چرا همیشه احساس سرما می کنید؟

احساس گرما و سرما مسئله‌ای عادی است و مربوط به تغییرات درجه حرارت محیط است. اما بعضی از افراد ممکن است با وجود درجه حرارت مناسب هوا احساس سرما کنند. این افراد اغلب سرمایی بوده و بیشتر اوقات از اینکه سردشان است شکایت می‌کنند. احساس سرما می‌تواند نشانه وجود یک مشکل یا بیماری باشد و لازم است فرد مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت وجود هر بیماری نسبت به درمان آن اقدام شود.
 
 بسیاری از افراد دائم احساس سرما می‌کنند و حتی موقع دست دادن با دیگران، بقیه نیز متوجه سرد بودن دستشان می‌شوند. علت این حالت در افراد مذکور می‌تواند به نشانه‌های بسیار متعددی باز گردد، اما برخی نشانه ها جدی‌تر و خطرناک‌تر محسوب می‌شوند.

یکی از دلایل احساس سرما کم خونی است. کم‌خونی به حالتی گفته می‌شود که بدن دچار کمبود گلبول‌های قرمز سالم است و در نتیجه این کمبود اکسیژن کافی به بافت‌ها و اندام‌ها نمی‌رسد. کم خونی علاوه بر احساس سرما باعث احساس خستگی، ضعف، سرگیجه و تنفس کوتاه می‌شود. کم خونی باعث احساس سرما به خصوص در انتهای اندام‌ها یعنی دست‌ها و پا‌ها می‌شود.

کم خونی با انجام یک آزمایش خون ساده و شمارش تعداد سلول‌های خونی قابل تشخیص است. پزشک با انجام بررسی‌های تکمیلی علت کم خونی شما را تشخیص داده و برای شما دارو مکمل و یا اصلاح تغذیه تجویز می‌کند. معمولاً با درمان کم خونی احساس سردی اندام‌ها به راحتی برطرف می‌شود.
۱. خیلی لاغر هستید
اگر وزن‌تان خیلی کم است و شاخص BMI‌تان (BMI شاخصی است که میزان چربی بدن را با توجه به وزن و قدتان می‌سنجد) کمتر از ۱۸.۵ است به چند دلیل احساس سرما می‌کنید. اول اینکه بنا به گفته‌ی دکتر مَگی مون (Maggie Moon) که متخصص تغذیه است وقتی خیلی لاغر باشید، بدن‌تان چربی کافی ندارد تا بتواند از شما در برابر سرما محافظت کند. به علاوه اگر برای نگه‌داشتن این اندام و وزن کم رژیم غذایی سفت و سختی را رعایت می‌کنید، حتما مقدار کالری مصرفی‌تان را خیلی کم کرده‌اید و خیلی کم غذا می‌خورید. کمبود کالری روی متابولیسم بدن تأثیر می‌گذارد و به این ترتیب بدن‌تان نمی‌تواند گرمای کافی تولید کند. اگر چند گرم وزن اضافه کنید آسمان به زمین نمی‌رسد، پس غذا‌های سالم و مقوی که حاوی مقدار زیادی پروتئین، چربی و کربوهیدرات‌های پیچیده هستند را هم در رژیم غذایی‌تان جا بدهید.
۲. غده‌ی تیروئیدتان به درستی کار نمی‌کند
تیروئید یک غده‌ی پروانه‌ای شکل است که در گردن قرار دارد و اگر منظم کار نکند هزار و یک مشکل به وجود می‌آورد که احساس سرما هم یکی از آنهاست. دکتر فیلیپس می‌گوید: «احساس همیشگی سرما نشانه‌ی کم‌کاری تیروئید است. یعنی غده‌ی تیروئید‌تان به اندازه‌ی کافی هورمون تیروئید ترشح نمی‌کند.» وقتی سطح این هورمون تنظیم نباشد، متابولیسم‌تان کند می‌شود و موتور بدن‌تان نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی گرما تولید کند. خستگی، کم‌پشتی مو و خشکی پوست از دیگر نشانه‌های کم‌کاری تیروئید هستند. متأسفانه آمار کم‌کاری تیروئید در ایران ۴ برابر آمار جهانی است. اگر فکر می‌کنید کم‌کاری تیروئید دارید با پزشک‌تان مشورت کنید. او برای‌تان آزمایش خون می‌نویسد و اگر کم‌کاری تیروئید داشتید، به شما کمک می‌کند تا با روش‌های علمی و پزشکی مشکل‌تان را حل کنید.
۳. کمبود آهن دارید
کمبود آهن یکی از دلایل اصلی احساس سرمای مزمن است. چرا؟ دکتر فیلیپس می‌گوید که آهن یک ماده‌ی معدنی خیلی مهم و حیاتی است که به گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند اکسیژن را در بدن‌تان جابه‌جا کنند. وقتی کمبود آهن دارید گلبول‌های قرمز خون نمی‌توانند به درستی کارشان را انجام بدهند و به همین خاطر سردتان می‌شود.

