چطور از مسمومیت با مونوکسید کربن پیشگیری کنیم؟

هرگز از اجاق گاز یا فر به‌عنوان منبع گرمایش استفاده نکنیدمونوکسید کربن (CO) گازی است که هنگام سوختن بنزین و سایر سوخت‌ها تولید می‌شود. نامرئی و بی‌رنگ است. بنابراین شما نمی‌توانید آن را بو یا مزه کنید. این گاز می‌تواند به سرعت ایجاد و در سطوح بالا باعث مرگ شود.

به‌نوشته پایگاه خبری کلینیک کلیولند، گلبول‌های قرمز خون، اکسیژن را در سراسر بدن حمل می‌کنند. اندام‌های شما برای زندگی به اکسیژن نیاز دارند. اما گلبول های قرمز مونوکسید کربن را سریع‌تر از اکسیژن جذب می‌کنند. در سطوح بالا، CO باعث از‌بین‌رفتن اکسیژن در جریان خون می‌شود.

اگر بیش از حد CO تنفس می‌کنید، اندام‌هایی مانند مغز و قلب، اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند. CO همچنین می‌تواند با پروتئین‌های بدن ترکیب شود و به سلول‌ها و اندام‌ها آسیب برساند. اگر مقدار زیادی CO استنشاق کنید، می‌توانید هوشیاری خود را از دست بدهید (بیهوش شوید) و در عرض چند دقیقه خفه شوید.

همه افراد در معرض خطر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن هستند. بالاترین خطر برای جنین‌های در حال رشد و نوزادان، افراد مسن، افرادی که در ارتفاعات زندگی می‌کنند، افراد مبتلا به بیماری مزمن قلبی، کم خونی یا مشکلات تنفسی و افرادی که سطح دی‌اکسید‌کربن بالایی دارند، مانند کسانی که سیگار می‌کشند است.

مسمومیت با CO زمانی اتفاق می‌افتد که افراد از سوخت بدون تهویه مناسب یا به روش‌های ناایمن دیگر استفاده کنند.

به‌عنوان مثال، اگر شما:

     * اتومبیل را در یک گاراژ بسته روشن نگه‌دارید
    *  یک وسیله نقلیه با سیستم اگزوز مسدود شده داشته باشید
    *  از بخاری نفتی در داخل خانه استفاده کنید

علائم مسمومیت خفیف با CO مشابه علائم آنفلوآنزا یا مسمومیت غذایی است:

سردرد خفیف، حالت تهوع خفیف، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرگیجه و ضعف، از‌دست‌دادن هماهنگی عضلات، ناراحتی معده.

اگر مشکوک هستید که در معرض مونوکسید کربن قرار گرفته‌اید یا علائم مسمومیت با مونوکسید کربن دارید، با اورژانس تماس بگیرید. قبل از رسیدن اورژانس، فوراً از محل خارج شده و به‌دنبال هوای تازه باشید. برای کمک به حفظ سلامتی خود می‌توانید اقدامات پیشگیرانه انجام دهید:

    *در ابتدای هر فصل گرمایش، یک متخصص آموزش‌دیده را برای بررسی وسایل گرمایشی در نظر بگیرید.

     * وسایلی را انتخاب کنید که دود را به بیرون تخلیه کنند. آنها باید به‌درستی نصب و نگهداری شوند.

     * همیشه در فصل سرد یک پنجره خانه را کمی باز نگه‌دارید.

     * هرگز از اجاق گاز یا فر به‌عنوان منبع گرمایش استفاده نکنید.

      *یک آشکارساز مونوکسید کربن در خانه خود نصب و هر پنج‌سال یکبار آن را تعویض کنید. حداقل دو بار در سال، باتری‌های این دستگاه‌ها را بررسی کنید. این دستگاه قبل از رسیدن غلظت گاز به حد خطرناک، از طریق صوت یا نور هشدار می‌دهد. آشکارساز را در مکانی قرار دهید که در صورت زنگ‌زدن صدای آن را بشنوید.

     * در داخل خانه از گریل زغالی استفاده نکنید.

     * اگر شومینه دارید، آن را به‌خوبی تعمیر کنید. دودکش شومینه خود را هر سال تمیز کنید.

مسمومیت با CO می‌تواند کشنده باشد. فردی که در خواب است یا در اثر مصرف بیش‌از‌حد الکل، سطح هوشیاری پایینی دارد، گاهی اوقات می‌تواند قبل از اینکه علائمی را تجربه کند، بمیرد.

اما درمان به‌موقع می‌تواند جلوی اثرات کشنده این نوع مسمومیت را بگیرد.