واشنگتن‌پست: آیا دولت بایدن طناب نجات برای رژیم مخوف ایران پرتاب می‌کند؟

ایندیپندنت فارسی: روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی تحلیلی به خیزش سراسری ایرانیان علیه جمهوری اسلامی پرداخت و نوشت که دولت بایدن، با تامین سخت‌افزارهای اینترنت ماهواره‌ای استارلینک می‌تواند به‌ انعکاس گسترده‌تر این خیزش کمک کند.

به باور دیوید ایگناتیوس، نویسنده این گزارش، اکنون که خون در خیابان‌های ایران جاری است، دولت ایالات‌متحده آمریکا نباید با آغاز دوباره مذاکرات هسته‌ای، برای «رژیم مخوف ایران یک طناب نجات دیپلماتیک بیندازد».

در این گزارش آمده است که جنبش ایرانیان که هفتمین هفته را پشت سر می‌گذارد، شعار ساده‌ای دارد: «زن‌، زندگی، آزادی».

اکنون زنان معترض در ایران در مخالفت با حجاب اجباری، روسری‌هایشان را از سر برداشته‌‌اند و این مسئله حاکمان جمهوری اسلامی را عصبانی‌تر کرده است. روزنامه واشنگتن‌پست نیز در گزارش اخیر خود به این موضوع پرداخت و نوشت که با برداشته شدن روسری‌ها، سرکوب در ایران شدیدتر شد.

نویسنده این مطلب در ادامه تلویحا به قدرت معترضان و ناتوانی حکومت در متوقف کردن مردم اشاره کرد و با استناد به سخنان رئیس‌کل دادگستری تهران که گفته بود کیفرخواست هزار تن از بازداشتی‌ها صادر شده است، نوشت: «پیام حکومت این بود که تسلیم شوید ما در حال سرکوبیم اما معترضان سرکش این پیام را با فراخوان‌های تحصن پاسخ دادند و یک روز بعد نیز ویدیوهایی از اعتصاب در دانشگاه‌های تهران و دیگر شهرها منتشر شد.»

نورمن تی ‌رول، افسر سابق سازمان سیا که در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷ میلادی فعالیت‌های اطلاعاتی درباره ایران را مدیریت می‌کرد به تازگی در مصاحبه‌ای گفت: «به نظر می‌رسد که تغییر در سیستم برای بقای رژیم ایران ضروری است.»

این افسر سابق سازمان سیا که پیش‌تر نیز شاهد سرکوب اعتراض‌های مردمی به دست حکومت ایران بود، به تفاوت‌های خیزش اخیر ایرانیان با اعتراض‌های پیشین اشاره کرد و گفت: «تاکتیک‌های رژیم برای خنثی کردن ناآرامی‌ها ناموفق بوده است و جهان شاهد است که چگونه گروه‌های کوچک، جمعیتی از نیروهای امنیتی را محاصره می‌کنند.»

در گزارش واشنگتن پست به نگرانی‌های عربستان سعودی از حمله احتمالی جمهوری اسلامی به این کشور نیز اشاره شده است. روزنامه وال‌ استریت ژورنال، روز سه‌شنبه ۱۰ آبان، گزارش داد که مقام‌های سعودی به ایالات‌متحده آمریکا گفته‌اند، ممکن است جمهوری اسلامی بخواهد برای انحراف افکار عمومی از خیزش سراسری به اهدافی در این کشور حمله کند.

مقام‌های حکومت ایران می‌گویند، به هیچ‌عنوان از تحمیل حجاب اجباری بر زنان کوتاه نمی‌آیند اما پس از کشته شدن مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی، زنان در سطحی وسیع به نافرمانی مدنی اقدام کردند و قانون حجاب را اجرا نمی‌کنند.

