زنگنه: تحریم را با کمک سپاه و نیروی امنیتی دور می‌زنیم

دویچه وله :وزیر نفت می‌گوید برای باز کردن راه "صادرات مویرگی" از سپاه پاسداران و نیروهای امنیتی و خارجی کمک می‌گیرد. زنگنه گفت برای دور زدن تحریم "از هر کسی که امکان بوده کمک گرفتیم" و هرچه صادر می‌شود "به اسم ایران نیست".

بیژن نامدار زنگنه برای تشریح وضعیت صنایع نفت و گاز در شرایط تحریم و پاسخ به پرسش‌های نمایندگان در نشست علنی روز سه‌شنبه ۲۵ شهریور مجلس شورای اسلامی حضور یافت.

وزیر نفت دولت دوازدهم بخشی از سخنان خود را به معضلات ناشی از تحریم‌های آمریکا وتلاش‌ها برای دور زدن آن اختصاص داد.

آمریکا اردیبهشت ۹۷ با خروج از توافق هسته‌ای تحریم‌های لغو یا تعلیق شده علیه جمهوری اسلامی را دوباره اعمال کرد. یکی از محورهای اصلی این تحریم‌ها جلوگیری از صادرات نفت و گاز ایران عنوان می‌شود.

ایالات متحده در سالروز خروج از توافق هسته‌ای معافیت برخی مشتریان اصلی نفت ایران را، که با شرط کاهش واردات اعمال شده بود، تمدید نکرد تا به گفته خود برای وارد کردن فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی صادرات نفت آن را به صفر برساند.

پیش از خروج آمریکا از توافق، صادرات روزانه نفت ایران به دو و نیم میلیون بشکه در روز نیز می‌رسید. این میزان در ماه‌های گذشته روزی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه برآورد می‌شود.

میزان صادرات نفت ایران به درستی مشخص نیست زیرا آنچه در ماه‌های گذشته به فروش رسیده همه پنهانی، و از جمله از طریق دلالان و واسطه‌ها بوده است.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی نفت و گاز (شانا) بیژن زنگنه در این باره گفت: «تلاش زیادی برای دور زدن تحریم‌ها برای صادرات نفت انجام دادیم و از هر کسی که امکان بوده کمک گرفتیم؛ از قرارگاه گرفته تا همه نیروهای امنیتی و... که انصافاً هم همه کمک کرده‌اند.»

منظور وزیر نفت قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا وابسته به سپاه پاسداران است. سعید محمد، فرمانده این قرارگاه ماه گذشته گفته بود مجموعه تحت فرمانش حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان از دولت طلبکار است و خواستار دریافت نفت و اموال دولتی به جای طلب این مجموعه شده است.
سپردن صادرات گاز به عمان به سپاه
زنگنه در پاسخ به پرسش یکی از نمایندگان درباره وضعیت صادرات گاز به عمان گفت: «تمام اختیارات را به دوستان قرارگاه دادیم و قرارگاه را به‌عنوان نماینده وزارت نفت به طرف عمانی معرفی کردیم. آنجا عمق آب هزار متر است و ما الان توانایی احداث خط در عمق هزار متری را نداریم.»

در گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مجلس از سخنان زنگنه آمده است که وزارت نفت برای دور زدن تحریم‌ها و فروش نفت از "نیروهای خارجی" هم کمک گرفته اما جزئیات این کمک تشریح نشده است.

وزیر نفت در عین حال اعتراف کرد: «ما هر چه صادر می‌کنیم به اسم ایران نیست؛ بارها سندها تغییر می‌کند.» پیش از این نیز گزارش‌هایی منتشر شده بود مبنی بر این که ایران نفت خود را از طریق کشتی به کشتی در آب‌های بین‌المللی یا با اسناد جعلی و تغییر مبدا اصلی آن به واسطه‌ها تحویل می‌دهد.

بیژن زنگنه خطاب به نمایندگانی که خواهان توضیح درباره روش‌های دور زدن تحریم‌ها شده‌اند گفته در این مورد نمی‌تواند علنی صحبت کند زیرا این کار به معنای فاش کردن "نقشه عملیات" است.
کمبود منابع برای حرکت‌های توسعه‌ای
او با بیان این که نفت از موتورهای محرک صنعت و پیمانکاری در کشور است و با تحرک در صنعت نفت، اشتغال در صنایع سنگین و پیمانکاران هم ایجاد می‌شود، به کمبود میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری در این بخش اشاره کرد و افزود: «البته منابع ما برای حرکت توسعه‌ای کفاف نمی‌دهد.»

تاکید بر اهمیت صادرات نفت در توسعه و ایجاد اشتغال در حالی است که با کاهش شدید درآمدهای نفتی بر اثر تحریم‌ها، بار دیگر بحث قدیمی ضرورت قطع وابستگی به این درآمدها در جمهوری اسلامی بالا گرفته است.

محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، خرداد ماه امسال افزایش درآمدهای مالیاتی را مهم‌ترین راه جایگزینی درآمدهای نفتی عنوان کرد اما با توضیحاتی که داد مشخص کرد این کار دست‌کم در میان مدت در جمهوری اسلامی عملی نیست و در صورت عملی بودن هم همه مشکل را حل نمی‌کند.
اعتراف مشاور روحانی به وخامت اوضاع
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری ۲۵ شهریور در یک پیام توئیتری با اشاره به تنگناهای اقتصادی به منتقدان دولت هشدار داد: «زمین سفت و راه سنگلاخ است به هم شاخ نزنیم.»

هشدار
تحریم نفت ایران+اشباع بازار جهان از نفت ارزان یعنی سقوط درآمد ارزی دولت
تحریمهای بانکی و مالی+کرونا یعنی سقوط درآمد گمرکی دولت
کاهش درآمدهای مودیان ناشی از ضعف بازار مصرف داخلی و مشکلات صادراتی+کرونا یعنی سقوط درآمد مالیاتی دولت

زمین سفت و راه سنگلاخ است به هم شاخ نزنیم.

— Hesameddin Ashena (@hesamodin1) September 14, 2020

بانک مرکزی کمتر از دو هفته پیش گزارش داد که درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت، میعانات گازی و محصولات نفتی و گاز ایران در سال گذشته حدود ۲۹ میلیارد دلار و کمتر از نصف سال ۹۷ بوده است.

در بودجه سال ۹۹ سهم درآمدهای نفتی ۵۰ هزار میلیارد تومان تعیین شده که در صورت تحقق هم با مشکل انتقال ارز به داخل روبرو است. به گفته نوبخت سهم نفت در بودجه امسال کمتر از ده درصد است و در سال‌های قبل به ۵۰ درصد هم می‌رسید.

همانطور که حسام‌الدین آشنا در پیام خود یادآور شده بحران اقتصادی ایران را شیوع کرونا هم تشدید می‌کند که باعث کاهش قیمت جهانی نفت و رکود اقتصاد و اختلال در واردات و صادرات شده است