طرح جنجالی برگزاری دو سالانه جام جهانی فوتبال؛ «دعوا سر پول است»
+0
رأی دهید
-1
بی بی سی :سینا حاتمی (خبرنگار ورزشی)اگر به میل جانی اینفانتینو رئیس فیفا باشد، جام جهانی از سال ۲۰۲۶ به بعد هر دو سال برگزار می‌شود. اما با وجود کارزارها و تبلیغات گسترده فیفا، مقاومت اروپا و آمریکای جنوبی اجرای این برنامه را سخت کرده است. با این حال اینفانتینو همچنان امیدوار است تا یک "راه حل مشترک" پیدا شود.
سه‌شنبه هفته گذشته اینفانتینو در گفتگو با روسای فدراسیون‌های مختلف اروپایی در نشست شورای فیفا تلاش کرد نظر آنها را برای اصلاح تقویم مسابقات بین‌المللی و برگزاری دو سال یک بار جام جهانی جلب کند. این با مخالفت شدید اکثر آنها روبرو شد.
رییس ۵۱ ساله فدراسیون بین‌المللی فوتبال گفت که این مذاکرات و چانه‌زنی‌ها "سرسختانه" اما در عین حال "مثبت" بوده است. اینفانتینو همچنان امیدوار است تا پایان سال در نشست فوق‌العاده فدراسیون‌های عضو فیفا در ۲۰ دسامبر همه طرف‌ها به توافق برسند.
او در نشست مطبوعاتی بعد از نشست شورای فیفا گفت برای مصالحه "شاید راهی وجود داشته باشد" و از "پیشنهادهای جدید" استقبال می‌کند.
اما واقعیت با تصویری که اینفانتینو از صحبت‌های هفته گذشته در شورای فیفا ارائه می‌کند متفاوت است. به نوشته روزنامه آلمانی "بیلد"، شورای فیفا حتی در یک نظرسنجی اولیه طرح اینفانتینو را رد کرده است.
اظهار نظر الکساندر چفرین، رییس اتحادیه فوتبال اروپا، احتمال صحت این خبر را بیشتر می‌کند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، او در این نشست به اینفانتینو گفته است: "من به شما و فیفا هشدار می‌دهم که برای رای‌گیری در مجمع فوق‌العاده پایان سال فشار نیاورید. این می‌تواند پیامدهای ناگواری برای فوتبال داشته باشد."
فدراسیون فوتبال آلمان هم در پاسخ به خبرگزاری آلمان در مورد نشست هفته گذشته اعلام کرد: "در مجمع فدراسیون‌های اروپایی خیلی واضح گفته شد که همه متفق‌القول مخالف برنامه‌های فیفا هستند. دلیل‌های متعددی در مخالفت با این برنامه ارائه شد. ما فکر می‌کنیم این‌ها رئیس فیفا را به فکر واداشته و او متوجه شده که فایده‌ای ندارد که این گونه پیش برود."
به نوشته روزنامه "نیویورک تایمز" در کنار آلمان، فدراسیون‌های پرتغال، رومانی، آرژانتین و اروگوئه هم موضع مشابهی بعد از نشست هفته گذشته داشته‌اند.
فیفا و یوفا مدت‌هاست که با هم اختلاف نظر دارند. برگزاری دو سال یک بار جام جهانی که به جذابیت و درآمد جام ملت‌های اروپا لطمه می‌زند، جدیدترین دعوای این دو نهاد بزرگ فوتبال است.
با این مخالفت‌ها به جای رای‌گیری، از قرار معلوم فعلاً قرار است ۳۱ مارس ۲۰۲۲ در کنگره بعدی فیفا در این زمینه فقط یک پیشنهاد آماده شود. گفته می‌شود یک مصالحه و راه حل بینابین می‌تواند یک لیگ ملت‌های جهان با الگوی لیگ ملت‌های اروپا باشد.
تهدید به لغو عضویت در فیفا
به گزارش خبرگزاری آلمان بسیاری از فدراسیون‌های فوتبال کشورهای اروپایی حتی تهدید به خروج از فیفا به عنوان آخرین گزینه کرده‌اند. فدراسیون‌های کشورهای دانمارک، نروژ، سوئد، فنلاند، ایسلند و جزایر فارو در یک بیانیه مشترک بر ضد برنامه فیفا برای برگزاری دو سالانه جام جهانی موضع بسیار روشنی گرفتند و نوشتند "در بدترین حالت و به عنوان آخرین گزینه" ممکن است در اعتراض به فیفا از این نهاد خارج شوند.
البته در میان فدراسیون‌های بزرگ اروپایی، فعلاً فرانسه تابع خط مشی یوفا نیست. نوئل لوگره، رئیس فدراسیون فوتبال فرانسه به روزنامه ورزشی فرانسوی "اکیپ" گفت: "من شخصا مخالف نیستم. من باید به این فکر کنم که این به نفع فدراسیون ما هست یا نه."
