نخستین حمله پهپادی به فرودگاه اربیل و نقش احتمالی سپاه قدس

از سال ۱۳۹۳ تا امروز، چهار مدل اصلی از هلیکوپترهای هوانیروز ارتش آمریکا در فرودگاه بین‌المللی اربیل مستقر هستند ایندیپندنت فارسی :بابک تقوایی
ساعت ۱۰ شب به وقت محلی ۲۵ فروردین ۱۴۰۰، اخباری مبنی بر شنیده شدن صدای انفجار در شهر اربیل در فضای مجازی منتشر شد. بر اساس فیلم‌های تهیه شده از ساکنان محله عین کاوه اربیل، انفجارهای شنیده شده در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی اربیل و محل استقرار نیروهای نظامی بین‌المللی شرکت‌کننده در عملیات «عزم راسخ» (Inherent Resolve) علیه داعش رخ داده است. در این فیلم‌ها به وضوح صدای آژیر حمله هوایی که در این پایگاه به صدا در آمده است شنیده می‌شود، امری که نشان‌دهنده بروز یک حمله راکتی یا پهپادی است که احتمالا توسط شبه‌نظامیان حشد‌الشعبی وابسته به سپاه قدس صورت گرفته است.

دقایقی پس از انفجار، دو فیلم کوتاه دیگر در فضای مجازی مبنی بر آتش‌سوزی در یک انبار واقع در منطقه مسکونی در شرق محل استقرار نیروهای نظامی شرکت‌کننده در عملیات «عزم راسخ» به چشم می‌خورد. این آتش‌سوزی می‌تواند به علت نقص فنی در راکت‌ها یا پهپادها و سقوط آنها در منطقه مسکونی باشد. در بسیاری از حملات صورت گرفته شبه‌نظامیان وابسته به رژیم جمهوری اسلامی در عراق، شمار بسیاری از راکت‌های شلیک شده به جای رسیدن به هدف اصلی‌شان به مناطق مسکونی برخورد کرده و باعث آسیب به غیر نظامیان شده است که از این میان می‌توان به حمله راکتی کتائب سید‌الشهدا به فرودگاه بین‌المللی اربیل در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ اشاره کرد.

بر اساس اطلاعیه منتشر شده وزارت داخلی منطقه خودمختار عراق، در حمله امشب برای نخستین بار از پهپادهای انتحاری استفاده شده است. هدف اصلی حمله به فرودگاه بین‌المللی اربیل و محل استقرار نیروهای ائتلاف نظامی درگیر در عملیات «عزم راسخ» به رهبری ایالات متحده آمریکا است. بر اساس این بیانیه، هیچ تلفات انسانی در این حمله حاصل نشد و تنها در یک انبار واقع در شرق فرودگاه آتش‌سوزی رخ داده است.
دلایل احتمالی حمله چیست؟
حمله پهپادی صورت گرفته امشب به فرودگاه بین‌المللی اربیل یک روز پس از ادعای حمله شبه‌نظامیان وابسته به رژیم جمهوری اسلامی به یک مقر (موساد) سرویس اطلاعاتی اسرائیل، در شهر اربیل صورت گرفته است. اخبار مربوط به این حمله در راستای پاسخگویی به خرابکاری سرویس اطلاعاتی اسرائیل، در تاسیسات هسته‌ای نطنز که منجر به آسیب رسیدن به شمار زیادی از سانتریفیوژهای مرکز غنی‌سازی اورانیوم شهید احمدی روشن بود توسط رسانه‌های وابسته به رژیم جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران از جمله پرس تی‌وی، العالم و فارس نیوز منتشر شد اما دقایقی پس از انتشار آن توسط سخنگوی دولت خودمختار کردستان عراق تکذیب شد.
از آن جا که کذب بودن خبر حمله به مقر موساد در شمال عراق اعلام شد حال این احتمال وجود دارد که شبه‌نظامیان وابسته به سپاه قدس در راستای تحت پوشش قرار دادن آن خبر حمله پهپادی چهارشنبه شب را به انجام رسانده و سپس مدعی شوند که این حمله در راستای آسیب رساندن به نیروهای اطلاعاتی اسرائیل در منطقه کردستان عراق باشد، آن هم در حالی که ضلع شرقی فرودگاه بین‌المللی اربیل مورد استفاده نیروهای بین‌المللی شرکت‌کننده در عملیات ضد داعش «عزم راسخ» است. 
پرواز جنگنده‌های نیروی هوایی سلطنتی بر فراز اربیل پس از حمله پهپادی
بر اساس اطلاعات درج شده در وب‌سایت‌‌های رهگیری هواپیماهای نظامی و غیر نظامی، تنها دقایقی پس از حمله به فرودگاه بین‌المللی اربیل، دو فروند جنگنده همه‌منظوره تایفون اِف‌جی‌آر.۴ (Typhoon FGR.4) نیروی هوایی سلطنتی مسلح به موشک‌های هوا به سطح برایمستون (Brimstone) و بمب‌های نقطه‌زن جی‌بی‌یو-۱۲ (GBU-12) شرکت‌کننده در عملیات سایه‌انداز (Shader) ارتش انگلستان علیه داعش بر فراز اربیل ظاهر شده و با پشتیبانی یک فروند هواپیمای سوخت‌رسان وویجِر کی‌سی.۲ (Voyager KC.2) نیروی هوایی این کشور با شماره سریال ZZ332 و شناسه رادیویی کابوی ۲۲ (Cowboy 22) به گشت هوایی بر فراز اربیل پرداختند تا در صورت بروز هرگونه حمله دیگر شبه‌نظامیان وابسته به ایران از آن جلوگیری کنند.

