اتحادیه اروپا در واکنش به ربایش روزنامه‌نگار منتقد، آسمان خود را به روی بلاروس مسدود کرد

رادیو زمانه: رهبران کشورهای اتحادیه اروپا به توافق رسیدند که در واکنش به بازداشت رومان پروتاوسویچ، روزنامه‌نگار منتقد دولت لوکاشنکو برخی تحریم‌ها را علیه بلاروس اعمال کنند. در گام نخست کشورهای عضو اتحادیه اروپا آسمان خود را به روی بلاروس مسدود کردند.
 
کشورهای عضو اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌ای مشترک «آدم‌ربایی» دولت لوکاشنکو را محکوم کرده و خواهان آزادی فوری رومان پروتاوسویچ، روزنامه‌نگار منتقد دولت توتالیتر آلکساندر لوکاشنکو شدند.  
 
افزون بر این کشورهای اتحادیه اروپا اعلام کردند در یک تصمیم هماهنگ همه مقامات دولت بلاروس را که در بازداشت غیرقانونی رومان پروتاوسویچ دست داشتند تحت تحریم قرار می‌دهند. کشورهای اروپایی همچنین از نهادهای ناظر بر شرکت‌های هواپیمایی خواستند اقدام بی‌سابقه دولت لوکاشنکو در «آدم‌ربایی» و اعمال «تروریسم دولتی» را بررسی کنند.
 
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز اقدام دولت لوکاشنکو را محکوم کرد. بایدن اعلام کرد از مشاورانشان خواسته است راه‌هایی را برای مجازات همه کسانی که در این ماجرا دخیل بودند در نظر بگیرند.
 
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در گفت‌وگو با سویتلانا تسیخانوسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس خاطرنشان کرد که دولت آمریکا از خواسته‌های مردم بلاروس برای دستیابی به دموکراسی و آزادی‌های مدنی و تحقق حقوق بشر در آن کشور حمایت می‌کند.
«جنون محض» رومان پروتاوسویچ بعد از بازداشت در اعتراف اجباری مقابل دوربین اعلام کرد اتهام مشارکت در سازماندهی غیرقانونی اعتراضات بلاروس را می‌پذیرد. این ویدیو شامگاه دوشنبه ۲۴ مه/ ۳ خرداد از تلویزیون دولتی بلاروس پخش شد. در بخشی از این ویدیو پروتاوسویچ می‌‌گوید در «سلامت کامل» است و «مشکل قلبی یا مشکلات مشابه» ندارد. این روزنامه‌نگار ۲۶ ساله در این ویدیو یک ژاکت مشکی‌رنگ پوشیده و پشت یک میز در یک اتاق معمولی نشسته است. دست‌های او می‌لرزند و کبودی‌های روی پیشانی او دیده می‌شود. در همان حال می‌گوید: رفتار بازجوها با او «قانونی» است و خاطرنشان می‌کند که با آن‌ها در تعامل و همکاری است.
سویتلانا تسیخانوسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس با انتشار پیامی در توییتر خواهان آزادی فوری و بی‌قید و شرط این روزنامه‌نگار منتقد و سایر زندانیان سیاسی در بلاروس شد. سیخانوسکایا نوشت پروتاوسویچ از نظر روحی و جسمی تحت فشار قرار گرفته است.
 
رومان پروتاوسویچ در جریان اعتراضات تابستان سال گذشته بلاروس با همکاری یک وبلاگ‌نویس یک کانال تلگرامی به نام «نکستا» تاسیس کرد. این کانال که به سردبیری او از ورشو اداره می‌شد به زودی به مهم‌ترین منبع خبر اعتراضات بلاروس تبدیل شد. «نکستا» با دو میلیون مشترک در سازماندهی و هماهنگی اعتراضات هم نقش مهمی ایفا می‌‌کرد. پروتاوسویچ اواخر سال ۲۰۲۰ به همکاری خود با این کانال پایان داد.
 
دادستانی بلاروس در نوامبر/ آذر گذشته حکم بازداشت رومان پروتاوسویچ را صادر کرد اما اتحادیه اروپا با استرداد این روزنامه‌نگار منتقد مخالفت کرد.  
 
پدر رومان پروتاوسویچ در گفت‌و گو با خبرگزاری رویترز در واکنش به بازداشت فرزندش گفت:
«این یک جنون محض است.»
 
بازداشت و بازجویی پروتاوسویچ به‌عنوان یک آدم‌ربایی دیگر وزارت کشور بلاروس بازداشت رومان پروتاوسویچ را تأیید و اعلام کرد که او در زندان تحت بازجویی قرار دارد.
 
مینسک گزارش‌هایی در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر آنکه پروتاوسویچ بعد از اعتراض به بازداشت غیرقانونی‌اش به بیمارستان منتقل شده را رد کرد و مدعی شد که مقامات وزارت کشور گزارشی از وضع بد جسمانی پروتاوسویچ دریافت نکرده‌اند.
 
یکشنبه گذشته یک فروند جنگنده سوخو ۲۹ هواپیمای مسافربری شرکت رایان ایر را که از یونان به سمت لیتوانی در حرکت بود وادار کرد در فرودگاه مینسک به زمین بنشیند. مقامات امنیتی بلاروس ادعا کرده بودند که در هواپیما بمب‌گذاری شده است. در مینسک مأموران امنیتی وارد هواپیما شدند و پروتاوسویچ را بازداشت کردند.
 
آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا سال گذشته در واکشن به سرکوب اعتراضات بلاروس، این کشور را تحت تحریم‌های مالی قرار داده بودند. اتحادیه اروپا  همچنین رئیس جمهوری بلاروس و ۱۴ مقام دیگر این کشور، از جمله پسر لوکاشنکو را تحریم کرد.

از زمان انتخاب مجدد الکساندر لوکاشنکو در انتخابات ۹ اوت سال گذشته، رئیس دولت ۶۶ ساله و ۲۶ نفر حاضر در قدرت، با جنبش اعتراضی روبه‌رو شده‌اند. مردم معترض به نتایج انتخابات هر آخر هفته با وجود خشونت پلیس و بازداشت‌های گسترده دست به تظاهرات می‌زنند.
 
آدم‌ربایی توسط مردان ناشناس با لباس شخصی و انتقال شخصیت‌ها و رهبران جنبش دموکراسی‌خواه به مکان‌های نامعلوم یکی از روش‌های لوکاشنکو برای سرکوب معترضان بود. مردان ناشناس با لباس شخصی ماریا کولسنیکووا یکی از سه رهبر اپوزیسیون بلاروس را ربودند و او را به مرز اوکراین بردند، با این هدف که او را وادار به ترک کشور کنند. پیش از آن، سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس و رقیب الکساندر لوکاشنکو به لیتوانی گریخته بود.