دکتر مون می‌گوید: «اگر کمبود آهن داشته باشید غده‌ی تیروئیدتان به خوبی کار نمی‌کند، به کم‌کاری تیروئید مبتلا می‌شوید و در نتیجه همیشه احساس سرما می‌کنید. مکمل‌های آهن می‌توانند خیلی مؤثر باشند، اما بهترین روش برای بالا بردن سطح آهن خون مصرف غذا‌های سالم مثل گوشت، تخم مرغ، اسفناج و غذا‌های دریایی است.»
۴. جریان خون در بدن‌تان ضعیف است
دکتر ماگاریتا رور (Margarita Rohr)، متخصص بیماری‌های داخلی می‌گوید: «اگر گردش خون در بدن‌تان مشکل داشته باشد و خون به نقاط انتهایی بدن‌تان نرسد دست و پایتان همیشه مثل یک تکه یخ، سرد می‌شود، اما دمای بقیه‌ی اجزای بدن‌تان متعادل است. بیماری‌های قلبی-عروقی می‌توانند یکی از دلایل مشکلات گردش خون باشند. گردش خون ضعیف نشان می‌دهد که قلب‌تان خون را به خوبی پمپاژ نمی‌کند یا اینکه یک گرفتگی در مسیر رگ‌هایتان وجود دارد که نمی‌گذارد خون به دست و پایتان برسد.»

دکتر فیلیپس هم می‌گوید: «سیگار کشیدن می‌تواند باعث اختلال در گردش خون شود، چون دود سیگار رگ‌ها را مسدود می‌کند.»

