گافهای بزرگ خبرگزاری تسنیم برای انکار شکنجه و انفرادی برادران افکاری

رادیو زمانه : گزارش خبرگزاری تسنیم برادران افکاری را «طعمه‌های جدید» برای رسانه‌های فارسی خارج از کشور معرفی کرده که به این وسیله می‌کوشند علیه قوه قضاییه و انتخاب ابراهیم رئیسی (عضو هیأت مرگ) به عنوان رئیس جمهور، «هجمه» ایجاد کنند.

خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسدران، چهارشنبه دوم تیر ۱۴۰۰ گزارشی همراه با یک ویدیو کوتاه منتشر کرد تحت عنوان «واقعیت وضعیت اسفناک "برادران افکاری" در زندان را ببینید».

تسنیم در این گزارش با انتشار تصاویری منتسب به حبیب و وحید افکاری در زندان عادل‌آباد شیراز، مدعی شد آنها در زندان در شرایط "مطلوبی" نگهداری می‌شوند و رسانه‌های فارسی خارج از کشور را به دروغ‌پردازی متهم کرد.ویدیویی که خبرگزاری تسنیم در مورد برادران افکاری منتشر کردهاین گزارش برادران افکاری را «طعمه‌های جدید» برای رسانه‌های فارسی خارج از کشور معرفی کرده که به این وسیله می‌کوشند علیه قوه قضاییه و انتخاب ابراهیم رئیسی (عضو هیأت مرگ) به عنوان رئیس جمهور، «هجمه» ایجاد کنند.

نویسندگان و تهیه‌کنندگان این گزارش کوشیده‌اند آن‌چه «اقدامات مؤثر و اصلاح قانون» توسط ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس قوه قضاییه خوانده‌اند -از جمله اعطای مرخصی به زندانیان در دوران کرونا- را برجسته کنند، در حالی که برادران افکاری از زمان بازداشت در تاریخ شهریور و آذر ۹۷ تاکنون به مرخصی اعزام نشده‌اند و بر اساس نامه‌ای که حسین افکاری و بهیه نامجو در تاریخ ۲۹ مهر ماه ۱۳۹۹خطاب به قاضی ناظر زندان عادل‌آباد شیراز نوشته‌اند، وحید و حبیب افکاری از تاریخ ۱۵ شهریور ماه ۹۹ در سلول انفرادی به سر می‌برند و از امکان مرخصی و دسترسی به خدمات پزشکی محروم هستند.

تصاویری که خبرگزاری تسنیم منتشر کرده از دوربین‌های مداربسته گرفته شده و افرادی که در ویدیو دیده می‌شوند قابل شناسایی نیستند، اما این خبرگزاری آنها را به عنوان "برادران افکاری" معرفی کرده است. در این ویدیوی کوتاه سه محیط متفاوت دیده می‌شود:

۱- داخل سلول/اتاق زندان
۲- محوطه‌ای شبیه به اتاق ملاقات حضوری
۳- محوطه‌ای کوچک و سر باز به عنوان هواخوری

این ویدیو از چند جهت حائز اهمیت است: ابتدا چنانچه افراد حاضر در ویدیو برادران افکاری باشند، این برای اولین بار است که بعد از اعدام نوید افکاری تصویری از آنها دیده می‌شود.

در این ویدیو ظاهرا دوربین‌های مدار بسته در داخل سلول/اتاق زندان کار گذاشته شده‌اند که این اقدام به مثابه نقض حریم خصوصی و حقوق زندانی است. در بخشی از این ویدیو افراد حاضر در اتاق/سلول در حال استحمام، سیگار کشیدن، غذا درست کردن، استراحت، تماشای تلویزیون و بازی کردن نشان داده می‌شوند و قاعدتا این تصاویر بدون اطلاع آنان پخش می‌شود.

اما با توجه به اینکه تصاویر مکان‌های متفاوتی را نشان می‌دهند، شماره دوربینی که در بالای تصویر سمت چپ دیده می‌شود، دوربین شماره دو (Camera 2) را نشان می‌دهد و این پرسش به میان می‌آید که چگونه دوربین شماره دو همزمان هم در سلول/اتاق، هم در هواخوری و هم در سالن ملاقات تصاویر را به ثبت رسانده است؟

طبق قاعده دوربین هر مکانی شماره‌ای مجزا دارد و هر دوربین تنها می‌تواند تصاویر یک مکان را به ثبت برساند.

علاوه بر این، طبق تبصره سه ماده ۳۷ آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها «دوربین‌ها همه باید دارای شماره باشند به گونه‌­ای که برای زندانیان و گزارشگران تخلف، امکان آدرس‌دهی به آنها با هدف استناد به داده‌های صوتی و تصویری وجود داشته باشد.» اما در تصاویر منتسب به برادران افکاری در زندان عادل‌آباد شیراز نه تنها شماره دوربین‌ها دیده نمی‌شود، بلکه همه تصاویر از دوربین شماره دو ثبت شده‌اند و کادر کِرِم رنگی که بر روی آن نوشته شده Camera 2 در همه تصاویر مشابه است. همچنین در تصاویر دوربین‌های مداربسته نام و شماره تصویر به صورت برچسب یا کادر در تصویر قرار نمی‌گیرد و به احتمال زیاد این کادر کِرِم رنگ بر روی ویدیو گذاشته شده.

