ویدیویی دیده نشده از مصاحبه با ساکنان محله «قلعه» در ۴۳ سال پیش

۴۳  سال پیش در روزی چون امروز (دهم بهمن) دو روز قبل از ورود روح‌الله خمینی به ایران، یکی از اتفاقات کمتر صحبت شده در جریان انقلاب ایران رقم خورد و آتش زبانه کشیده انقلاب، محله «قلعه» تهران را در کام خود برد.

‏۲. محله‌ای که محل زندگی و کار زنان «تن فروش» بود.
روزنامه اطلاعات در گزارش از اتفاقات آن روز که در ادامه حملات روزهای قبل به آبجوسازی شمس، کاباره شکوفه نو و برخی اماکن معروف جنوب شهر تهران رخ داد، نوشته است که «آتش‌سوزی، ساعت‌ها «محله غم» را می‌سوزاند و خاکستر می‌کرد.

‏۳. مأموران آتش‌نشانی که پیرو اعلامیه قبلی خود ضمن اعلام همبستگی با مردم، اعلام کرده بودند از خاموش کردن آتش‌هایی که مردم نخواهند، خودداری خواهند کرد، اقدامی برای خاموش کردن این آتش‌ها صورت ندادند.»

‏۴. تعداد دقیق کشته شدگان آتش‌سوزی محله «قلعه» تهران مشخص نشد اما روزنامه اطلاعات به نقل از شاهدان عینی از کشته شدن دو تا سه نفر از زنان تن فروش و مجروح شدن تعدادی در جریان این حمله خبر داد. تصویر جسد زغال شده یکی از زنان در جریان این آتش‌سوزی، منتشر و بارها دیده شده است.

۵. دلخراشی اتفاقات رخ داد باعث شد تا همان زمان ساواک به عنوان یکی از عاملان این اتفاق مطرح شود. همچنان که در این بخش‌های مستند کمتر دیده شده «طپش تاریخ» ساخته اصغر فردوست و داود کنعانی، راوی از «عناصر مشکوک» به عنوان عامل این اتفاق یاد می‌کند.

۶. ‏بهرام بیضایی، فیلمنامه «آینه‌های روبرو» را با الهام از اتفاق رخ داده در محله «قلعه» نوشت و در آغازش توصیف درخشان و تکان‌دهنده‌ای از به آتش کشیدن زنان ساکن این محله و حقیقت اصلی عاملان این اتفاق ارائه داد:
‏
محوطه‌ی آتش سوزی. روز. خارجی
دود و غبار و فریاد و هیاهو؛ یکی دو خانه در آتش است و از درها و پنجره‌های آنها دود بیرون می‌زند. جمعیتی دوان دوان و ترسیده و بعضی خندان و هیجان‌زده به تماشا آمده است. از خانه، زنانی سربرهنه و بعضی پابرهنه سرفه‌کنان و بعضی سیاه شده از خفگی ...

‏دیگری زیر دست و پا افتاده و در حال تحمل ضربه‌ها سرفه‌کنان می‌کوشید خود را از لای چوب‌ها و لگدها در ببرد.
یکی دیگر که با ضربه‌ای به بیرون پرتاب شده با چهره‌ی خون‌آلود عربده می‌کشد –

زن خون‌آلود: «چی شده مشتر‌های دیروز حالا شدن پا منبری؟