بازداشت این بازیکنان، تلاش برای زیر فشار گذاشتن فوتبالیستها پس از همراه شدن با اعتراضات، و همینطور تهدید آنها به احتمال زیر نظر داشتنشان به چشم میخورد.
چرا بازیکنان فوتبال ایران حالا باید حتی نگران رفت و آمدهای خود باشند؟
***
چرا حکومت از بازداشت بازیکنان فوتبال استفاده میکند؟ در روایتهای شفاهی فوتبال ایران، از سردار «مصطفی آجرلو»، به عنوان یکی از نخستین مدیران نظامی در فوتبال نام میبرند که از اهرم موضوعات اخلاقی یا بازداشت موقت بازیکنان، به عنوان برگ برنده، برای جذب بازیکن در باشگاه پاس در سالهای آخر مدیریتش در این باشگاه استفاده میکرد. سالهایی که خودش مدیرعامل باشگاه پاس و «محمدباقر قالیباف»، فرمانده نیروی انتظامی کل کشور بود.
در سالهای ابتدایی دهه ۸۰ خورشیدی، برخی از بازیکنان وقت باشگاه پاس مدعی بودند پس از حضور نیروهای انتظامی در جشنها و پارتیها و دستگیری این بازیکنان، از آنها برای قرارداد بستن با تیم سردار آجرلو، تعهد گرفته میشد.
پس از گذشت دو دهه، روش استفاده ابزاری از حمله نیروهای انتظامی به محفلها و مجالس خصوصی بازیکنان فوتبال، از کشاندن آنها به تیمهای نیروی انتظامی، به تهدید برای همراهی نکردن با معترضان در ایران رسیده است.
در سال های ابتدایی دهه ۸۰ خورشیدی، برخی از بازیکنان وقت باشگاه پاس مدعی بودند پس از حضور نیروهای انتظامی در جشن ها و پارتی ها و دستگیری این بازیکنان ، از آن ها برای قرارداد بستن با تیم سردار آجرلو، تعهد گرفته می شد.با مرور آنچه در حسابهای اجتماعی برخی از مدیران رادیکال حکومت در ورزش، و همینطور رسانههای وابسته به نهادهای نظامی و امنیتی منتشر شده است، میتوان درک کرد که حالا از «بازداشت بازیکنان فوتبال»، برای متوقف کردن همراهی آنان با مردم استفاده میشود.
«محمد آخوندی»، یکی از مشاوران وزیر ورزش و جوانان، نامزد آخرین دوره انتخابات فدراسیون فوتبال، عضو کنونی شورای شهر تهران، صاحب امتیاز و مدیرمسوول روزنامه «وطن امروز»، ۲۰آذر۱۴۰۱، خواهان «اعدام فوری» معترضین شده و اعدامهای حکومتی را، «اجرای حکم الهی» خوانده بود.
او همزمان با دستگیری بازیکنان فوتبال در یک میهمانی در حساب توییتری خود نوشته است: «تعدادی از بازیکنان فعلی و سابق یکی از تیمهای فوتبال مطرح تهرانی، دیشب در پارتی مختلط در دماوند، درحالیکه حالت غیر عادی داشتند، بازداشت شدند.»
او در بخشی از این توییت نوشت: «خیلی هم استوریهای فوتبالیستهای معروف درباره عزادار بودن و همراهی با مردم را باور نکنید.» آنچه او در شبکههای اجتماعی نوشته، تلاشی است از سوی یک مدیر با نفوذ در وزارت ورزش برای بیاعتبار کردن چهره بازیکنانی که مانند بازیکنان تیم ملی فوتبال، با سیاستهای جمهوری اسلامی همسو نشدهاند.
رسانههای نظام چگونه خبر بازداشت بازیکنان را پوشش دادند؟ «مشرق نیوز» از رسانههای وابسته به سپاه پاسداران، این میهمانی را «مختلط» خواند.
خبرگزاری دولتی «ایرنا» در مورد چرایی بازداشت این بازیکنان به «ایجاد سروصدا» و «اعتراض همسایهها به نیروی انتظامی» اشاره کرد.
همچنین خبرگزاری «تسنیم»، دیگر رسانه سپاه، با تاکید بر اینکه بازیکنان بازداشت شده، از جمله فوتبالیستهایی بودند که طی هفتههای اخیر خود را به دلیل اعتراضات عمومی، ناراحت جلوه میدادند نوشته است: «برخی از این بازیکنان در حالت غیر عادی ناشی از مصرف مشروبات الکلی بود.»
خبرگزاری «برنا»، رسانه وابسته به وزارت ورزش و جوانان، که در ماههای گذشته در نقش پروندهساز امنیتی برای ورزشکاران عمل کرده است نیز مدعی شده، در این ضیافت، بیش از ۲۰ دختر و پسر جوان و نوجوان، در حالات و پوشش نامناسب بازداشت شدهاند.