در فیلم سالن ملاقات پنج نفر دیده می‌شوند که هویت آنها مشخص نیست: دو مرد با لباس معمولی، دو زن با لباس سیاه (معمولی) و یک نفر با لباس آبی زندان. در پایین این ویدیو تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۰ (17-09-2020) مصادف با پنج‌شنبه ۲۷ شهریور ۱۳۹۹ درج شده است و در کنار آن یک متن کوتاه چینی (星期四) دیده می‌شود که معنی آن به زبان چینی همان «پنج‌شنبه» است.
زمان هم ساعت ۷:۵۶ (07:56:41) -احتمالا صبح- را نشان می‌دهد. نوید افکاری در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ اعدام شد، یعنی پنج روز قبل از تاریخ این ویدیو.
نمایه برگرفته از ویدیوی منتشر شده در خبرگزاری تسنیمدر تصاویر مربوط به داخل سلول/اتاق هیچ تاریخ و زمانی دیده نمی‌شود. در بخشی از ویدیو زمانی که افراد حاضر در اتاق را هنگام استحمام نشان می‌دهد، در گوشه پایین سمت راست تصویر یک نفر در حال سیگار کشیدن دیده می‌شود.

بر اساس ماده ۸۶ آیین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها «استعمال دخانیات در مکان‌های سقف‌دار به طور مطلق ممنوع است». همچنین مواد و وسایل آتش‌زا مانند کبریت و فندک نباید در اختیار زندانیان باشد. در حقیقت نقض آشکار قوانین زندان در این بخش از ویدیو مشخص است.
نمایه برگرفته از ویدیوی منتشر شده در خبرگزاری تسنیمدر بخش دیگری از ویدیوی داخل سلول/اتاق زیر نویس ویدیو افراد حاضر در اتاق را در حال پخت غذا معرفی می‌کند، در حالی که در تصویر غذا در ظرف‌های یک‌بار مصرف دیده می‌شود که ظاهرا غذای آماده است.
نمایه برگرفته از ویدیوی منتشر شده در خبرگزاری تسنیمدر انتهای ویدیوی منتسب به برادران افکاری، دو نفر در محوطه‌ کوچک روبازی که «هواخوری» خوانده شده در حال قدم زدن هستند. در ویدیوی هواخوری متن یا شماره‌هایی در بالای تصویر سمت چپ دیده می‌شود که بخشی از آنها حذف شده و بخشی دیگر توسط کادر کِرِم رنگی که روی آن نوشته شده Camera 2 پوشانده شده. در قسمت بالای سمت راست همین ویدیو "تاریخ و زمان" دیده می‌شود که قسمتی از آن حذف شده است اما به احتمال زیاد تاریخ دوم ژانویه ۲۰۱۰ (02-01-2010) مصادف با شنبه ۱۲ دی ۱۳۸۸ و زمان هم احتمالا ۲۳:۳۳ (23:33) را نشان می‌دهند که هیچ‌گونه همخوانی‌ای با زمان حاضر و تاریخ بازداشت و زندانی شدن برادران افکاری ندارد.
نمایه برگرفته از ویدیوی منتشر شده در خبرگزاری تسنیمخبرگزاری تسنیم با انتشار این ویدیو تلاش کرده واقعیت در مورد برادران افکاری را انکار و دروغ‌پردازی رسانه‌ها و خانواده آنها جلوه دهد اما در این ویدیو نه تنها تصویر افراد مشخص نیست، بلکه تاریخ و مکان دقیق تصاویر نیز نامشخص است و همه ویدیو از یک دوربین (Camera 2) گرفته شده است.

این تناقض‌ها، صحت تصاویر و ادعاهای مطرح شده توسط خبرگزاری تسنیم را با تردید مواجهه می‌کند، خصوصا اگر سابقه نهادهای امنیتی در تلاش برای اعتراف‌گیری و درست کردن تصاویر ساختگی را مد نظر قرار دهیم.

نیروهای امنیتی مدت‌هاست در تلاش هستند خانواده نوید افکاری را که خواستار دادخواهی و اجرای عدالت در حق فرزندانشان هستند، ساکت کنند. آنان با گرفتن موبایل خواهر نوید افکاری، فیلم اعتراف‌های اجباری این زندانی اعدام‌شده را در حساب اینستاگرام خواهرش منتشر کردند.

در اولین ساعت‌های صبح روز ۲۹ خرداد، سعید افکاری، برادر بزرگ حبیب و وحید افکاری در حساب توییتر خود خبر داد که مأموران امنیتی تلفن همراه خواهرش، الهام افکاری را با خود برده‌اند. اندکی بعد همه پست‌های حساب اینستاگرام الهام افکاری حذف و ویدیو اعترافات تلویزیونی نوید افکاری در آن قرار داده شد.

با توجه به شرایط موجود این پرسش مطرح است که اگر وحید و حبیب افکاری در شرایط مطلوبی در زندان نگهداری می‌شوند، چرا آنها را به بند عمومی منتقل نمی‌کنند؟ چرا امکان دسترسی به خدمات پزشکی به آنها داده نمی‌شود و چرا به شکایت‌های وحید و حبیب افکاری در مورد نگهداری طولانی مدت در سلول انفرادی، ضرب و جرح و قطع تماس‌های تلفنی رسیدگی قضایی صورت نمی‌گیرد؟

همچنین به فرض که تصاویر منتشر شده نشان‌دهنده برادران افکاری باشد. در جایی که قدرت مطلق در دست زندانبان است آیا نمی‌توان زندانیان را برای مدتی کوتاه به چنین محلی منتقل کرد و پس از تهیه تصاویر مورد نظر، آنان را به محل سابق برگرداند؟