مصاحبه با «دکتر فایزر» در ناصر خسرو!

بابک مجیدی، انصاف نیوز:

«دکتر فایزر» -فروشنده‌ی دارو در بازار سیاه ناصرخسرو- به انصاف نیوز می‌گوید واکسن فایزر را -که از مرز بازرگان به صورت سفارشی می‌آورد- با قیمت ۱۰۰ دلار به صورت آزاد می‌فروشد. از طرف دیگر با محدود شدن واردات داروی ام اس و استفاده از نوع ایرانی، برای تهیه نوع خارجی باید به صورت قاچاقی دارو را از جنوب کشور تهیه کرد.

بعد از گذشت بیش از یک سال و نیم از شیوع ویروس کرونا در ایران و از دست رفتن جان تعداد زیادی از مردم به دلیل تامین نشدن واکسن‌ کافی و شکست ادعای توان تولید داخلی به‌موقع و به‌اندازه‌ی کافی، از میانه‌ی تابستان روند واکسیناسیون عمومی با ورود انبوه واکسن‌های خارجی سرعت گرفت و آمار مرگ و میر تا حدی پایین آمد. برخی به دلایل مختلفی چون باور به اینکه واکسن‌های خارجی مثل سینوفارم، آسترازنکا درصد ایمنی پایین‌تری دارند و یا دانشجویان و مسافرینی که قصد عزیمت به کشورهایی را دارند که این نوع واکسن‌ها را نپذیرفته‌اند، واکسن نمی‌زنند و به دنبال فایزر می‌روند.

بازار دارویی ناصر خسرو، که از قدیم محل خرید و فروش غیر رسمی دارو‌های اصل و تقلبی با قیمت‌های گوناگون است، با شیوع ویروس کرونا، دارو‌های مرتبط با ویروس کرونا را هم به منوی متنوع و گسترده‌ی خود اضافه کرده است. در پیک‌های پی‌در پی کرونایی، قرص‌های رمدسیور و فاویپیراویر و آمپول اکتمرا دارو‌هایی بودند که با قیمت‌های بسیار بالایی در ناصر خسرو به فروش می‌رسید. با توجه به روند واکسیناسیون و کم شدن آمار فوتی‌ها و اینکه احتمال دارد قیمت دارو‌های کرونایی پایین آمده باشد خبرنگار انصاف نیوز عازم بازار سیاه دارو در تهران شد.

در سال‌های گذشته فروشندگان دارو در ناصر خسرو، در همه جا ایستاده بودند و با گفتن کلمه‌ی «دارو» به سراغ مشتریان می‌روند، حالا با زیباسازی و سنگ فرش کردن خیابان ناصرخسرو، اکثریت فروشندگان به سمت راست منتقل شده‌اند و در سمت چپ خیایان دیگر اثری از آنها نیست.

خودم را به عنوان خریدار به اولین فروشنده‌ای که مو‌های جو گندمی و هیکلی درشت و ورزشکاری داشت رساندم:
فایزر ۵۰ دلار
داروی کرونا چی داری؟ مریض بد حال دارم باید سریع دارو برسونم بهش.
– دارو که زیاده، اما اگه مریض بد حال داری باید بگم الان فقط واکسن باید بهش بزنی.
-مگه میشه به بیمار کرونایی واکسن زد؟ آمبولی میکنه و میمیره.
– نه بابا این حرفا همه‌اش شعره. بهت واکسن میدم برو سریع بزن خوب میشه
-واکسنت چیه؟
-آسترازنکا و فایزر دارم
-فایزر؟ قیمتش چنده؟
-آره قیمتش حدودا ۵۰ دلاره اگه میخوای باید سریع به شماره کارت پول بزنی. چون دارو یخچالیه، من برات سریع میارم دم بیمارستانی که هستی.
-قیمتش چرا اینقدر بالاست؟ فایزر کجاست مگه؟
– قیمتش همینه داروی اصل قیمت تخفیفی نداره که. از دوبی برامون می‌فرستن، اما میگن ساخت آمریکاست.
داروی ایرانی کرونا ۵ میلیون، خارجی ۵۰ میلیون!
از این فروشنده جدا شدم چند متری از او دور شدم و در اواسط خیابان ناصرخسرو، مردی میان سالی که ماسکی به صورت نداشت، اما به دنبال فروش دارو بود به سراغم آمد.