چنین دیدگاه‌هایی در فوتبال اروپا در حال حاضر استثنا هستند. لیگ‌های بزرگ اروپا یعنی لیگ برتر انگلیس، لالیگا، بوندس‌لیگا و سری‌آ ایتالیا و همین طور باشگاه‌های اروپایی هم مخالف برنامه‌های فیفا هستند.
اتحاد اروپا و آمریکای جنوبی
در این مسیر اروپا تنها نیست و یک متحد بسیار قوی دارد. کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی هم مخالفت خود را با برگزاری دو سالانه جام جهانی اعلام کرده است. در نشست هفته گذشته که ۲۰۴ فدراسیون از ۲۱۱ فدراسیون عضو شرکت داشتند، همان طور که انتظار می‌رفت بیشترین مخالفت از سوی فدراسیون‌های اروپا و آمریکای جنوبی بود، دو کنفدراسیونی که فینالیست‌های تمام ادوار جام جهانی عضو یکی از آنها بوده‌اند.
فدراسیون‌های آسیایی و آفریقایی اما اکثرا با توجه به ایجاد منابع درآمد جدید موافق برگزاری دو سال یک بار جام جهانی هستند. با این حال رای کنفدراسیون‌ها و قاره‌ها ملاک نیست و رای اکثریت اعضای فیفا مهم است. با وجود یوفا و "کنمبول" (کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی) وزن مخالفان در حال حاضر بیشتر است. البته فیفا فعلا توانسته با فرانسه یک شکاف اولیه در میان فدراسیون‌های اروپایی ایجاد کند.
یوفا دلیل مخالفت خود را فشار بیشتر بر بازیکنان اعلام کرده اما به گفته کارشناسان این ظاهر قضیه است چون خود یوفا با اصلاح ساختار لیگ قهرمانان اروپا و اضافه کردن صد بازی به تقویم فصل دقیقاً عکس آن عمل می‌کند.
علت اصلی مخالفت یوفا جنگ قدرت و رقابت بر سر منابع درآمد یا همان "دعوای پول" است. به گفته کارشناسان، وقتی جام جهانی هر دو سال یک بار برگزار شود بر بازار پخش تلویزیونی و اسپانسرینگ سایر رویدادها مثل جام ملت‌های اروپا و حتی سایر ورزش‌ها هم تاثیر می‌گذارد و بازار "اشباع" می‌شود. کمیته بین‌المللی المپیک هم به همین دلیل به احتمال زیاد از این طرح فیفا استقبال نخواهد کرد.
درآمد جام جهانی
فیفا حقوق پخش تلویزیونی و همین طور اسپانسرینگ را برای دوره‌های چهار ساله بین تورنمنت‌های جام جهانی به مزایده می‌گذارد. در سال‌های گذشته این روند عملاً تنها در سالی که جام جهانی برگزار شده، سودآور بوده است. نگاهی به سود و زیان فیفا در چند سال گذشته بخوبی نشان می‌دهد که چرا فیفا می‌خواهد مهم‌ترین مسابقات خود را دو سال یک بار برگزار کند.
فیفا در سال ۲۰۱۸ از جام جهانی روسیه چهار میلیارد و ششصد میلیون دلار درآمد داشت و در نهایت یک میلیارد و هفتصد میلیون دلار سود ثبت کرد. برای مقایسه کافی است بدانیم که در سال‌های قبل و بعد از جام جهانی روسیه، یعنی سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ فیفا تنها حدود ۷۰۰ میلیون دلار درآمد داشت و در هر دو سال زیان داد. در سال ۲۰۱۷ زیان فیفا ۱۸۹ میلیون دلار و در سال ۲۰۱۹، ۲۸۱ میلیون دلار بود.
پیشنهاد فیفا دقیقاً چیست؟
بر اساس طرح پیشنهادی فیفا که آرسن ونگر، سرمربی فرانسوی سابق باشگاه آرسنال ارائه کرده، جام جهانی ۲۰۲۸ برای اولین بار بعد از دو سال برگزار می‌شود. مسابقات قاره‌ای مثل یورو، کوپا آمریکا، گلف کاپ، جام ملت‌های آسیا و آفریقا هم می‌توانند دو سال یک بار در سال‌های فرد برگزار شوند. بر اساس این طرح به جای پنج مقطع کوتاه بازی‌های ملی در سال، قرار است یک یا دو پنجره طولانی وجود داشته باشد.
