ردیابی تومورها در خون؛ ابتکار یک شرکت آمریکایی برای تشخیص زودهنگام سرطان

یورونیوز: جویس آرس ۷۴ ساله زمانی که پذیرفت بطور داوطلبانه یک نمونه خون خود را برای انجام تحقیقات پزشکی بدهد، حالش خوب بود. به همین دلیل وقتی نتیجه آزمایش روشن کرد که به سرطلان مبتلاست شگفت‌زده شد و انجام آزمایش‌های بیشتر تایید کرد که او به «لنفوم هاچکین» مبتلا شده است.

پروژه تحقیقاتی که خانم آرس در آن شرکت کرده بود، متعلق به شرکت آمریکایی Grail (گریل) مستقر در کالیفرنیا بود.

در جریان تحقیقات این شرکت، پژوهشگران دی‌ان‌ای‌های موجود در خون افراد سالم را بررسی می‌کنند تا بتوانند از مسیر آن به ردی از سلول‌های سرطانی که احتمالا در بدنشان وجود دارد، برسند. به عبارت دیگر این آزمایش، متکی بر تجزیه و تحلیل قطعات کوچک دی‌ان‌ایی است که توسط تومورهای سرطانی در جریان خون منتشر می‌شوند.

از این نوع آزمایش خون که «بیوبسی مایع» نامیده می‌شود، پیش از این نیز برای بررسی وضعیت مبتلایان به سرطان استفاده می‌شد؛ البته با این هدف که میزان اثرگذاری داروها یا تشدید احتمالی بیماری مشخص شود.

اما در آزمایش شرکت گریل به کمک بررسی نمونه خون نه تنها می‌توان سرطان را قبل از ظهور علائم تشخیص داد بلکه مکان وجود تومورهای سرطانی در بدن را نیز مشخص کرد؛ این شیوه بویژه برای تشخیص سرطان در اندام‌هایی مناسب است که پیش از این هیچ راهی برای شناسایی زودهنگام آن و در اولین مراحل ابتلا وجود نداشت.

نتایج نهایی تحقیقات این شرکت نشان داد که شیوه ابداعی آنها در ردیابی سرطان در خون، در تشخیص طیفی از تومورهای مختلف در مراحل اولیه ابتلا دقیق است؛ به‌خصوص سرطان‌هایی که احتمال مرگ‌ بیمار بیشتر است و گزینه‌های غربالگری کمتری دارند.

نرخ خطا و اعلام نتیجه مثبت کاذب در این نوع آزمایش نیز تنها حدود ۰.۵ درصد است.

این شرکت حدود ۱۰ ماه پیش در ژوئن ۲۰۲۱ میلادی این شیوه نوین آزمایش را که نتیجه سال‌ها تحقیق و میلیاردها دلار سرمایه گذاری بود، به‌طور گسترده در ایالات متحده به اجرا گذاشت و با بررسی نمونه خون افراد توانست به شناسایی ۵۰ سرطان مختلف و کشف اندام‌های مبتلا کمک کند.
کاهش نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان به نصف در ۲۵ سال پیش‌رو
این امید وجود دارد که موفقیت شرکت گریل به دولت ایالات متحده آمریکا نیز کمک کند تا بتواند به هدف برنامه‌ریزی شده خود یعنی کاهش نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان به نصف در ۲۵ سال پیش‌رو دست یابد. بویژه آنکه از نظر پزشکان، شناسایی زودهنگام سرطان خصوصا زمانی که درمان موفقیت آمیزتر باشد، یکی از مهم‌ترین عوامل برای کاهش شمار مبتلایان به سرطان و به عبارت دیگر بهبود وضعیت سلامت عمومی است.

هم اکنون پژوهشگران دولت ایالات متحده در حال برنامه‌ریزی یک طرح بزرگ هستند تا بر اساس آن طی هفت سال پیش‌رو و با آزمایش ۲۰۰ هزار شرکت کننده، در راستای تحقق این وعده و نجات جان انسان‌ها گام بردارند. به همین دلیل شرکت گریل (Grail) به همراه چند شرکت دیگر در تلاشند با ابداع روش‌هایی علمی و معتبر و با تجاری سازی آن، در این پروژه بزرگ مشارکت داشته باند.

با این وجود به نظر می رسد Grail با در خدمت گرفتن ۲ هزار پزشک در این مسیر پیشتاز باشد. این شرکت همچنان در حال به روز رسانی شیوه نوین خود برای تشخیص زودهنگام سرطان‌ها است و همزمان با وزارت بهداشت بریتانیا نیز وارد همکاری شده است تا با گرفتن آزمایش خون از ۱۴۰ هزار نفر از ساکنان این کشور، احتمال شناسایی‌های دیرهنگام را کاهش دهد.

انتظار می‌رود که گریل (Grail) بتواند در سال ۲۰۲۳ میلادی تاییدیه کامل استفاده از این روش را از سازمان غذا و داروی ایالات متحده دریافت کند. با این وجود به گفته شرکت پزشکی ایلومینا که در مراحل اولیه اجرای این پروژه به Grail کمک کرده است، حتی قبل از این تاریخ نیز احتمالا از این شیوه برای کمک به غربالگری ۵۰ میلیون نفر استفاده خواهد شد.