دکتر رور اعتقاد دارد که احتمال دیگری که وجود دارد، بیماری‌ای به نام «رِینود» است که باعث می‌شود وقتی احساس سرما می‌کنید، رگ‌های دست و پایتان خیلی سریع تنگ و باریک شوند. بیماری رینود با دارو درمان می‌شود، اما حتما باید قبل از مصرف دارو با پزشک‌تان مشورت کنید.
۵. به اندازه‌ی کافی نمی‌خوابید
دکتر فیلیپس می‌گوید: «کمبود خواب می‌تواند سیستم عصبی بدن‌تان را دچار مشکل کند و تنظیم یک سری مکانیسم‌های ذهنی که بر دمای بدن تأثیر می‌گذارند را به هم بزند.» هنوز کاملا مشخص نشده که چرا این اتفاق می‌افتد، اما مطالعات نشان می‌دهد که اگر به اندازه‌ی کافی نخوابید تنش‌هایی به بدن‌تان وارد می‌شود که فعالیت «هیپوتالاموس» را کم می‌کند. هیپوتالاموس یکی از اعضای کنترلی مغز است که دمای بدن هم در آنجا تنظیم می‌شود. تحقیقی که توسط مجله‌ی اروپایی فیزیولوژی کاربردی انجام شد این قضیه را اثبات کرد. آن‌ها افت دما در بدن ۲۰ فرد بالغ که کمبود خواب داشتند را گزارش کردند. دکتر فیلیپس می‌گوید: «متابولیسم هم می‌تواند یک دلیل دیگر باشد. اگر شما یک شب نخوابید متابولیسم بدن‌تان خیلی کند می‌شود و در نتیجه گرمای کمتری تولید می‌کند و گردش خون هم در بدن‌تان ضعیف‌تر می‌شود.»
۶. به اندازه‌ی کافی آب نمی‌نوشید
دکتر مون می‌گوید: «حدود ۶۰ درصد بدن یک فرد بالغ از آب تشکیل شده است. آب به تنظیم دمای بدن خیلی کمک می‌کند.» اگر به طور مداوم آب بنوشید، این مایع می‌تواند گرما را در خود جذب کند و به مرور زمان آن را آزاد کند و با این کار دمای بدن‌تان را متعادل نگه دارد. هر چقدر آب بدن‌تان کمتر باشد نسبت به تغییرات دما حساس‌تر می‌شوید. آب از یک راه دیگر هم به گرم شدن بدن‌تان کمک می‌کند. آب متابولیسم بدن‌تان را افزایش می‌دهد و با بیشتر شدن متابولیسم گرمای بیشتری هم تولید می‌شود. دکتر مون می‌گوید که سعی کنید روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید، مخصوصا قبل و بعد از ورزش.
۷. ویتامین B ۱۲ بدن‌تان کم است
مواد مغذی که در فراورده‌های حیوانی پیدا می‌شوند نقش مهمی در جلوگیری از احساس سرما دارند. بدن انسان برای خون‌سازی به ویتامین . ۱۲ احتیاج دارد. این ویتامین اکسیژن را به نقاط مختلف بدن می‌رساند. اگر به اندازه‌ی کافی از این ویتامین مصرف نکنید، ممکن است به کم‌خونی مبتلا شوید و به شدت احساس سرما کنید. کمبود ویتامین B ۱۲ می‌تواند به دلیل یک رژیم غذایی نامناسب باشد. پس سعی کنید از گوشت کم‌چرب ماهی و لبنیات بیشتر استفاده کنید. اما گاهی اوقات کمبود این ویتامین به خاطر مشکلاتی است که در فرایند جذب وجود دارد. اگر رژیم غذایی‌تان سرشار از ویتامین B ۱۲ است و با این حال احساس سرما می‌کنید، حتما با پزشک‌تان صحبت کنید تا برای‌تان آزمایشی بنویسد و سطح B ۱۲ بدن‌تان را بررسی کند.
۸. خانم هستید
همیشه با همسر یا همکار‌های مردتان سر تنظیم دمای اتاق مشکل دارید؟ باید بدانید که این مسئله به جنسیت شما برمی‌گردد. دکتر رور می‌گوید: «به طور کلی زن‌ها بهتر از مرد‌ها گرما را تحمل می‌کنند.» بدن خانم‌ها طوری طراحی شده که جریان خون را بیشتر به قسمت‌های اصلی و حیاتی مثل مغز و قلب برساند. در نتیجه خون کمتری به نواحی دیگر مثل انگشتان دست و پا می‌رسد که باعث می‌شود زن‌ها بیشتر از مرد‌ها احساس سرما کنند. پژوهش‌هایی که در دانشگاه یوتا (Utah) انجام شد نشان داد که دمای مرکز بدن زن‌ها از مرد‌ها بیشتر است، اما دمای دست‌هایشان به طور میانگین ۲/۸ درجه کمتر است.
۹. قند خون دارید
دکتر رور می‌گوید: «اگر قند خون‌تان را همیشه کنترل نکنید، ممکن است به بیماری «نوروپاتی محیطی» مبتلا شوید. نوروپاتی محیطی یک حمله‌ی پایدار به سیستم عصبی است که روی دست‌ها و پاهایتان اثر می‌گذارد. وقتی این اتفاق ادامه پیدا کند، احساس کِرِختی و سستی می‌کنید و گاهی اوقات دست و پایتان درد می‌گیرد و، چون سیستم عصبی پیام‌های مربوط به دمای بدن را هم به مغز می‌رساند ممکن است احساس سرما کنید». نوروپاتی دیابتی رفته‌رفته رشد می‌کند و ممکن است شما اصلا متوجه نشوید که به این بیماری مبتلا هستید. اگر دیابت یا نشانه‌های آن (احساس ادرار مکرر، خستگی و تشنگی زیاد سه نشانه‌ی اصلی هستند) را دارید با پزشک‌تان صحبت کنید.
۱۰. عضله‌هایتان ضعیف هستند
دکتر رور می‌گوید: «عضله‌ها با تولید گرما، دمای بدن‌تان را تنظیم می‌کنند.» پس کم بودن تراکم عضله‌ها باعث می‌شود احساس سرما کنید. همچنین تراکم بالای عضله متابولیسم بدن‌تان را افزایش می‌دهد و با احساس سرما مقابله می‌کند. با وزنه زدن در باشگاه یا استفاده از دمبل می‌توانید عضله‌سازی کنید. با این کار موتور بدن‌تان روشن می‌شود و مثل یک پتوی بزرگ شما را از درون گرم می‌کند؛ پس نیازی نیست که همیشه یک لباس کلفت بپوشید تا از سرما نلرزید.