یک پیشنهاد این است که کل ماه اکتبر به بازی‌های ملی اختصاص داده شود. باقی زمان را بازیکنان در اختیار باشگاه‌ها خواهند بود. هدف فیفا از این کار کاهش تعداد سفرها و همین طور ساده‌تر کردن تقویم است. مسابقات مقدماتی هم قرار است فشرده‌تر شوند. به گفته ونگر "بازی‌های مهم بیشتر و بازی‌های بی‌فایده کمتر" می‌شوند. او همچنین تایید کرده که با طرح جدید فیفا به هیچ وجه تعداد بازی‌ها افزایش نخواهد یافت.
سه‌شنبه هفته گذشته اینفانتینو در گفتگو با روسای فدراسیون‌های مختلف اروپایی در نشست شورای فیفا تلاش کرد نظر آنها را برای اصلاح تقویم مسابقات بین‌المللی و برگزاری دو سال یک بار جام جهانی جلب کند. این با مخالفت شدید اکثر آنها روبرو شد.
رییس ۵۱ ساله فدراسیون بین‌المللی فوتبال گفت که این مذاکرات و چانه‌زنی‌ها "سرسختانه" اما در عین حال "مثبت" بوده است. اینفانتینو همچنان امیدوار است تا پایان سال در نشست فوق‌العاده فدراسیون‌های عضو فیفا در ۲۰ دسامبر همه طرف‌ها به توافق برسند.
او در نشست مطبوعاتی بعد از نشست شورای فیفا گفت برای مصالحه "شاید راهی وجود داشته باشد" و از "پیشنهادهای جدید" استقبال می‌کند.
اما واقعیت با تصویری که اینفانتینو از صحبت‌های هفته گذشته در شورای فیفا ارائه می‌کند متفاوت است. به نوشته روزنامه آلمانی "بیلد"، شورای فیفا حتی در یک نظرسنجی اولیه طرح اینفانتینو را رد کرده است.
اظهار نظر الکساندر چفرین، رییس اتحادیه فوتبال اروپا، احتمال صحت این خبر را بیشتر می‌کند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، او در این نشست به اینفانتینو گفته است: "من به شما و فیفا هشدار می‌دهم که برای رای‌گیری در مجمع فوق‌العاده پایان سال فشار نیاورید. این می‌تواند پیامدهای ناگواری برای فوتبال داشته باشد."
فدراسیون فوتبال آلمان هم در پاسخ به خبرگزاری آلمان در مورد نشست هفته گذشته اعلام کرد: "در مجمع فدراسیون‌های اروپایی خیلی واضح گفته شد که همه متفق‌القول مخالف برنامه‌های فیفا هستند. دلیل‌های متعددی در مخالفت با این برنامه ارائه شد. ما فکر می‌کنیم این‌ها رئیس فیفا را به فکر واداشته و او متوجه شده که فایده‌ای ندارد که این گونه پیش برود."
به نوشته روزنامه "نیویورک تایمز" در کنار آلمان، فدراسیون‌های پرتغال، رومانی، آرژانتین و اروگوئه هم موضع مشابهی بعد از نشست هفته گذشته داشته‌اند.
فیفا و یوفا مدت‌هاست که با هم اختلاف نظر دارند. برگزاری دو سال یک بار جام جهانی که به جذابیت و درآمد جام ملت‌های اروپا لطمه می‌زند، جدیدترین دعوای این دو نهاد بزرگ فوتبال است.
با این مخالفت‌ها به جای رای‌گیری، از قرار معلوم فعلاً قرار است ۳۱ مارس ۲۰۲۲ در کنگره بعدی فیفا در این زمینه فقط یک پیشنهاد آماده شود. گفته می‌شود یک مصالحه و راه حل بینابین می‌تواند یک لیگ ملت‌های جهان با الگوی لیگ ملت‌های اروپا باشد.
تهدید به لغو عضویت در فیفا
به گزارش خبرگزاری آلمان بسیاری از فدراسیون‌های فوتبال کشورهای اروپایی حتی تهدید به خروج از فیفا به عنوان آخرین گزینه کرده‌اند. فدراسیون‌های کشورهای دانمارک، نروژ، سوئد، فنلاند، ایسلند و جزایر فارو در یک بیانیه مشترک بر ضد برنامه فیفا برای برگزاری دو سالانه جام جهانی موضع بسیار روشنی گرفتند و نوشتند "در بدترین حالت و به عنوان آخرین گزینه" ممکن است در اعتراض به فیفا از این نهاد خارج شوند.
البته در میان فدراسیون‌های بزرگ اروپایی، فعلاً فرانسه تابع خط مشی یوفا نیست. نوئل لوگره، رئیس فدراسیون فوتبال فرانسه به روزنامه ورزشی فرانسوی "اکیپ" گفت: "من شخصا مخالف نیستم. من باید به این فکر کنم که این به نفع فدراسیون ما هست یا نه."
چنین دیدگاه‌هایی در فوتبال اروپا در حال حاضر استثنا هستند. لیگ‌های بزرگ اروپا یعنی لیگ برتر انگلیس، لالیگا، بوندس‌لیگا و سری‌آ ایتالیا و همین طور باشگاه‌های اروپایی هم مخالف برنامه‌های فیفا هستند.
