«دیفای» یا خدمات مالی غیرمتمرکز چیست و چه ریسک‌هایی دارد؟

 دیفای (بستر خدمات مالی غیرمتمرکز) یورونیوز :دیفای یک سیستم ارائه خدمات پولی و مالی باز و جهانی است که برای عصر اینترنت و به عنوان رقیب نظام بانکداری سنتی و متمرکز طراحی شده و به هر فردی که به شبکه جهانی اینترنت دسترسی دارد این فرصت را می‌دهد که ضمن مدیریت شخصی دارایی‌ها و پس‌اندازهای رمزنگاری شده خود به تمامی خدمات مالی عرضه شده در سراسر جهان دسترسی داشته باشد و در ارائه آنها نیز مشارکت کند.

اپلیکیشن‌های آنلاین «امور مالی غیر متمرکز»(Decentralized finance) با هدف تامین مالی بر پایه قراردادهای هوشمندی که در زنجیره‌های بلوکی(بلاکچین‌ها) شکل‌ گرفته‌، ایجاد شده‌اند و هدف آنها ارائه خدمات متنوع مالی آسانتر بدون اتکا به واسطه‌های سنتی همانند بانک‌ها و موسسات مالی است که تحت نظارت متمرکز بانک‌های مرکزی قرار دارند.

از طریق دیفای، کاربران می‌توانند مانند یک بانک‌ به متقاضیان بر پایه رمزارز وام بدهند و به عنوان وام‌دهنده با دریافت بهره سود کنند. افزون بر دریافت و پرداخت وام، نقل و انتقال رمزارز‌ها و افتتاح حساب پس‌انداز رمزارزی که از رایج‌ترین موارد استفاده برای برنامه‌های دیفای هستند، کاربردهای پیچیده‌تری همانند بدل شدن به یک منبع تامین نقدینگی یک صرافی غیرمتمرکز رمزارزها، مدیریت سبدسرمایه‌گذاری‌ها و تامین مالی پروژه‌ها نیز برای آنها تعریف شده است.

نرخ بهره در برنامه‌های امور مالی غیر متمرکز معمولا جذاب‌تر از بانک‌های سنتی است و موانع بروکراتیک کمتری نیز برای دریافت وام وجود دارد چنان که تنها شرط لازم برای گرفتن وام از دیفای، توانایی سپردن وثیقه مبتنی بر دارایی‌های رمزنگاری شده است؛ دارایی‌های همچون ان اف تی، توکن یا رمزارز.

اما سرمایه‌گذاری در دیفای‌ها با چه ریسک‌هایی مواجه است؟
ریسک فناوری
قراردادهای هوشمند یا مجموعه‌ای از کدها که مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را روی بلاک‌چین شکل می‌دهند، برای اجرای برنامه‌های دیفای ضروری هستند و به همین دلیل همواره خطر بروز خطاهای ناشناخته‌ در کدهای حاکم بر پروتکل‌های دیفای وجود دارد.
ریسک افت ارزش وثیقه‌ها
مبادله وام از طریق یک برنامه دیفای، معمولا بر پایه تعیین وثیقه‌های مبتنی بر دارایی‌های رمزنگاری شده انجام می‌شود. به عنوان مثال، دیفای پروتکل مِی‌کِر(DeFi Protocol Maker) از وام گیرندگان می‌خواهد که حداقل وثیقه‌ای معادل ۱۵۰ درصد ارزش وام ارائه کنند. از آنجایی که ارزش دارایی‌های رمزنگاری شده، به ویژه رمزارزها در حال نوسان است، ارزش وثیقه‌های دریافتی نیز ثابت نیست و در خطر افت ارزش قرار دارد.
ریسک فقدان بیمه متمرکز
به طور معمول، مشارکت در پروتکل‌های جدیدتر بازده بالاتری دارد چون که اصطلاحا هنوز جواب پس‌نداده‌اند و به همین دلیل ریسک فعالیت در آنها بالاتر است. همچنین برخلاف بانک‌های سنتی، هنگام استفاده از دیفای هیچ قانون مشخص یا بیمه‌ای بر مبادلات مالی شما حاکم نیست. اگرچه وام‌های دیفای با سایر دارایی‌های رمزنگاری شده وثیقه می‌شوند ولی اگر وام گیرنده‌ای به هر دلیلی قادر به بازپرداخت وام خود نباشد، روش‌های سنتی برای توجیه آن و نجات از مصادره وثیقه وجود ندارد. البته دیفای‌ها به تازگی در حال ارائه خدمات بیمه غیرمتمرکز نیز هستند که بنا بر ادعایشان ارزان‌تر و کارآمدتر از بیمه‌های سنتی هستند.

بر پایه ریسک‌های موجود در اپلیکیشن‌های آنلاین «امور مالی غیر متمرکز»، کارشناسان هشدار می‌دهند که سرمایه‌گذاران به طور منطقی باید بخشی از پس‌انداز و دارایی مازاد خود را که از دست رفتن آن آسیبی به روند جاری زندگی آنها وارد نمی‌کند، در امور مالی پرریسک به کار گیرند.