بخشی از اسناد هزینه‌های هنگفت احیای دریاچه ارومیه «موجود نیست»

رادیو فردا: رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی از شفاف نبودن هزینه‌هایی که تحت عنوان احیای دریاچه ارومیه انجام شده خبر داد و گفت که بخشی از «اسناد هزینه‌های هنگفت احیای دریاچه ارومیه موجود نیست.»

سمیه رفیعی روز سه‌شنبه ۱۵ شهریور در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا در این باره گفت که «هزینه‌های زیادی برای احیای دریاچه ارومیه صورت گرفته که بعضی از اسناد آن موجود و برخی دیگر ناموجود است، اما این هزینه‌ها نتیجه‌ای مطلوب را در پی نداشتند».

رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی افزود: «عمده هزینه‌ها صرف مطالعات تکراری و بی‌حاصل شد و در عمل آنچه می‌بایست رخ می‌داد، رخ نداد».

با وجود تأکید مقام‌های مختلف دولتی بر تأثیر خشکسالی‌ها بر خشک شدن دومین دریاچه شور جهان، سمیه رفیعی روز سه‌شنبه اظهار داشت که «به گفته رئیس پیشین ستاد احیای دریاچه ارومیه ۸۵ درصد از دلایل وضعیت کنونی دریاچه ارومیه مربوط به دخالت‌های انسانی بوده و تنها ۱۵ درصد آن ناشی از تغییر اقلیم بوده است».

وی تأکید کرد: «قبل از احیای این دریاچه می‌بایست برنامه‌ای جامع برای حفاظت اتخاذ می‌کردیم، اما نه تنها حفاظتی رخ نداد بلکه تخریب‌ها بیشتر شد و تصمیم‌گیری‌های غلطی شامل برداشت‌های غیرمجاز برای توسعه کشاورزی و تغییر نوع کشت رخ داد».

در حالی‌که کارشناسان می‌گویند ۹۵ درصد دریاچه ارومیه خشک شده، مسعود تجریشی، مدیر پیشین دفتر برنامه‌ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه به تازگی خبر داد که دولت سیزدهم ارائه اطلاعات برای برنامه‌ریزی احیای دریاچه را متوقف کرده است.

آقای تجریشی گفته است که نمی‌داند دولت سیزدهم چه برنامه‌ای برای احیاء دریاچه دارد چرا که به هیچ‌کدام از ۲۴ نامه ستاد احیای دریاچه ارومیه پاسخی داده نشده است.
ریزگردهای دریاچه ارومیه، عامل بیماری‌زا
نگرانی‌ها از وضعیت دریاچه ارومیه به سال ۷۹ بازمی‌گردد که برخی کارشناسان و حتی مقامات دولتی نسبت به تأثیرات خشکسالی بر دریاچه ارومیه هشدار دادند.

در ادامه این نگرانی‌ها ، سال ۱۳۹۲ «کارگروه نجات دریاچه ارومیه» و سپس «ستاد احیای دریاچه» در دولت تشکیل شد تا در یک برنامه ۱۰ ساله دریاچه ارومیه احیا شود و مسئولیت ستاد دریاچه ارومیه نیز به عیسی کلانتری واگذار شد که سال ۱۳۹۸ ادعا کرد «تا سال ۱۴۰۶ شاهد احیای اکولوژیک دریاچه ارومیه خواهیم بود».

در وب‌سایت این ستاد نمی‌توان اطلاعات دقیقی از پروژه‌های انجام‌شده و روند نجات دریاچه پیدا کرد، اما از کانال تلگرامی آن می‌توان دریافت که تا امروز ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه شده است بی آن‌که گزارش دقیقی درباره میزان موفقیت پروژه‌ها و ریز هزینه‌ها منتشر شود.

این روند نهایتاً در ۲۹ تیرماه امسال منجر به برکناری عیسی کلانتری شد، ضمن آن‌که نمایندگان مجلس نیز تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه را تصویب کردند. از نتیجه این تقاضا تاکنون گزارشی در دست نیست.

عیسی کلانتری، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست ایران که خود دست‌اندرکار روند «احیای دریاچه ارومیه» بوده است، روز ۲۴ مرداد امسال هشدار داد که دریاچه ارومیه به هر قیمت، حتی به بهای خشکاندن کشاورزی منطقه، باید احیا شود زیرا، به گفته او «خشک شدن دریاچه ارومیه پیامد امنیتی خواهد داشت و هیچ حکومتی نمی‌تواند در کشور دوام بیاورد».

مسعود پزشکیان، نماینده تبریز، هم هشدار داده است که در صورت ادامه این روند «بیش از ۱۴ میلیون نفر از تبریز تا نزدیکی تهران درگیر ریزگردهای نمکی خواهند بود».

این نماینده مجلس در عین حال اذعان کرده است که «در کنار سوءمدیریت و خشکسالی، رفتار و برخوردهای جناحی و سیاسی و عدم استفاده از افراد توانمند برای احیای دریاچه به وسعت تشنگی آن افزوده است».