وب۳ چیست؟ اینترنت نسل سوم چگونه به رونق بازار رمزارزها کمک می‌کند؟

یورونیوز :وب۳ یا وب ۳.۰ که به عنوان فاز (مرحله) یا نسل بعدی اینترنت نامگذاری شده به اصطلاح یک چتر تازه برای پوشش و سازماندهی اکوسیستم (زیست‌بوم) آنلاین (برخط) دست واسطه‌های بزرگ موجود در اینترنت را قطع می‌کند.

وب۱ عصر پروتکل‌های غیرمتمرکز و باز بود که در آن بیشتر فعالیت‌های آنلاین شامل سرزدن به صفحات وب استاتیک بود. وب۲ که عصر کنونی است، عصر تمرکز به شمار می‌رود که در آن سهم عظیمی از ارتباطات و تجارت بر روی پلتفرم‌های بسته یا بسترهای اینترنتی آنلاینِ متعلق به تعداد انگشت شماری ازغول‌های فناوری دیجیتال از جمله گوگل، فیسبوک، آمازون، اپل و مایکروسافت انجام می‌شود و به طور اسمی از سوی نهادهای دولتی تنظیم‌کننده مقررات نظارت می‌شود. وب۳ قرار است جهان مجازی و فعالیت‌های اینترنتی را از آن کنترل انحصاری رها کند.

گاوین وود (Gavin Wood) در سال ۲۰۱۴ برای نخستین بار اصطلاح وب۳ را به کار برد و مفهوم نسل بعدی اینترنت را توصیف کرد. در آن زمان، او به تازگی همکاری برای توسعه رمزارز اتریوم را آغاز کرده بود؛ رمزارزی که این روزها پس از بیت‌کوین بیشترین ارزش بازار جهانی رمزارزها و سرمایه جذب شده در این بازار را به خود اختصاص داده است.

آقای وود در حال حاضر بنیاد وب۳ (Web3) را اداره می‌کند که از توسعه و اجرای پروژه‌های غیرمتمرکز در حوزه فناوری اطلاعات پشتیبانی می‌کند و در زمینه ایجاد زیرساخت بلاک‌چین (زنجیره بلوکی) برای وب۳ متمرکز است.

وب۳ در تئوری ترکیبی از دو نسخه قبلی اینترنت خواهد بود، اما قدرت را از غول‌های فناوری و شرکت‌های بزرگ می‌گیرد و آن را به دست مردم بازمی‌گرداند.

وب۳ در ابتدایی‌ترین سطح خود یک اکوسیستم آنلاین غیرمتمرکز بر پایه بلاک‌چین است. پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌ها یا برنامه‌های ساخته شده بر روی نسل جدید اینترنت (وب۳) متعلق به یک دروازه‌بان مرکزی نیستند، بلکه متعلق به کاربرانی هستند که با کمک به حفظ و توسعه این خدمات در آن سهیم می‌شوند.

در واقع، کاربران می‌توانند به جای تبادل داده‌ها برای آپلود محتوایی به صورت آنلاین، با کسب توکن‌هایی در سیستم بلاک‌چین، همزمان هم مشارکت‌‌کننده و هم سهامدار باشند و در شبکه حرفی برای گفتن داشته باشند.

بلاک‌چین‌‌ها شبکه‌‌هایی از اطلاعات گسترده اینترنتی هستند که هر یک درست مثل یک دفتر بزرگ ثبت دیجیتالی و رمزی اطلاعات و گزارش‌ها بر مبنای اصول باز بودن، عدم تمرکز و غیرقابل هک بودن طراحی شده‌اند و هر کدام به بلوک قبلی اضافه می‌شود. لذا با وجود این که اطلاعات ذخیره‌شده روی این سیستم، بین تمامی اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود ولی امکان رخنه در اطلاعات ثبت‌شده و حذف و دستکاری آنها تقریبا از بین می‌رود.

رمزارزهای مثل بیت‌کوین و اتریوم نیز از طریق فناوری بلاک چین خلق شده‌اند. همچنین بر روی هر پلتفرم بلاک‌چینی می‌توان توکن ایجاد کرد. توکن‌ها دارایی دیجیتال هستند که می‌تواند نشان دهنده سهم یک شرکت یا پروژه باشند ولی رمزارزها درست مثل یک ارز، وسیله مبادله، واحد شمارش و یا ذخیره کننده ارزش هستند. بنابراین تفاوت رمزارز و توکن شبیه تفاوت یک اسکناس و یک برگه سهام است.

بنابراین، با توسعه وب۳، رمزارزهای این اکوسیستم غیرمتمرکز و نیز توکن‌های مشارکت‌کنندگان آن می‌تواند مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرد ولی منتقدان نسل بعدی اینترنت هنوز در مورد تحقق ادعای غیرمتمرکز بودن آن و نیز توان حفظ امنیت بالای آن مردد هستند.

چنان که جک دورسی، بنیانگذار و مدیر عامل سابق توییتر معتقد است که برخلاف تبلیغات، وب۳ در نهایت یک نهاد متمرکز با برچسبی متفاوت است. ایلان ماسک، بنیانگذار و مدیر عامل خودروسازی تسلا هم تاکید دارد که وب۳ بیشتر یک اصطلاح تبلیغاتی است تا یک واقعیتِ در حال رخداد. همزمان جرائم رمزنگاری چه در پلتفرم‌‌های دفی (DeFi) یا بسترهای امور مالی غیرمتمرکز و چه در بسترهای ان‌اف‌تی‌ (رمز دیجیتالی غیرقابل معاوضه) در حال رخداد است.