علت شیوع توفنده دوباره کرونا چیست؟

موج دوم پاندمی کرونا با سرعتی چنین توفنده حتا کارشناسان را نیز غافلگیر کرده است. علت آن هنوز یک معماست. اما پژوهشگران می‌گویند علاوه بر ایجاد گونه‌های جدیدی از ویروس، انتقال از راه هوا هم احتمالا نقش دارد.

کارشناسان زیادی نبودند که تا همین چند هفته پیش گمان می‌بردند موج دوم کرونا با سرعت و شدتی توفنده سراسر اروپا را خواهد پوشاند.

اینکه شمار رسمی نومبتلایان در پاییز بار دیگر افزایش یابد، در سطح عموم قابل انتظار بود. نخست اینکه شمار آزمایش‌ها نسبت به اوایل سال بیشتر بوده، و دوم اینکه، مواردی که دردنمای این بیماری نبوده‌اند نیز به آمار افزوده شده‌است.

اما خط روند رو به بالا در نمودار نومبتلایان و نیز شمار درمان بیمارستانی و شدت بیماری و افزایش تصاعدی، و گاه فراتصاعدی، در مقایسه با موج اول، برای بسیاری شگفتی‌آور بوده است.

آیا این سر صعودی که در بسیاری کشورها  محدودیت‌های بیش و کم در تماس انسان‌ها را ضروری ساخته است را باید به اشخاصی منتسب کرد که به مقررات و توصیه‌ها بی‌اعتنا بوده‌اند؟ یا عوامل دیگری نقش دارند که به خود این ویروس مرتبط است؟
پویایی بالای آلودگی
آندرآس برگتالر از مرکز پژوهشی پزشکی مولکولی در وین می‌گوید: «آنچه کاملا مشهود است، اینکه دینامیسم آلودگی ویروس کووید۱۹ بسیار بالاست.»

او می‌افزاید: «این دینامیسم به عامل‌های زیادی وابسته است که علم هنوز نتوانسته آنها را بفهمد.» یک توضیح احتمالی که چندین ماه است در حوزه علم درباره‌اش تا به امروز بحث می‌شود موتاسیون (یا تغییر ژنتیکی) ویروس سارس-کوو-۲ است که احتمالا در اثر آن، شدت آلودگی آن نسبت به اوایل سال بالاتر رفته است.

از زمان انتشار یک پژوهش در اوت ۲۰۲۰ بدین سو، این فکت ثابت‌شده در دست است که یک گونه به نام G614 در مدتی نسبتا کوتاه خود را در سراسر دنیا پراکنده کرده و جای گونه اولیه D614 را گرفته است؛ و این امر احتمالا به سطح بالای گسترش آلودگی دامن زده است.
گونه جدیدی از ویروس
پژوهشگران سوئیسی در یک گزارش اولیه که هنوز مورد تأیید کارشناسان قرار نگرفته است، از گونه‌ای جدید از ویروس به نام 20A.EU1 خبر می‌دهند که هم‌اکنون شایع‌ترین ویروس کرونا در سطح اروپاست.

آن گونه که این پژوهشگران روز پنجشنبه ۲۹ اکتبر اعلام کردند، گونه جدید برای نخستین بار خود را در اسپانیا نشان داده و از این مبدأ دیگر کشورها را فتح کرده است.

به گفته آندرآس برگتالر، در اتریش که تاکنون دی‌ان‌ای ۷۴۷ مورد ویروس سارس-کوو-۲ تجزیه شده، هنوز این گونه‌ی ویروسی مشاهده نشده است، که البته شاید علت آن شمار کم موارد تجزیه بوده است.
انتقال ذره‌ای هوایی
یک عامل دیگر که اخیرا در حوزه علم درباره آن بحث شدیدی جریان دارد، مسئله انتقال ذرات ویروس از طریق هواست. در آغاز پاندمی، تمرکز روی آلودگی‌های تماسی بود و به همین دلیل توصیه می‌شد دست‌ها به خوبی شسته شوند.

امروز اما موضوع روشن‌تر شده است، و آن اینکه انتقال ویروس نه فقط از طریق انتقال قطره‌ای ترشحات بینی و دهان (به همین دلیل فاصله‌گیری حداقل یک متر و زدن ماسک)، بلکه از راه ترکیبی از ذرات جامد و مایع معلق در فضا صورت می‌گیرد، به ویژه در فضای بسته‌ای که ما اغلب در فصل سرما در آن به سر می‌بریم. از این رو جریان هوای تازه در مکان‌های بسته از اهمیت بسیار برخوردار است.

اورزولا ویدرمان، کارشناش واکسن می‌گوید، تا زمانی که واکسنی مؤثر آماده نشده، غلبه بر این ویروس می‌تواند سال‌ها به طول انجامد.