ولادیمیر پوتین در اولین سفر خارجی خود پس از جنگ اوکراین، وارد تهران شد

 دیدار روسای جمهوری ایران و روسیه در تهران ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه عصر سه‌شنبه ۱۹ژوئیه برای دیدار با رهبران ایران و ترکیه وارد تهران شد.

این نخستین سفر آقای پوتین به خارج از مرزهای اتحاد جماهیر شوروی سابق از زمان آغاز جنگ اوکراین به شمار می‌رود. بسیاری از ناظران بین‌المللی سفر به تهران و دیدار آقای پوتین با رهبران جمهوری اسلامی ایران و ترکیه را نشانه‌ای از تمایل رئیس جمهوری روسیه به تشکیل یک جبهه ضد غربی در منطقه توصیف می‌کنند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه در دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نسبت به حمله نظامی این کشور به شمال سوریه هشدار داد و چنین اقدامی را «تنها به نفع تروریست‌ها»توصیف کرد.

رهبر ایران به ندرت با مقام‌های بلند پایه سیاسی دیگر کشورها دیدار می‌کند و معمولا درباره سیاست خارجی رهبر کشور مهمان اظهار نظر نمی‌کند. شاید یکی از مهم‌ترین دیدارهای پیشین آقای خامنه‌ای، ملاقات وی با شینزو آبه، نخست وزیر فقید ترکیه در سال ۲۰۱۸ بود.

به گزارش خبرگزاری ایرنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی رهبری جمهوری اسلامی، رجب طیب اردوغان در پاسخ به نگرانی علی خامنه‌ای درباره حمله احتمالی ترکیه به شمال سوریه گفته است: «باید با تروریست‌ها مقابله کرد.» رهبر ایران هم با تایید این سخن پاسخ داده است: «با تروریسم حتما باید معارضه کرد اما حمله نظامی در سوریه به نفع تروریست‌ها خواهد بود. البته تروریست‌ها نیز محدود به یک گروه خاص نیستند.»

ایران گروه‌های شبه‌نظامی عمدتا اسلام‌گرای تحت حمایت ترکیه در سوریه را «تروریستی» می‌داند. برای ترکیه، یگان‌های مدافع خلق کُرد و همچنین، نیروهای دموکراتیک سوریه، به محوریت کُردها، گروه‌های تروریستی در سوریه هستند.

بنا بر همین گزارش، رهبر ایران به رئیس جمهوری ترکیه گفت: «ما امنیت ترکیه و مرزهای آن را امنیت خود می‌دانیم. شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند.»
انتقاد  خامنه‌ای از گسترش روابط کشورهای اسلامی با اسرائیل
رهبر جمهوری اسلامی ایران در همین دیدار با انتقاد دوباره از اسرائیل و همچنین گسترش روابط کشورهای عربی با تل آویو گفت: «با وجود اقبال بعضی دولتها به رژیم صهیونیستی، ملتها عمیقاً با این رژیم غاصب مخالف هستند.»

ترکیه، برخلاف ایران اسرائیل را به رسمیت می‌شناسد. در هفته‌های گذشته گزارش‌های پرشماری از بازداشت یک تیم ترور ایرانی در ترکیه از سوی سازمان امنیت این کشور (میت) منتشر شد که از قرار معلوم می‌خواستند به گردشگران یا افراد سرشناس سیاسی تجاری اسرائیلی در ترکیه ضربه بزنند. رهبران اسرائیل از ترکیه به‌دلیل بازداشت این افراد تشکر کردند.

روسای جمهوری روسیه و ترکیه قرار است در تهران در چارچوب نشست سه‌جانبه سران کشورهای ضامن روند آستانه با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کنند.

این نشست یک روزه که قرار است امروز، سه‌شنبه ۲۸ تیر در تهران برگزار شود به مسائل مربوط به تحولات سوریه و همچنین معادلات مربوط به دولت بشار اسد و گروه‌های مخالف او می‌پردازد.

رجب طیب اردوغان که دوشنبه شب وارد تهران شده بود، صبح سه‌شنبه در کاخ سعد آباد از سوی ابراهیم رئیسی مورد استقبال قرار گرفت. پوتین هم قرار است امروز به تهران بیاید و با رهبران ایران و ترکیه دیدار کند.

شب گذشته ابتدا بیشتر رسانه‌ها در ایران خبر داده بودند که ولادیمیر پوتین وارد تهران شده است. اما ساعاتی پس از انتشار این خبر این رسانه‌ها بدون ارائه توضیحی این خبر را از خروجی خود حذف کردند. گفته می‌شود هواپیمایی که دیشب از مسکو وارد ایران شده، حامل وسایل و تجهیزات مربوط به رئیس جمهوری روسیه بوده که معمولا یک روز زودتر از حضور پوتین، به کشور مقصد فرستاده می‌شود.

دور جدید نشست سه‌جانبه ایران، ترکیه و روسیه پیش از این چندین بار به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاده بود و بالاخره پس از مدت‌ها بار دیگر رهبران سه کشور در تهران قرار است در خصوص موضوعات مختلف منطقه‌ای به ویژه مسئله سوریه با یگدیگر دیدار و گفتگو کنند. این نخستین سفر پوتین و اردوغان به تهران از زمان روی کار آمدن ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهوری ایران است.

علاوه بر دیدارهای دوجانبه پوتین و اردوغان با مقام‌های ایران، قرار است نشستی دوجانبه میان رهبران دو کشور ترکیه و روسیه نیز در تهران برگزار شود. از زمان حمله روسیه به اوکراین، این دومین سفر خارجی پوتین به شمار می‌رود که در هر دو سفر هم با ابراهیم رئیسی دیدار و گفتگو می‌کند. رئیس جمهوری روسیه پیش از این برای حضور در اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر به ترکمنستان رفته بود.

دور جدید نشست سه‌جانبه کشورهای ضامن روند آستانه در حالی در تهران برگزار می‌شود که اوضاع در مناطق مرزی سوریه و ترکیه بحرانی گزارش داده می‌شود.

کردهای سوریه در هفته‌های اخیر از ایران و روسیه خواسته‌اند در مقابل حملات و خطرات ترکیه از آنها دفاع کنند. از سوی دیگر ستیزه‌جویان مستقر در ادلب که عموما از سوی ترکیه حمایت می‌شوند از سوی روسیه و ارتش سوریه تحت فشار قرار دارند.

مخالفت روسیه با ادامه ارسال کمک‌های فرامرزی از  طریق باب الهوی برای مردم در شمال سوریه، اوضاع برای آخرین سنگر مخالفان دولت بشار اسد در این کشور را با مشکلات زیادی رو به رو کرده است.

در چنین شرایطی رهبران کشور در حالی با یکدیگر وارد گفتگو خواهند شد که منافع و نگرانی‌های متضاد آنها روند دشواری را پیش‌روی این مذاکرات قرار داده است.