سفر ظریف به کشورهای قفقاز، روسیه و ترکیه چه حاصلی داشت؟

ظریف، وزیر امور خارجه ایران از سفر به آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، روسیه و ترکیه و نخجوان به تهران بازگشت. سفر شش روزه کاری و دیپلماتیک وزیر خارجه ایران به کشورهای منطقه‌ چه دستاوردی داشت؟

سفر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه ۶ بهمن (۲۵ ژانویه) از جمهوری آذربایجان آغاز شد. او در دیدار با الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان در باکو گفت شرکت‌های ایرانی آماده مشارکت در بازسازی تاسیسات آسیب دیده در قره‌باغ هستند.

رئیس جمهور آذربایجان در پاسخ به ظریف گفت شرکت‌های ایرانی از مزایایی چون نزدیکی به آذربایجان و تجربه فراوان برخوردار هستند و از پیشنهاد ایران استقبال می‌کند.

وزیر خارجه ایران پس از سفر به آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و روسیه به ترکیه آمد.

افتتاح و گشوده شدن راه‌های ارتباطی و ترانزیتی فرصت‌های جدیدی را برای کشورهای منطقه بوجود آورده است. ایران با خط ریلی و جاده‌ای به ایروان، باکو و مسکو متصل می‌شود و ارمنستان نیز از انزوا بیرون خواهد آمد. ترکیه نیز مسیر مستقیمی به دریای خزر و آسیای میانه پیدا خواهد کرد.

بازشدن کریدور نخجوان به آذربایجان از خاک ارمنستان یکی از بندهای ده گانه قرارداد آتش‌بس صلح قره‌باغ بوده است.

اردوغان پس از انعقاد آتش‌بس میان ایروان و باکو بلافاصله به آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، روسیه و ایران پیشنهاد کرد سازوکاری برای همکاری منطقه‌ای ایجاد شود.

ظریف در بدو ورود خود به ترکیه اعلام کرد ایران از سازوکار شش جانبه‌ای رئیس جمهوری ترکیه در قفقاز استقبال می‌کند. او این سخنان را قبل از دیدارش با مولود چاووش اوغلو، همتای ترکیه‌ای خود و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور بیان کرد.

ظریف گفت به خواست ترکیه با سران منطقه‌ گفت‌وگوهایی داشته و نتیجه این گفت‌وگوها را با مقامات ترکیه مطرح کرده است. وزیر خارجه ایران ترانزیت را مهم‌ترین عامل همکاری دانست.
در کنفرانس مطبوعاتی چه گذشت؟
ظریف در کنفرانس مطبوعاتی خود وزیر خارجه ترکیه را مرتب "دوستم مولود" خطاب می‌کرد و مولود چاووش‌اوغلو نیز همتای ایرانی خود را "دوستم و برادرم جواد ظریف" مورد خطاب قرار می‌داد.

وزیر خارجه ایران در توئیتر نیز به ترکی نوشت دیدار سازنده و دوستانه در ترکیه داشته و پیرامون روابط دوجانبه، همکاری منطقه‌ای و مسائل مربوط به سوریه، عراق و قفقاز رایزنی کرده است.

Türkiye´de Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile yapıcı, dostane ve verimli konușmamız oldu
ikili ilişkiler, bölgesel işbirliği,Suriye,Irak ve Kafkaslarla ilgili görüş alışverişinde bulunduk
Bölgede istikrarın sağlanmasının yolu beraber katkıda bulunmaktır pic.twitter.com/aCE0wUUxFM

— Javad Zarif (@JZarif) January 29, 2021

ظریف در کنفرانس مطبوعاتی خود با چاووش‌اوغلو هم گفت برای همکاری‌های اقتصادی باید آتش‌بس در قره‌باغ تایید و محکم‌تر شود.

وزیر خارجه ایران همچنین تاکید کرد فرصت برای هر شش کشور فراهم است تا بتوانند به اتصالات زمینی و ریلی کمک کنند. او همچنین گفت ایران منتظر سفر اردوغان به ایران برای برگزاری اجلاس عالی همکاری‌های راهبردی و اجلاس سران روند آستانه است.

به گفته ظریف قرار است در آینده نزدیک اجلاس وزیران خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان و نشست سه جانبه ترکیه، ایران و افغانستان برگزار شود.

چاووش‌اوغلو هم در نشست مطبوعاتی خود توضیح داد حجم تجاری ایران و ترکیه با کاهش مواجه شده اما دو کشور موفق شدند برخی از مسائل مرتبط با لجستیک و حمل و نقل را حل کنند. او گفت ترکیه امیدوار است که آمریکا به برجام بازگشته و تحریم‌ها علیه ایران لغو شود و آنکارا در این زمینه از تهران حمایت می‌کند.

وزیر خارجه ایران در پایان سفر خود روز شنبه (۳۰ ژانویه) به جمهوری خودمختار نخجوان آمد تا در مورد امکانات ترانزیتی و شرایط همکاری در منطقه بعد از پایان جنگ قره‌باغ بررسی‌هایی داشته باشد.

جمهوری اسلامی ایران قصد دارد در بازسازی قره‌باغ مشارکت کند و به خط ریلی و جاده‌ای قفقاز متصل شود. در این راستا نخستین گام‌ها در سفر شش روزه ظریف به پنج کشور منطقه برداشته شده است.