«برنا» پیش از این هم در ۳۰آذرماه، از بازداشت یک بازیکن فوتبال در حالی که مواد مخدر مصرف کرده بود خبر داد. به نظر میرسد خبرگزاری وزارت ورزش، به یک نهاد برای «سرکوب ورزشکاران» با اهرمهای امنیتی تبدیل شده است.
«رادیو فردا»، اسامی بازیکنان بازداشت شده را «داریوش شجاعیان»، «مهدی قائدی»، «مهدی مهدیپور» و «بابک مرادی» اعلام کرده است. همگی بازیکنان تیم فوتبال استقلال.
«ایرانوایر» از منابع آگاه خود در ایران مطلع شده که بازیکنان استقلال، به صورت خانوادگی به مهمانی «سالگرد ازدواج» مهدی قائدی، مهاجم تیم استقلال رفته بودند. هیچ بازیکنی «مست» و «لایعقل» نبوده، و میهمانی در یک خانه ویلایی در نزدیکی دماوند برگزار شده.
منبع آگاه به «ایرانوایر» گفته است، آنچه «ایرنا» در مورد اعتراض همسایهها به دلیل سروصدای زیاد نوشته، «داستانسرایی» این خبرگزاری بوده، چرا که فاصله خانه مهدی قائدی با خانههای مجاور به حدی زیاد بوده، که صدای آنها قابل شنیدن نباشد.
منبع آگاه به «ایرانوایر» گفته است، تمامی دختران و پسران بازداشت شده در این میهمانی، از اقوام درجه یک و خانواده مهدی قائدی و همسرش بودند که برای جشن سالگرد ازدواج به خانه آنها آمدند.
بازیکنان استقلال، یازدهم آبان ۱۴۰۱ پس از کسب قهرمانی سوپر جام، بدونه برگزاری جشن قهرمانی، جام را بالای سر بردند . دلیل این رفتار ، همراهی با معترضین ایران و مخالفت با سرکوب ها از سوی حکومت بودآیا بازیکنان فوتبال زیر نظر هستند؟ انتشار گسترده خبر بازداشت بازیکنان فوتبال در یک میهمانی خانوادگی، معنای مشخصی دارد؛ تهدید بازیکنانی که در اعتراضات اخیر با جامعه و مردم همراه شدهاند.
همین رسانهها، در قبال نتایج اسفبار تیم فوتبال در رقابتهای جامجهانی ۲۰۲۲ قطر، هیچ واکنشی نشان ندادند. بازیکنی نقد نشد و مربی تیم ملی مورد انتقاد خاصی قرار نگرفت. بازیکنان تیم فوتبال که پیش و در حین رقابتهای جامجهانی از سوی دولت و فدراسیون فوتبال با پاداشهای دلاری و حواله واردات خودرو شارژ روحی شده بودند، در این مسابقات سعی کردند کنار حاکمیت باشند، نه جامعه.
اما بازیکنان استقلال، ۱۱آبان۱۴۰۱، پس از کسب قهرمانی سوپرجام، بدون برگزاری جشن قهرمانی، جام را بالای سر بردند. دلیل این رفتار، همراهی با معترضین ایران و مخالفت با سرکوبها از سوی حکومت بود.
«امیر ارسلان مطهری»، مهاجم تیم فوتبال استقلال، پس از به ثمر رساندن گل دوم استقلال مقابل پرسپولیس، دستهایش را باز کرد و ثانیههایی اشک ریخت. یکم دیماه، روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی، به «واکنش پس از گل» مهاجم استقلال پس از گلزنی در دربی تهران پرداخت و با تیتر «اغتشاشات تمام شد»، برخی بازیکنان فوتبال ایران که با اعتراضات سراسری همراهی کردهاند را، «جماعت نفهم» نامید.
این روزنامه، خواستار برخورد امنیتی و اخراج این بازیکنان از تیمهای فوتبال ایران نیز شده بود.
منبع «ایرانوایر» میگوید که به بازیکنان استقلال گفته شده است که «میهمانی دماوند» را، یکی از همبازیهای آنها به نهادهای امنیتی اطلاع داده بود. موضوعی که طبق گفته این منبع خبری، به نظر بازیکنان استقلال، «غیرواقعی» میآید و تلاشی است برای شکل دادن «فضای بیاعتمادی» میان بازیکنان.
با این وجود، به نظر میرسد نهادهای امنیتی، تلاشی نامحسوس را برای زیرنظر گرفتن بازیکنان فوتبال ایران، بهخصوص گروهی از آنها که حاضر به شادی پس از گل نشدهاند، یا در فضای مجازی با اعتراضات سراسری همراهی کردهاند، آغاز کردهاند. نمونه آنچه در دهه هشتاد، به صورت محدودتر برای تقویت تیم نیروی انتظامی، یعنی پاس تهران انجام شده بود