-دارو می‌خوای؟
– آره بیمار کرونایی رو تخت بیمارستان دارم داور گیر نمیاد اومدم اینجا
-چی می‌خوای؟
– داروی فوری کرونا چی داری که ببرم برای مریض؟
-رمدیسیور و فاویپیراویر دارم واکسن هم بخوای هست.
– او دو تا چند؟ واکسن چی داری؟
-رمدیسیور ایرانی دارم ۵ میلیون، خارجی هم از ۱۵ میلیون هست تا ۵۰ میلیون
– چه خبره مگه ارزون نشده دارو؟
-نه بابا دارو قیمتش ثابته اصلا پایین نمیاد.
– خب به من چی پیشنهاد میدی ببرم؟
–پیشنهادم بهت اینکه دارو‌ها و قرص‌ها اصلا اعتباری نیست شاید اثر کنه و بیمارت خوب شه بیاد بیرون شاید بدتر کنه و خدای ناکرده مرحوم شه. باید واکسن ببری.
– واکسن چی داری؟
فایزر دارم. میتونم بهت بگم بری پیش مسئولش، تا حسابی خیالت راحت شه.
– مگه مسئولش کجاست؟
-همین ته کوچه بن بسته. یک آقایی ایستاده اونجاست بهش میگن دکتر فایزر. برو اونجا بگو من رو حسین فرستاده الان هم باهاش تماس می‌گیرم تا باهاش حرف بزنی.
– چند ساله این کار و میکنه که بهش میگین دکتر فایزر؟
-از وقتی واکسن فایزر اومده دکتر کارش این بوده که بره واکسن بیاره وقتی هم وارداتش ممنوع شد، دکتر به سختی جور میکنه.
حسین برای هماهنگی تماسی گرفت و مشغول صحبت شد و شنیدم که گفت مشتری برای واکسن میاد راهنماییش کنید. با راهنمایی حسین وارد کوچه بن بستی شدم که ورودی آن به سختی محل عبور و مرور دو نفر از مقابل همدیگر بود. وقتی به اواسط کوچه رسیدم فردی که هیکل درشت و قد نسبتا بلندی داشت و ماسک به صورت زده بود، گفت: «منتظر بمان دکتر میاد.»
دکتر فایزر وارد می‌شود!
بعد از گذشت چند دقیقه، مرد لاغر اندامی که دو ماسک به صورت داشت از درب یک ساختمان قدیمی که رو به روی آن یک مسافرخانه قدیمی بود وارد کوچه شد. بعد از سلام و احوال پرسی شروع به پرسیدن سوالاتی درباره آخرین وضعیت بیمار کرد:

 -آخرین وضعیت بیمار کرونایی چه طوره؟
-حدود ۲۰ درصد ریه درگیر شده و اکسیژن هم به ۶۰ درصد رسیده
-خب من دو راهکار دارم اول اینکه قرص و بدم بهت ببری و دومی هم اینکه بهت واکسن بدم.
-دارو چقدر تاثیر داره و اینکه بیمار کرونایی واکسن مگه نباید نزنه؟
-هرکی گفته بیمار نباید واکسن بزنه حرف چرت گفته توجه نکن. من تخصص فایزر دارم و تا به حال هرکی اومده خریده، برد کرده. با این وضعیتی که از بیمارت گفتی باید سریع واکسن ببری. قرص و آمپول جواب نمیده و حتی ممکنه نتیجه عکس بده.
-قیمت واکسن چنده؟
-فایزر برای شما که عجله داری ۱۰۰ دلار زدم که باید به صورت دلاری تهیه کنی. ۳ تا اسکناس ۱۰ دلاری اول می‌گیرم، ۷۰ دلار بعدی یک اسکناس ۲۰ دلاری به همراه یک اسکناس ۵۰ دلاری.
نمیشه ریالی پرداخت کنم؟
نه نمیشه کار ما فقط دلاریه ریالی صرف نمیکنه. چون برای خرید دارو و آوردنش باید دلار بدیم واسه همین از مشتری‌ها دلار می‌گیریم. دارو هم معمولی نیست یخچالیه و اگر میخوای سریع باید جور کنی بیاری.
-فایزر از کجا میاری، باید دمای حدودا ۶۰ درجه زیر صفر نگه‌داری بشه‌ها؟
 -فایزر از ترکیه میاد. ما سفارش می‌دیم بعد که آماده شد با ماشین میریم سمت مرز بازرگان بعد هم شبانه میاریم و تحویل مشتری می‌دیم. نگران نباش فریزر مخصوص خریدیم و واکسن اونجا نگه‌داری میشه.
-تا کی وقت دارم پول بیارم؟
هر وقت بیاری همون موقع واکسن بهت تحویل داده میشه که بری برای مریض بزنی.
-باشه من برم دلار جور کنم بیارم.
 -چند دوز می‌خوای؟
-فعلا دو دوز که بتونم برای مریض بزنم
-سه دوز باید ببری هر دوز ۱۰۰ دلار میشه ۳۰۰ دلار. با دلار ۲۸ تومنی هم میشه حدود ۹ میلیون.
-چرا سه دوز؟
-به خاطر اینکه بیمار کرونایی بعد از تزریق دو دوز باید دوز سوم رو هم بزنه که ایمنی کامل برگرده. دوز سوم هم باید سه ماه بعد از تزریق دوز دوم بزنه.
-قبلا قیمتا به ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومن رسیده بود چرا اینقدر قیمت پایین اومده؟
-قبلا واکسن کیمیا بود. اصلا واکسنی نبود. به خاطر همین همه نرخ خواب و بیداری خودشون رو می‌دادن. الان که واکسن اومده و همه رو دارن واکسینه می‌کنند به خاطر همین قیمت اومده پایین.
-چرا لقب دکتر فایزر به شما دادن؟
 -کارم اینه. یک ساله دارم فایزر میارم می‌فروشم و خدمت می‌کنم. تا حالا برای ده نفر آوردم تا حالا که شکایتی نبوده همه راضی بودند شما هم بیا بخر کارت راه میوفته و مریضت حالش خوب میشه.

    در حالی واکسن فایزر در ناصر خسرو به فروش می‌رسد که به گفته‌ی دکتر محمدرضا شانه‌ساز رئیس سازمان غذا و دارو در روز ۱۹ شهریور ۱۴۰۰، واکسن فایزر در کشور وجود ندارد و آنچه در بازار‌ها مخصوصا در ناصر خسرو به فروش می‌رسد تقلبی است. وی می‌گوید نگه‌داری واکسن فایزر در دمای ۷۰- میسر می‌شود و حتی به گفته شرکت فایزر، واکسن را فقط به دولت‌ها می‌فروشد و با هیچ شرکت خصوصی ارتباط نخواهد داشت.
    ایسنا

بعد از گرفتن آماری درباره فروش داروی کرونا؛ به سراغ داروی بیماران خاص مثل ام اس رفتم. این روز‌ها گفته می‌شود داروی بیماران خاص با توجه به تحریم‌ها، به سختی پیدا می‌شود. البته داروی ام اس نوع ایرانی آن هم در بازار پیدا می‌شود که برخی از آن استفاده می‌کنند و تا به حال مشکلی برای آن نداشتند، اما برخی دیگر که نوع خارجی مصرف می‌کردند و با آن سازگاری داشتند می‌گویند استفاده از نوع دیگر آن می‌تواند با خطر‌های گوناگونی مواجه‌شان کند.
داروی ام اس ایرانی ۹ میلیون تومان ناقابل!
داروی ام اس هم مانند دارو‌های کرونا، قیمت‌های سرسام آور و انواع مختلفی دارد. به سراغ چند فردی می‌روم که در گوشه‌ای از خیابان ناصر خسرو دور هم دیگر جمع بودند. تا گفتم داروی ام اس می‌خواهم یک فرد نسبتا ورزیده با ماسک به صورت دست من را گرفت و به گوشه‌ای دور از جمع دوستانش کشاند:

-ربیف می‌خوام
-ربیف که نداریم، اما اگر می‌خوای باید یک هفته صبر کنی پیدا کنیم؛ چون وارد نمیشه واردات خارجیا تا حدودی ممنوع شده فقط ایرانی داریم.
-ایرانی رسیژن دارید؟
-آره رسیژن هست
-قیمتش چنده؟
-قیمتش از ۵ تومن شروع میشه تا ۸ الی ۹ تومن.
-دفترچه بیارم چقدر کم میشه
-دفترچه بیاری حدود ۳۵ درصد کم میشه ازش
-پس گفتی ربیف نداری؟
-نه. اگر خیلی سریع میخوای باید بری بالاتر یکی هست اگه اونجا باشه برات میاره

به آدرسی که در شمال ناصرخسرو بود رفتم. فردی که لاغر اندام بود، ماسکی به صورت نداشت، به تنه درختی تکیه داده بود و وقتی مرا دید و کلمه دارو را به زبان آورد به سراغ او رفتم.

-داروی ام اس داری؟
-کدومشو می‌خوای؟
-ربیف
-ربیف سخته، اما گیر میاد
-چه طوری می‌تونی گیر بیاری؟
-باید یک روزه بریم بندرعباس من زنگ بزنم بیارن بعد من برسونم به دستت.
-هزینه‌اش چنده؟
-هزینه رفت و آمد و گرفتن دارو میشه حدودا ۱۲ میلیون.
-چرا اینقدر زیاد؟
-نرخش همینه دارو خارجیه و بالاخره کلی بالا پایین داره تا برسونمش به دستت. باید از اونور قاچاقی برسه دست قایقی که شبانه میره میاره و بعد هم از اونور باید جوری که کسی نفهمه رد شه بیاد و بعد برسه دست تو. شماره منو داشته باش اگه تصمیم گرفتی و قطعی شد بهم زنگ بزن با ماشین میریم و دارو رو میاریم.
مدیرعامل انجمن ام اس: باید داروی ایرانی استفاده شود
داروی ام اس در ایران هم دستخوش تغییراتی شده، بعد از سخت شدن واردات این نوع دارو، استفاده از نوع ایرانی برای کسانی که تا مدت‌ها از نوع خارجی استفاده می‌کردند باید با نظر پزشک معالج خود داروی خود را تغییر می‌دادند؛ به طوری که مدیرعامل انجمن ام اس در گفت‌وگو با سایت دیدارنیوز در ۲۴ شهریور ۱۴۰۰ اعلام کرد «باید از داروی ایرانی ام اس استفاده کرد» او همچنین گفت طی ۵ سال گذشته روند تغییر دارو‌های خارجی به ایرانی در این بیماری انجام شده و با نمونه‌های داخلی که وجود دارد مشکل داروی بیماران حل شده است.
تغییر دارو در ام اس سخت است
رسول که بیماری ام اس دارد می‌گوید از روز اول که به این بیماری مبتلا شده داروی ایرانی مصرف کرده و قیمت داروی رسیژن در بازار آزاد که به صورت ۱۲ تایی عرضه می‌شود حدود ۱ میلیون قیمت دارد و اگر با دفترچه بیمه بیماران خاص ارائه شود قیمت آن از ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان پایین می‌آید. او در پایان هم می‌گوید تا به حال مشکلی با نوع ایرانی دارو نداشته، اما تغییر دارو با توجه شرایط موجود برای بیماران دیگری که نوع خارجی آن را استفاده می‌کنند سخت است.