بلومبرگ:‌ بررسی روش‌های کاهش فشار بر ایران در دولت بایدن،‌ بدون لغو تحریم‌ها

رادیو فردا :دولت آمریکا در حال بررسی گزینه‌هایی چون حمایت از اعطای وام صندوق بین‌المللی پول به ایران و کاهش تحریم‌هایی است که مانع رسیدن کمک‌های مرتبط به کرونا به ایران می‌شود تا بتواند پیش از بازگشت به برجام و برداشته شدن تحریم‌ها، فشار مالی بر ایران را کاهش دهد.

خبرگزاری بلومبرگ روز شنبه، ۱۸ بهمن، با انتشار این خبر نوشت که این گام‌ها می‌تواند با «دلایل انسان‌دوستانه» توجیه شود، اما شامل لغو تحریم‌های اصلی علیه جمهوری اسلامی نخواهد شد.

دولت ایران اسفند سال ۹۸ برای اولین بار از صندوق بین‌المللی پول درخواست وام اضطراری ۵ میلیارد دلاری جهت «پیشگیری، درمان و مقابله با آثار اقتصادی» شیوع کرونا کرد.

با این حال دولت ترامپ با این استدلال که «این پول صرف کمک به مردم ایران نخواهد شد» و صرف هزینه‌هایی چون کمک به گروه‌های شبه نظامی در منطقه می‌شود، با درخواست ایران مخالفت کرد.

به گزارش خبرگزاری بلومبرگ، یک گزینه دیگر صدور فرمان اجرایی از سوی رئیس‌جمهور آمریکا برای بازگشت به برجام است.

صدور فرمان اجرایی به معنای لغو تحریم‌ها نیست و می‌تواند مقدمه بازگشت دولت آمریکا به برجام باشد.

پیش از این محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در گفت‌وگو با روزنامه همشهری در توضیح مدل پیشنهادی برای حل بن‌بست کنونی در مسیر احیای برجام گفته بود آمریکایی‌ها «می‌توانند همین امروز بیانیه بدهند که می‌خواهند به برجام برگردند، ما هم در سطح رئیس جمهوری اعلام خواهیم کرد به محض اینکه آن‌ها برگردند ما هم تعهدات را در دستور کار قرار می‌دهیم».

به گفته آقای ظریف، در این مدل نیازی به مذاکره بین ایران و آمریکا نیست و در مرحله بعد بایدن و روحانی می‌توانند فرمان اجرایی صادر کنند و در مرحله بعد «اگر فرمان اجرایی رئیس جمهوری عملیاتی شد، یعنی ما توانستیم نفت بفروشیم و پول آن را برگردانیم و پول‌های بلوکه‌شده برگشت ما هم شروع به اجرا [برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای] می‌کنیم».

در حال حاضر نحوه احیای کامل برجام به یک موضوع مناقشه‌برانگیز تبدیل شده است. دولت آمریکا می‌گوید ایران به اجرای کامل برجام متعهد نیست و برای احیای برجام باید به تعهدات هسته‌ای خود طبق توافق بازگردد.

دولت ایران در مقابل اعلام کرده است که آمریکا باید پیش از بازگشت به برجام، اقدام به لغو تحریم‌ها کند.

در روزهای اخیر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل خواستار همکاری ایران و آمریکا برای حل این بحران شده بود.

از سوی دیگر محمدجواد ظریف در جست‌وجوی راهی برای هموار کردن مسیر برجام این پیشنهاد ضمنی را در رسانه‌ها مطرح کرده است که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از طریق کمیسیون مشترک برجام هماهنگی لازم برای بازگشت دو کشور به برجام را فراهم کند.

امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه نیز روز پنج‌شنبه ۱۵ بهمن گفت که آماده است تا «میانجی‌ صادقی» برای از سرگیری مذاکرات بین آمریکا و ایران باشد.

در روزهای اخیر موضوع بازه زمانی که ایران با تولید مواد لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای فاصله دارد، به یک موضوع مهم تبدیل شده است.

مجلس ایران روز ۱۱ آذر در قالب یک مصوبه دولت را ملزم کرده است که سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ذخیره کند و اگر تا سوم اسفند سال جاری، تحریم‌های مالی، بانکی و نفت حذف نشود، بازرسان آژانس از ایران اخراج شوند و ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، به تازگی با تاکید بر این که «فشار حداکثری» دولت ترامپ برای مهار ایران موفق نبوده است، هشدار داد چنان چه ایران به نقض تعهدات هسته‌ای خود ادامه دهد، تنها «چند هفته» تا تولید مواد شکافت‌پذیر هسته‌ای (موسوم به شکافا) برای ساخت سلاح هسته‌ای فاصله دارد.

پیش از این، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، با هشدار درباره اجرای کامل این قانون توسط دولت ایران، خواستار افزایش تلاش‌های بین‌المللی برای نجات برجام شده بود.‎

همزمان با این تحولات، روز گذشته روزنامه وال استریت جورنال به نقل از سه دیپلمات اروپایی نوشت بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی پاییز امسال در جریان بازدید از دو سایت هسته‌ای اعلام نشده ایران نمونه‌هایی برداشته‌اند که پس از آزمایش مشخص شده حاوی آثار مواد رادیواکتیو هستند.

این گزارش می‌افزاید، این نمونه‌ها می‌توانند نشان‌دهنده آن باشند که ایران فعالیت‌هایی مرتبط با سلاح هسته‌ای را انجام داده است.

ایران در طول سال‌های گذشته بارها تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد کرده است.