در مورد سرماخوردگی، علل ابتلا به آن و راههای مقابله با این بیماری باورهای گوناگونی رایج است که برخی درست و برخی نادرستاند. بسیاری از ما از کودکی با این باورها بزرگ شدهایم.
رابطه سرما و سرماخوردگیبرخی بر این باورند که سرما باعث سرماخوردگی میشود. تأکید بر بیرون نرفتن با موی خیس یا ضرورت پوشیدن لباس ضخیم و گرم از جمله عبارتی است که به گوش بسیاری آشناست. بیماری سرماخوردگی اما به تنهایی بر اثر سرما حاصل نمیشود. ابتلا به سرماخوردگی در واقع بر اثر انتقال ویروس سرماخوردگی به بدن بروز میکند. سرما اما میتواند در تضعیف دستگاه ایمنی بدن تأثیرگذار باشد و بدن آمادگی بیشتری در جذب ویروس داشته باشد.
تأثیر استرسوقتی فردی بطور پیگیر در معرض استرس قرار دارد، دستگاه ایمنی بدن او نیز تحت تأثیر قرار میگیرد و ضعیف میشود. استرس مداوم سبب میشود که در بدن در پاسخ به استرس کورتیزول سنتز شود. یکی از پیامدهای این ترشح تضعیف مقاومت و قدرت دفاعی بدن است؛ امری که در نهایت آمادگی بدن را در ابتلا به بیماریهای ویروسی تشدید میکند.
تأثیر آنتیبیوتیکداروهای آنتیبیوتیک تنها در مقابله با باکتریها مؤثر هستند. از آنجایی که بیماریهای سرماخوردگی در اغلب موارد بیماریهای ویروسی هستند، مصرف آنتیبیوتیک تأثیری در درمان نخواهند داشت. در صورتی که فرد در مراحلی از سرماخوردگی به عفونتهای شدید باکتریایی مبتلا باشد، بهکارگیری داروهای آنتیبیوتیک میتواند مؤثر واقع شود.
واکسن سرماخوردگیاستفاده از واکسن سرماخوردگی بدن را تنها در برابر شماری از ویروسها ایمن میسازد و به طور ۱۰۰ درصد مانع از ابتلا فرد به سرماخوردگی نمیشود. واکسن سرماخوردگی اثر محدود دارد و تزریق آن معمولا باید هر سال در زمان معینی تجدید شود. باید توجه داشت که سرماخوردگی و آنفلوانزا دهها نوع دارد و واکسنهای موجود تنها در برابر ویروس چند نوع سرماخوردگی مصونیت میدهند.
فین کردن یا "بالا کشیدن"وقتی فرد بیمار با شدت زیاد فین میکند، در ناحیه حلق و بینی فشار زیادی بهوجود میآید و گاه باعث میشود که ویروسها به حفرههای اطراف بینی رخنه کنند و باعث تشدید عفونت سینوزیتها شوند. بالا کشیدن آب بینی میتواند بهتر عمل کند.
عطسه کردناز آنجایی که بیشتر انواع ویروسهای سرماخوردگی و آنفلوانزا از طریق تماس مستقیم پخش میشوند، عطسه کردن در دستها و نشستن دستها یکی از راههای خطرناک انتقال ویروس است. برای جلوگیری از این انتقال توصیه میشود که دستها را بطور مرتب شست یا از مواد ضدعفونیکننده استفاده کرد. از آن گذشته بهتر است که در موارد عطسه و سرفه از دستمال استفاده شود و در صورت نبود آن، در آستین بازو خود عطسه یا سرفه کنید.
بوسیدن ممنوعافرادی که به سرماخوردگی مبتلا هستند، بهتر است از بوسیدن پرهیز کنند. ویروسهای سرماخوردگی و آنفلوانزا از طریق قطرات مایع از فرد به فرد منتقل میشوند، به ویژه از طریق سرفه، عطسه و بوسه.
نقش ویتامین ثاینکه مصرف زیاد ویتامین ث باعث پیشگری از ابتلا به سرماخوردگی میشود، باوری رایج اما نادرست است. برخی تحقیقات تنها نشان میدهد که مصرف ویتامین ث در مواردی میتواند طول دورهی سرماخوردگی را تا اندازهی کاهش دهد و بدن را اندکی مقامتر سازد.
پرهیز از ورزشدر دوره سرماخوردگی بدن برای مقابله با ویروسها به استراحت کامل نیاز دارد. از آنجا که ورزش و فعالیتهای بدنی نیروی زیادی میبرد و بر بدن فشار میآورد، روند درمان و بهبودی نیز به مراتب به کندی پیش خواهد رفت.
رفتن به سونارفتن مرتب به سونا و حمام بخار پیش از سرماخوردگی میتواند تأثیری پیشگیرانه داشته باشد و مقاومت بدن را افزایش دهد. در صورت مبتلا بودن به سرماخوردگی توصیه میشود که از رفتن به سونا پرهیز شود. تصور اینکه از طریق عرق کردن بدن ویروسها هم از بدن خارج میشوند، تصوری نادرست است.
شیر گرم با عسل برای تسکین گلودرددرصورتی که حس میکنید ناحیه حلق و گلویتان خشک و گرفته است، نوشیدنیهای داغ میتوانند اثری تسکینبخش داشته باشند. غرغره کردن با آب نمک و چای بابونه که دمای ولرم دارند نیز بسیار مؤثر است.