حیدر الخویی، یکی از روحانیون شیعه عراق که به تازگی به ایران سفر کرد در توییتی به این موضوع اشاره کرد و نوشت: «به وضوح تغییرات اجتماعی و سیاسی گسترده‌ای رخ داده است. زنان اکنون بدون روسری در انظار عمومی راه می‌روند. پلیس امنیت اخلاقی احتمالا حداقل به طور موقت از وجود ندارد و شاید برای همیشه از بین برود.»

واشنگتن پست می‌نویسد: «برای حکومت ایدئولوژیک که مدعی اقتدار الهی است، اصلاح قانون حجاب گزینه آسانی نخواهد بود. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ۸۳ ساله جمهوری اسلامی، معتقد است که به محض شروع دادن امتیاز - حتی در مورد چیزی به ظاهر کوچک مانند پوشاندن موهای زنان - قدرت رژیم شروع به فرسایش خواهد کرد.»

خامنه‌ای در گذشته با استناد به سقوط سیاسی کمونیسم در زمان آخرین رهبر شوروی، میخائیل گورباچف که تصور می‌کرد می‌تواند هم‌زمان با اصلاح نظام، اقتدارش را نیز حفظ کند، علیه سازش، استدلال کرده است.

او همچنین سال ۲۰۰۰ میلادی در یک سخنرانی به نقل از کریم سجادپور از بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی، گفت: «غرب در حال توطئه برای براندازی ایران از طریق تقلید از طرحی است که به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی منجر شد.»

در ادامه مطلب واشنگتن پست به دشواری‌های حکومت برای سرکوب خیزش سراسری ایرانیان نیز اشاره شده است؛ این جنبش را زنان و دختران رهبری می‌کنند و نیروهای امنیتی که بسیاری از آنان سرباز وظیفه‌اند، مادر، خواهر و دختر دارند؛ بنابراین به گفته رول، تنها برای تعداد کمی از آنان حمله به زنان راحت است. ضمن اینکه سرکوب جوان‌ها موجب می‌شود که والدین آن‌ها نیز به خیابان‌ها بیایند.

ویدیوهایی که از اعتراض‌های ایران منتشر شد، نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی با گاز اشک‌آور و تیراندازی به سمت جمعیت شلیک می‌کنند اما تاکنون این ناآرامی‌ها متوقف نشده‌اند و رژیم نتوانسته است سازمان‌دهندگان جنبشی را که بدون رهبر است شناسایی و سرکوب کند.

در ادامه گزارش واشنگتن پست آمده است که حکومت ایران با جنبشی دست و پنجه نرم می‌کند که اکنون نه تنها در تهران، بلکه در دیگر شهرهای جهان، مناطق کردنشین شمال غرب و مناطق بلوچ‌نشین جنوب شرق ریشه های عمیقی دارد. معضل رژیم این است که سرکوب خشونت‌آمیز معترضان مشابه حمله به میدان «تیان‌آن‌من» چین در سال ۱۹۸۹ تنها ممکن است اعتراضات را عمیق‌تر کند.

نویسنده در این گزارش از مخاطبان دعوت می‌کند برای مرور اجمالی آنچه اکنون در شهرهای سراسر ایران می‌گذرد به حساب اینستاگرام ۱۵۰۰ تصویر مراجعه کنند که فیلم‌های اعتراض‌ها را منتشر می‌کند؛ در این فیلم‌ها و تصاویر نماهایی از پاشیدن خون روی نقاشی دیواری خامنه‌ای و خمینی و صحنه‌هایی از تظاهرات در دانشگاه‌های سراسر ایران با شعارهایی مانند «این دیگه اعتراض نیست، این خود انقلاب است»، دیده می‌شود.

نویسنده در پایان نیز به بخش‌هایی از آهنگ «برای» شروین حاجی‌پور گریز می‌زند و می‌نویسد که معترضان برای «تغییر مغزهای پوسیده» و «حسرت یک زندگی معمولی» مبارزه می‌کنند و خواهان یک کشور عادی‌اند و این هدف آمریکا و جهان نیز است. شاید زمان آن فرارسیده باشد.