خامنه ای کشورهای عربی پیشقدم در عادی سازی روابط با اسرائیل را کشورهای «ضعیف و حقیر» نامید

علی خامنه‌ای که در آخرین جمعه ماه رمضان به مناسبت روز قدس صحبت می کرد، گفت:‌ «من قاطعانه می‌گویم این تلاش‌ها به جایی نخواهد رسید‎.»

به گفته وی، «طرح ناکام معامله‌ قرن و سپس تلاش برای عادی‌سازی روابط چند دولت ضعیف عربی با رژیم غاصب، تلاش‌های مذبوحانه برای فرار از کابوس [هم‌افزایی مسلمین بر محور قدس] است».

آقای خامنه‌ای در عین حال از علمای اسلامی خواست عادی‌سازی روابط با اسرائیل را «حرام شرعی» اعلام کنند و و از روشنفکران کشورهای اسلامی خواست عواقب این اتفاق را که به گفته وی «خیانت» است، برای مردم تشریح کنند.

اظهارات وی در شرایطی بیان می‌شود که علت اصلی تغییر رویکرد شماری از کشورهای عربی و اسلامی نسبت به اسرائیل، به سیاست‌های منطقه‌ای ایران نسبت داده می‌شود.

انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجی امارات، مهرماه سال ۹۹ گفته بود امارات برای مقابله با ایران نیازی به صلح با اسرائیل ندارد، بلکه سیاست تهاجمی جمهوری اسلامی طی سه دهه اخیر باعث نگرانی بسیاری از کشورهای عربی شد و آنها را وادار کرد «با نگاهی تازه» به روابط خود با اسرائیل توجه کنند.

وزیر خارجه عربستان سعودی نیز فروردین‌ماه سال جاری گفت که عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسرائیل به «سود کل منطقه» خواهد بود و هر گونه توافق احتمالی در این زمینه را تا حد زیادی منوط به روند پیشرفت مذاکرات صلح با فلسطینیان دانست.

فیصل بن فرحان آل سعود در مصاحبه با شبکه خبری «سی‌ان‌ان» تصریح کرد که دستیابی به چنین توافقی هم از لحاظ اقتصادی و اجتماعی و هم از منظر امنیتی «فوق‌العاده سودمند» خواهد بود.

او در عین حال تاکید کرد این توافق تنها در صورتی حاصل خواهد شد که تشکیل کشور مستقل فلسطین در مرزهای سال ۱۹۶۷ قطعی شود.

در حالی که عربستان از عادی‌سازی روابط با اسرائیل حمایت کرده، ریاض و تهران به عنوان دو بازیگر مهم منطقه‌ای، نه تنها پس از حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران، روابط دیپلماتیک ندارند، بلکه درگیر جنگ نیابنی با یکدیگر هستند.

با این حال به تازگی گزارش‌هایی از مذاکرات مقامات دو طرف درباره مسائل منطقه‌ای منتشر شده است، گزارش‌هایی که نه ایران و نه عربستان تکذیب نکرده‌اند.

نخستین توافق عادی سازی روابط اسرائیل با یک کشور عرب٬ بین اسرائیل و مصر در سال ۱۹۷۹ امضا شد. سپس اردن در سال ۱۹۹۴ با عادی سازی روابط خود با اسرائیل موافقت کرد.

پیمان‌ صلح مصر و اردن با اسرائیل در زمان دولت‌های دموکرات در آمریکا (ریاست‌جمهوری جیمی کارتر و بیل کلینتون) به‌دست آمدند.

در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ نیز رهبران امارات و بحرین در کاخ سفید، قرارداد عادی‌سازی با اسرائیل را امضا کردند.

پس از برقراری روابط دیپلماتیک با امارات، بحرین، سودان و مراکش، تل‌آویو اعلام کرد در شرف عادی‌سازی مناسبات خود با پنجمین کشور مسلمان است. حدس زده می‌شود که این مورد یک کشور آسیایی است.

فلسطینیان نیز توافق‌های اخیر بین اسرائیل و کشورهای مسلمان را «خیانت» به آرمان خویش و تاسیس یک کشور مستقل فلسطینی می‌دانند.