اولین کلمات مرد کاملا فلج با استفاده از تراشه مغزی:«لطفا آبجو »

در مارس ۲۰۱۹، برای تسهیل [برقراری] ارتباط، دو آرایه الکترودی مربع‌شکل را از طریق جراحی در مغز بیمار ۳۶ ساله کاشتندایندیپندنت فارسی:مردی کاملا فلج، که حتی توان حرکت چشم‌هایش را از دست داده بود و ماه‌ها قادر به برقراری ارتباط نبود، با استفاده از تراشه مغزی، از مراقبانش آبجو خواست.

او که با سرعت یک حرف الفبا در دقیقه جمله می‌ساخت، همچنین درخواست کرد با «صدای بلند» [آهنگ‌های] گروه موسیقی تول (Tool) را بشنود و از مادرش خواست سرش را ماساژ بدهد، و خوراک کاری سفارش داد‌ــ و همه این‌ها را با قدرت فکر انجام داد.

این مرد، که اکنون ۳۶ ساله است، بعد از اینکه در اثر اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) دچار فلج کامل شد، در مارس ۲۰۱۹، برای تسهیل [برقراری] ارتباط، دو آرایه الکترودی مربع‌شکل را از طریق جراحی در مغزش کاشتند.

افراد مبتلا به اختلال عصبی پیشرونده پس از تشخیص بیماری‌شان، به‌طور متوسط دو تا پنج سال عمر می‌کنند، اگرچه می‌توانند عمر بسیار طولانی‌تری داشته باشند. (استیون هاوکینگ، فیزیکدان فقید، بعد از تشخیص بیماری‌اش، ۵۵ سال دیگر عمر کرد و تا پایان عمر، به وسیله ارتباطی که با تک‌عضله‌ای در گونه‌اش کنترل می‌شد، وابسته بود.)

تا به امروز، تراشه مغزی روی یک بیمار فلج کامل آزمایش نشده بود، و معلوم نبود [برقراری] ارتباط برای افرادی که تمام کنترل ارادی عضلانی خود را از دست داده بودند اصلا امکان‌پذیر است یا خیر.

دکتر یوناس زیمرمن، عصب‌شناس ارشد مرکز ویس، گفت: «مطالعه ما اولین پژوهشی است که به برقراری ارتباط با فردی دست می‌یابد که هیچ حرکت ارادی برایش نمانده و بنابراین، ‌اکنون بی‌سی‌آی (BCI) برایش تنها راه ارتباطی است.»

«این پژوهش به پرسشی دیرین که آیا افراد مبتلا به سندروم فلج کامل‌‌ــ که تمام کنترل ارادی عضلانی، از جمله حرکت چشم یا دهان را از دست داده‌اند‌ــ توانایی مغزشان برای صدور دستورهای ارتباطی هم از بین رفته است، پاسخ می‌دهد.»

این بیمار مبتلا به ای‌ال‌اس که با پژوهشگران مرکز مهندسی زیستی و عصبی ویس در ژنو سوئیس همکاری می‌کند، در سال ۲۰۱۸، زمانی که هنوز می‌توانست از حرکات چشم برای برقراری ارتباط استفاده کند به کاشت تراشه مغزی رضایت داد.

بعد از سه ماه تلاش ناموفق، سرانجام وضعیتی حاصل شد که به بیمار امکان می‌داد از سیگنال‌های مغزی برای تولید پاسخ دوگانه به برنامه‌ املا استفاده کند و در صورت ارائه حروف، با «بله» یا «خیر» پاسخ بدهد.

ساخت اولین جملات سه هفته دیگر به طول انجامید و در طول یک سال بعد، بیمار ده‌ها جمله ساخت.

یکی از اولین ارتباط‌هایش درباره مراقبت از خودش بود، وقتی عیادت‌کننده‌ها در اتاق بودند، درخواست کرد سرش را صاف و بالا نگه دارند.  

در ضمن، درخواست کرد انواع غذاها، از جمله سوپ گولاش و سوپ نخود شیرین، را از طریق لوله‌ تغذیه به او بدهند. یک درخواستش این بود: «برای غذا می‌خواهم کاری با سیب‌زمینی بخورم و بعد [اسپاگتی] بلونیز و سوپ سیب‌زمینی.»

او همچنین توانست با پسر ۴ ساله و همسرش ارتباط برقرار کند و این پیام را بدهد: «من عاشق پسر باحالم هستم.»

جزئیات این پژوهش در مقاله‌ای تحقیقی که این هفته در مجله نیچر کامیونیکیشنز (Nature Communications) منتشر شد، ارائه شده است.

در این پژوهش، با عنوان «فعال‌سازی رابط املا با استفاده از علائم داخل قشری در یک بیمار فلج کامل از طریق آموزش بازخورد عصبی شنیداری» آمده است که از سیستم ارتباطی بی‌سی‌آی می‌توان در منزل بیمار استفاده کرد، حتی برخی جلسات را می‌توان از راه دور از طریق لپ‌تاپ بیمار برگزار کرد.

دانشمندان حوزه فناوری رابط مغز‌ـ‌رایانه اکنون برای تهیه تراشه‌های مشابه برای سایر افراد مبتلا به ای‌ال‌اس به دنبال تامین مالی‌اند، که در دو سال اول استفاده، نزدیک به ۵۰۰ هزار دلار هزینه خواهد داشت.

جرج کوواس، مدیر ارشد فناوری مرکز ویس، گفت: «این گامی مهم برای افراد مبتلا به ای‌ال‌اس است که خارج از محیط بیمارستان از آن‌ها مراقبت می‌شود.»

«این فناوری، که برای بیمار و خانواده‌اش در فضای خودشان مفید است، نمونه‌ای عالی‌ است که نشان می‌دهد چگونه  پیشرفت‌های فناوری در زمینه بی‌سی‌آی را می‌توان به کار بست و اثری مستقیم گذاشت.»