مردم ترکیه در فکر نان و اردوغان در فکر کاخ‌‌

رجب طیب اردوغان در کاخ ریاست جمهوری خود در آنکارادویچه وله :در حالی که مردم ترکیه با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند رئیس‌جمهوری این کشور پول مالیات‌دهندگان را برای بنا کردن کاخ‌های مجللی خرج می‌کند که به‌ویژه یادآور پادشاهان دوران عثمانی‌اند.

تقریبا دو سال است که ترکیه در بحران اقتصادی و ارزی به‌ سر می‌برد. ارزش لیر، پول ملی این کشور، مدتی است که در سقوط آزاد دائما کاسته می‌شود و بیکاری ماه‌هاست که گریبان جوانان را می‌فشرد.

بحران کرونا که کل دنیا را در بر گرفته نیز مشکلی بر مشکلات مردم ترکیه افزوده است. این پاندمی بیش از همه به حوزه گردشگری آسیب رسانده که یکی از صنایع پردرآمد ترکیه محسوب می‌شود.

مردم ترکیه در شرایط سختی به‌سر می‌برند تا جایی که بسیاری از جوانان این کشور فرار را بر قرار ترجیح داده و جلای وطن می‌کنند.

با این حال رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نه از راه‌حل برای خروج از این وضعیت بلکه از پروژه‌های ساختمانی پرهزینه بی‌حاصل حرف می‌زند.
ساخت کاخ ریاست جمهوری در آنکارا تقریبا نیم میلیارد یورو خرج برداشتبه رغم انتقادهای اپوزیسیون، اردوغان سودای ساخت یک کاخ چندمیلیونی دیگر در شمال دریاچه وان را دارد که قرار است یادآور کاخ قبادآباد متعلق به سلطان کی‌قباد اول از سلجوقیان روم در قرن ۱۳ میلادی باشد.

دولت ترکیه می‌گوید، محوطه این کاخ همان جایی است که در آن سلطان آلپ ارسلان پس از پیروزی بر امپراتوری بیزانس در نبرد ملازگرد در سال ۱۰۷۱ چادر خود را برافراشت.

به گفته رسانه‌های ترکیه، این کاخ هزار و ۷۱ متری بیش از ۱۴ میلیون یورو هزینه خواهد برد در حالی که دولت ترکیه در ابتدا گفته بود، حدود سه و نیم  میلیون یورو خرج این پروژه خواهد شد. پیمانکار این ساخت‌وساز دوست دوران مدرسه اردوغان است.

آن چه که به‌ویژه اپوزیسیون را خشمگین کرده این است که در ژوئیه ۲۰۱۹ ساخت این کاخ توسط دادگاه قانون اساسی ترکیه متوقف شد. دادگاه می‌گفت، این کاخ مانع دسترسی عمومی به ساحل و منطقه اطراف دریاچه وان می‌شود. اما دولت اردوغان این حکم را با تغییر قانون لغو کرد.

اردوغان در پاسخ به انتقادها گفته بود: «هر کاری دوست دارید بکنید، در هر صورت این کاخ ساخته خواهد شد.»

در پایان اوت اردوغان در منطقه اخلاط در کرانه دریاچه وان در یک سخنرانی با یادآوری نبرد ملازگرد از برپا کردن کاخ جدید سخن گفت. او به کاخ مجاور رفت، سپس در حرکتی نمادین در آن را گشود و یک شب را در آن‌جا گذراند.
در پایان اوت اردوغان اقامت‌گاه خود در ساحل دریاچه وان را افتتاح کردافزایش تصاعدی هزینه ‌پروژه‌های ساختمانی
گلیزار بیجر کاراجا از حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) با انتقاد از رئیس‌جمهوری در پارلمان ترکیه گفت: «سواحل دریاچه وان فدای طمع یک مرد می‌شود.»

او افزود: «وقتی میلیون‌ها تن از هم‌وطنان ما با بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند یک مرد پشت سر هم کاخ می‌سازد.»

جهاد اوزکان، نایب‌رئیس فراکسیون حزب حاکم عدالت و توسعه پاسخ داد: «برای ما این ساختمان خانه‌ای برای کل ملت است.»

علاوه بر این، اردوغان یک اقامت‌گاه تابستانی مجلل در منطقه مرمریس ساخته که ۳۰۰ اتاق دارد. این پروژه نیز به گفته رسانه‌های ترکیه، بسیار گران تمام شده و ملاحظات زیست‌محیطی را زیر پا گذاشته است. ۳۷ میلیون یورو خرج این عمارت شده و ۵۰هزار اصله درخت به خاطر آن قطع شده‌اند.
محوطه مسدودشده کاخ اردوغان در مرمریس
این سومین کاخ مجللی است که رئیس‌جمهور ترکیه آن را با درآمدهای مالیاتی بنا کرده است. در سال ۲۰۱۴ اردوغان کاخ عظیم ریاست جمهوری خود با نام "آکسارای" یا "آق سرای" را در آنکارا ساخت. در آن زمان نیز به این دلیل که ساخت این بنا نیم میلیارد یورو خرج برداشت و بنا در منطقه حفاظت‌شده ساخته شد، رئیس‌جمهوری با انتقادهای شدید و هرچند بی‌حاصل اپوزیسیون مواجه شد.

منتقدان همچنین بر این نکته دست می‌گذراند که رئیس‌جمهوری ترکیه هر چه می‌گذرد با اعتماد به‌نفس بیش‌تری در بنای یادمان‌های میراث عثمانی را مقدم بر جمهوری ترکیه و مؤسس آن مصطفی کمال آتاتورک قرار می‌دهد.

سه کاخ مجلل اردوغان و بسیاری از پروژه‌های ساختمانی دیگر او در سال‌های گذشته تفاوت زیادی با بناهای یادبود معمولی دوران پس از تأسیس جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ دارند. بناهای اردوغان حتی در معماری نیز چشم به دوران سلجوقیان ـ عثمانیان دوخته‌اند