اتحاد اروپا و آمریکای جنوبی
در این مسیر اروپا تنها نیست و یک متحد بسیار قوی دارد. کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی هم مخالفت خود را با برگزاری دو سالانه جام جهانی اعلام کرده است. در نشست هفته گذشته که ۲۰۴ فدراسیون از ۲۱۱ فدراسیون عضو شرکت داشتند، همان طور که انتظار می‌رفت بیشترین مخالفت از سوی فدراسیون‌های اروپا و آمریکای جنوبی بود، دو کنفدراسیونی که فینالیست‌های تمام ادوار جام جهانی عضو یکی از آنها بوده‌اند.
فدراسیون‌های آسیایی و آفریقایی اما اکثرا با توجه به ایجاد منابع درآمد جدید موافق برگزاری دو سال یک بار جام جهانی هستند. با این حال رای کنفدراسیون‌ها و قاره‌ها ملاک نیست و رای اکثریت اعضای فیفا مهم است. با وجود یوفا و "کنمبول" (کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی) وزن مخالفان در حال حاضر بیشتر است. البته فیفا فعلا توانسته با فرانسه یک شکاف اولیه در میان فدراسیون‌های اروپایی ایجاد کند.
یوفا دلیل مخالفت خود را فشار بیشتر بر بازیکنان اعلام کرده اما به گفته کارشناسان این ظاهر قضیه است چون خود یوفا با اصلاح ساختار لیگ قهرمانان اروپا و اضافه کردن صد بازی به تقویم فصل دقیقاً عکس آن عمل می‌کند.
علت اصلی مخالفت یوفا جنگ قدرت و رقابت بر سر منابع درآمد یا همان "دعوای پول" است. به گفته کارشناسان، وقتی جام جهانی هر دو سال یک بار برگزار شود بر بازار پخش تلویزیونی و اسپانسرینگ سایر رویدادها مثل جام ملت‌های اروپا و حتی سایر ورزش‌ها هم تاثیر می‌گذارد و بازار "اشباع" می‌شود. کمیته بین‌المللی المپیک هم به همین دلیل به احتمال زیاد از این طرح فیفا استقبال نخواهد کرد.
درآمد جام جهانی
فیفا حقوق پخش تلویزیونی و همین طور اسپانسرینگ را برای دوره‌های چهار ساله بین تورنمنت‌های جام جهانی به مزایده می‌گذارد. در سال‌های گذشته این روند عملاً تنها در سالی که جام جهانی برگزار شده، سودآور بوده است. نگاهی به سود و زیان فیفا در چند سال گذشته بخوبی نشان می‌دهد که چرا فیفا می‌خواهد مهم‌ترین مسابقات خود را دو سال یک بار برگزار کند.فیفا در سال ۲۰۱۸ از جام جهانی روسیه چهار میلیارد و ششصد میلیون دلار درآمد داشت و در نهایت یک میلیارد و هفتصد میلیون دلار سود ثبت کرد. برای مقایسه کافی است بدانیم که در سال‌های قبل و بعد از جام جهانی روسیه، یعنی سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ فیفا تنها حدود ۷۰۰ میلیون دلار درآمد داشت و در هر دو سال زیان داد. در سال ۲۰۱۷ زیان فیفا ۱۸۹ میلیون دلار و در سال ۲۰۱۹، ۲۸۱ میلیون دلار بود.
پیشنهاد فیفا دقیقاً چیست؟
بر اساس طرح پیشنهادی فیفا که آرسن ونگر، سرمربی فرانسوی سابق باشگاه آرسنال ارائه کرده، جام جهانی ۲۰۲۸ برای اولین بار بعد از دو سال برگزار می‌شود. مسابقات قاره‌ای مثل یورو، کوپا آمریکا، گلف کاپ، جام ملت‌های آسیا و آفریقا هم می‌توانند دو سال یک بار در سال‌های فرد برگزار شوند. بر اساس این طرح به جای پنج مقطع کوتاه بازی‌های ملی در سال، قرار است یک یا دو پنجره طولانی وجود داشته باشد.
یک پیشنهاد این است که کل ماه اکتبر به بازی‌های ملی اختصاص داده شود. باقی زمان را بازیکنان در اختیار باشگاه‌ها خواهند بود. هدف فیفا از این کار کاهش تعداد سفرها و همین طور ساده‌تر کردن تقویم است. مسابقات مقدماتی هم قرار است فشرده‌تر شوند. به گفته ونگر "بازی‌های مهم بیشتر و بازی‌های بی‌فایده کمتر" می‌شوند. او همچنین تایید کرده که با طرح جدید فیفا به هیچ وجه تعداد بازی‌ها افزایش نخواهد یافت.