نهادهای امنیتی اسرائیل: اعتراضات کنونی ایران فاقد ۳ عامل برای سرنگونی نظام است

العربیه: مقامات جامعه اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل در ارزیابی خود تاکید دارند که اعتراضات سراسری سه ماهه اخیر در ایران پدیده‌ای زودگذر مانند اعتراضات چهل سال گذشته علیه جمهوری اسلامی نیست.

یک مقام بلندپایه امنیتی به «المانیتور» توضیح داد که «ایران کنونی مانند ایران 10یا 5 سال پیش، یا حتی ایران 3 ماه پیش نیست و آن چه در ایران می‌گذرد بسیار عمیق و غیر قابل بازگشت است.»

ژنرال افرایم سنیه، دستیار پیشین وزیر دفاع اسرائیل با توصیف وضعیت اعتراضی کنونی ایران به «پایدار و عمیق» گفت: «آن چه ملاحظه می‌کنیم‌، اعتراضی محلی و خیزشی زودگذر نیست، بلکه شرایطی عام و همگیر است که چهره ایران را تغییر داده و هرگز بازگشت‌پذیر نخواهد بود.»

با این وجود، بسیاری از مقامات اسرائیلی تغییرات سریع در کوتاه‌مدت را در ایران محتمل نمی‌دانند.

یک مقام امنیتی بلندپایه اسرائیلی هم تاکید کرد که «رژیم جمهوری اسلامی کماکان ابزارها و راهکارهایی برای دفاع از خود دارد و هنوز کاملا از آنها استفاده نکرده است. به‌رغم این، تغییرات در ایران غیر قابل اجتناب بوده و رژیم مجبور به دادن امتیاز است.»

او ادامه داد: «از سویی، پیش‌بینی نظام جایگزین در حال حاضر سخت بوده و از سویی دیگر، ایران به‌سوی تغییرات ریشه‌ای در حال گذار است.»

عدم همخوانی سرود جمهوری اسلامی توسط بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران در اولین بازی آنها طی جام جهانی 2022 در قطر برای تحلیلگران اسرائیلی نیز بسیار شگفت‌انگیز و بامعنا بود.

در همین رابطه، منبع امنیتی اسرائیلی به المانیتور اظهار داشت: «اقدام آنها (بازیکنان فوتبال) اقدامی نمادین بود اما به ما برای تحلیل آن چه در ایران می‌گذرد، کمک شایانی کرد و نشان داد که با وضعیت جدیدی در این کشور روبرو هستیم.»

این منبع اشاره کرد، حتی اگر رژیم به لغو قانون حجاب اجباری که عامل قتل مهسا امینی و دلیل اعتراضات سراسری کنونی است، تن دهد، باز هم اعتراضات ادامه خواهد یافت.

منبع مذکور ابراز کرد که ممکن است برای مدتی از شدت اعتراضات کاسته شود اما مردم ایران دیوار ترس را فرو ریختند و معترضان هم اکنون از حقوق و آزادی‌های گسترده سخن می‌گویند. او افزود: «تقریبا بازگشت به شرایط پیش از اعتراضات غیر ممکن شده است.»

به گفته این منبع امنیتی، موضع خواهر خامنه‌ای در توصیف «استبدادی» بودن‌ حاکمیت برادرش نیز تاثیر فراوانی در پیشبرد عمومی اعتراضات سراسری در ایران داشته است.

مقامات و کارشناسان امنیتی اسرائیلی با بررسی اعتراضات کنونی و توانایی تحمل رژیم جمهوری اسلامی، درصدد پیش‌بینی چشم‌انداز آینده این اعتراضات در میان‌مدت و بلندمدت هستند.

از این منظر، آنها به سه عامل مفقود در اعتراضات سراسری کنونی اشاره می‌کنند که برای سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی ضروری است.

اول، فقدان رهبری برجسته و فراگیر که رژیم توانایی ساکت‌کردن او را نداشته باشد. این رهبری می‌تواند در میان اپوزیسیون خارجی ایران شکل بگیرد، همان گونه که روح‌الله خمینی توانست در سال 1979 در خارج از کشور به رهبری مخالفان رژیم گذشته ارتقا یابد.

یک مقام اطلاعاتی اسرائیلی تاکید کرد که «در حال حاضر اعتراضات سراسری از عدم وجود رهبری در رنج بوده و این یک کاستی بزرگ در پیشبرد اعتراضات کنونی است.»

افزون بر فقدان رهبری، دومین عامل برای ادامه فراگیر اعتراضات، فقدان پشتیبانی مالی از روند این اعتراضات است.

به باور کارشناسان امنیتی اسرائیل، سومین عامل، فقدان همراهی روحانیون دینی برجسته از اعتراضات کنونی است. این کارشناسان معتقدند که جامعه ایران، جامعه‌ای دینی است و بسیاری از مردم به اسلام باورمند هستند به همین دلیل برای ادامه اعتراضات و گسترش آن، به روحانیون و نظرات آنها نیاز جدی وجود دارد.

مقام اطلاعاتی اسرائیلی به المانیتور گفته است که «در حال حاضر روحانیون‌ برجسته‌ای با اعتراضات همراهی نکرده‌اند.»

مسئولان و نهادهای امنیتی اسرائیل تغییرات ریشه‌ای در ایران را در میان‌مدت و بلندمدت بعید نمی‌دانند. یک مقام بلندپایه اسرائیلی در این زمینه گفت: «همه انقلاب‌ها در نهایت یک رویداد غافلگیرکننده هستند. در ایران نیز ممکن است یک روز با چنین رویدادی روبرو شویم. این که چه زمانی چنین اتفاقی می‌افتد، پیش‌بینی آن سخت است با این حال ممکن است روند انقلابی ماه‌ها یا سال‌ها به درازا بکشد.»

او بیان کرد: «پرسش این است که آیا تغییر انقلابی پیش یا پس از دستیابی ایران به بمب اتم رخ خواهد داد.»

با توجه به شرایط کنونی، مقامات اسرائیلی بازگشت به مذاکرات اتمی پیرامون احیای برجام را بسیار بعید می‌دانند.

منبع امنیتی اسرائیلی دیگری درباره مذاکرات اتمی به المانیتور گفت: «آن چه در این مرحله مانع پیگیری و احیای برجام می‌شود ارتباط مستقیمی با پرونده اتمی ایران ندارد، بلکه به قضایای دیگری مرتبط است.»

این منبع افزود: «در حالی که رژیم جمهوری اسلامی به‌طور گسترده به نقض حقوق بشر اقدام می‌کند، آمریکا تن به امضای توافق هسته‌ای جدیدی با ایران نخواهد داد.»

منبع اسرائیلی مذکور ادامه داد که «همکاری نظامی میان ایران و روسیه و استفاده مسکو از پهپادهای ایرانی برای حمله به شهروندان اوکراینی نیز مانع دیگری در ادامه مذاکرات اتمی با تهران است.»

این منبع امنیتی اسرائیلی تاکید کرد که عوامل فوق‌الذکر و ادامه حمایت ایران از تروریسم در منطقه و جهان، هرگونه ابتکارعمل برای از سرگیری مذاکرات اتمی را با شکست مواجه خواهد کرد.