پس از پایگاه هوایی آکروتیری در قبرس که محل استقرار هواپیماهای سوخت‌رسان ویجر و هشت فروند جنگنده تایفون نیروی هوایی سلطنتی انگلستان است، فرودگاه بین‌المللی اربیل نیز دومین پایگاه مهم مورد استفاده نیروی هوایی این کشور در نبرد علیه داعش در عراق و سوریه است. علاوه بر هواپیماها و هلیکوپترهای نظامی ایالات متحده آمریکا، نیروی هوایی سلطنتی انگلستان و نیروهای ویژه هوابرد آن (SAS) نیز در این فرودگاه مستقر بوده و همواره یک فروند هواپیمای ترابری متوسط سی-۱۳۰جِی-۳۰ هرکولِس (C-130J-30 Hercules) برای انجام ماموریت‌هایشان نیز در اختیار دارند.
اهمیت فرودگاه بین‌المللی اربیل در عملیات «عزم راسخ» چیست؟
از سال ۱۳۹۳ خورشیدی تا امروز فرودگاه بین‌المللی اربیل به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های هوایی ائتلاف نظامی به رهبری ایالات متحده آمریکا و شرکت‌کننده در عملیات «عزم راسخ» علیه داعش تبدیل شده است. علاوه بر استقرار صدها نیروی زمینی، هوابرد و ویژه ارتش ایالات متحده آمریکا در ضلع شرقی این فرودگاه، ده‌ها فروند هواپیما و هلیکوپتر نظامی متعلق به هوانیروز (هواپیمایی نیروی زمینی) و نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا و همچنین هواپیماهای تجسسی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) تبدیل شده است.

از سال ۱۳۹۳ تا امروز، چهار مدل اصلی از هلیکوپترهای هوانیروز ارتش آمریکا در فرودگاه بین‌المللی اربیل مستقر هستند. از این میان می‌توان به هلیکوپترهای تهاجمی اِی‌اِچ-۶۴ئی گاردیان (AH-64E Guardian) که نقش مهمی در ماموریت‌های پشتیبانی نزدیک هوایی در حمایت از نیروهای زمینی ارتش آمریکا علیه داعش در غرب عراق (استان الانبار) و همچنین دو شهر موصل و کرکوک در کنار شرق سوریه و به خصوص شهر رقه ایفا کردند. هلیکوپترهای همه‌منظوره یواِچ-۶۰اِل بلک هاک (UH-60L Black Hawk)، هلیکوپترهای امداد اِچ‌اِچ-۶۰اِم (HH-60M) و هلیکوپترهای ترابری سنگین سی‌اِچ-۴۷اِف شینوک (CH-47F Chinook) از دیگر هلیکوپترهای هوانیروز ارتش آمریکا مستقر در این فرودگاه هستند.
حملات پیشین شبه‌نظامیان وابسته به سپاه قدس به فرودگاه اربیل
بر اساس بیانیه فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) در رابطه با حمله پیشین شبه‌نظامیان وابسته به سپاه قدس به فرودگاه بین‌المللی اربیل در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۹۹، تعداد ۱۴ راکت ۱۰۷ میلی‌متری فجر-۱ از محصولات سازمان صنایع دفاع رژیم جمهوری اسلامی ایران توسط این شبه‌نظامیان به این فرودگاه شلیک شد که از میان آنها ۱۰ راکت در مناطق مسکونی  برخورد و ضمن وارد آوردن تلفات به غیر نظامیان باعث تخریب اماکن تجاری و خودروهای آنها شد. در نتیجه برخورد چهار راکت باقی‌مانده به فرودگاه بین‌المللی اربیل، یک پیمانکار غیر نظامی ارتش آمریکا کشته شد و پنج پیمانکار دیگر به همراه یک سرباز آمریکایی و دو غیر نظامی مجروح شدند.

در پاسخ به آن حمله نظامی، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، جو بایدن، به فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا اجازه داد تا عملیاتی تلافی‌جویانه علیه شبه‌نظامیان وابسته به رژیم جمهوری اسلامی اجرا کند که در نتیجه آن در تاریخ هفتم اسفند ۱۳۹۹ برابر با ۲۵ فوریه ۲۰۲۱، دو فروند جنگنده ضربتی اف-۱۵ئی استاریک ایگل (F-15E Strike Eagle) اسکادران ۳۹۱ شکاری اعزامی به پایگاه شهید موفق‌السلطی با استفاده از بمب‌های نقطه‌زن خود چند کانکس یا اتاقک پیش‌ساخته متعلق به شبه‌نظامیان کتائب حزب‌الله حشد‌الشعبی واقع در گذرکاه مرزی القائم را مورد حمله قرار دادند که در جریان آن تنها یک شبه‌نظامی به نام سید راهی زاید کشته شد.

هنوز مشخص نیست که آیا علاوه بر راکت یا راکت‌های سقوط کرده در منطقه مسکونی عین کاوه اربیل در ساعت ۱۰ شب به وقت محلی ۲۵ فروردین ۱۴۰۰ راکت‌های دیگری هم به سمت فرودگاه بین‌المللی اربیل شلیکه شده‌اند یا خیر. بر اساس فیلم‌های منتشر شده توسط ساکنان محلی، آتش‌سوزی در فرودگاه بین‌المللی دیده نمی‌شود و این احتمال وجود دارد که چنانچه راکت‌هایی موفق به رسیدن به هدفشان یعنی این فرودگاه شده باشند دست‌کم موفق به آسیب رساندن به آن نشده‌اند.