کارزار زنان ایرانی در توییتر؛ افشای تجاوز و آزار جنسی
دویچه وله :چندی است افشاگری درباره تجاوز و آزار جنسی در توییتر داغ شده است. در فضای آغشته به مردسالاری و قوانین اسلامی، کارزار "Me Too" به روایت ایرانی‌اش ساده نیست و این تنها زنان نیستند که می‌نویسند.این روزها فضای توییتر با هشتگ آزار جنسی و تجاوز داغ شده است. پای برخی چهره‌های مطرح نیز به میان کشیده شده است. سارا امت‌علی، روزنامه‌نگار در یک سلسله توییت روایتی از رفتار آیدین آغداشلو، نقاش سرشناس ایرانی را نوشته و گفته از سوی او مورد "آزار جنسی" قرار گرفته است. بنابر آنچه او نوشته این "آزار جنسی" در دفتر آیدین آغداشلو اتفاق افتاده است.
سارا امت‌علی در حساب توییتری خود گفته است: «نوشتن این چند سطر از سخت‌ترین کارهایی است که کرده‌ام. قرار است ماجرایی را بخوانید که ممکن است آدمی را که نزد خیلی‌هایتان فردی خردمند و فرهیخته و داناست و از روشنفکرهای محبوب، به کل زیر سؤال ببرد. این روایت را سال‌ها حمل کرده‌ام و دیگر دلیلی برای حمل مصلحت‌اندیشانه‌شان نمی‌بینم».
آیدین آغداشلو نسبت به این رشته توییت هنوز واکنشی نشان نداده است.نوشتن این چند سطر از سخت‌ترین کارهایی است که کرده‌ام. قرار است ماجرایی را بخوانید که ممکن است آدمی را که نزد خیلی‌هایتان فردی خردمند و فرهیخته و داناست و از روشنفکرهای محبوب، به کل زیر سؤال ببرد. این روایت را سال‌ها حمل کرده‌ام و دیگر دلیلی برای حمل مصلحت‌اندیشانه‌شان نمی‌بینم/
— Sara Omatali (@SOmatali) August 22, 2020
یک فعال زنان نوشته که "روایت تلخ و به غایت دردناکی" درباره تجاوز محمدرضا گلزار، بازیگر سینما به دختری ۱۶ ساله به دستش رسیده است. هرچند او نمی‌تواند صحت روایت را تایید یا تکذیب کند.
سمانه سوادی حکایت‌های بسیار دیگری نیز در حساب توییتر خود منتشر کرده است. از جمله درباره کیوان امام وردی، دانشجو سابق رشته باستان‌شناسی.دیروز روایت تلخ و به غایت دردناکی به دستم رسید.روایت #تجاوز #محدرضا_گلزار به دختری شانزده ساله. لطفا اگر تجربه مشابه دارید با من تماس بگیرید.
— Samaneh Savadi (@samane_savadi) August 23, 2020
هرچند من نمیتونم صحت روایت رو تایید یا تکذیب کنم، اما توسط چند تن از فعالان حوزه زنان در ایران راستی‌آزمایی شده.
کاربر دیگری با هشتگ «رشتوـ کیوان امام وردی» از تجاوز یکی از افراد کادر آموزشی دانشگاه خود به دختر دانشجویی که از یکی از روستاهای اطراف اصفهان به شهرشان آمده بود نوشته است.#کیوان_امام #کیوان_امام_وردی pic.twitter.com/k3D68tDxEC
— Samaneh Savadi (@samane_savadi) August 21, 2020
#رشتو#کیوان_امام_وردی
— پرنیان و پسرک اثر لوری (@parni_k) August 21, 2020
سال اول دانشگام ما یه دوستی داشتیم این دختر بنده خدا مال روستاهای کوچیک اطراف اصفهان بود.محجبه و ساده.خیلی اتفاقی یکی از افراد کادر اموزش دانشگاه از این خوشش میاد.طرفم بیرون دانشگاه مغازه داشته.هیچی بعد یه مدت ما دیدیم دوستمون حالش بده ریخته بهم
تهمینه حدادی، خبرنگار حوزه کودک در حساب توییتری خود از «اولین تجربه»اش از«تجاوز» نوشته، زمانی که با حجاب کامل در آسانسور بوده است.
فقط زنان ننوشتهانداولین تجربه من از تجاوز برمی‌گرده به نشریه‌ی سروش که با چادر و حجاب کامل تو آسانسور بودم و یکی از خبرنگارهای سینمایی بغلم کرد.
— Tahmineh Haddadi (@65tahaddadi) August 23, 2020
رفتم و به سردبیر گفتم. گفت: تو باید مراقب باشی. یک مرد توان مبارزه با نفس رو نداره. تو انگشتر رنگی ننداز!
دقت دارین که من چادری و مذهبی بودم!
اما این تنها زنان نیستند که به کارزار Me too به روایت ایرانی‌اش پیوسته‌اند. یکی از تلخ‌ترین حکایت‌ها را مردی ۳۲ ساله نوشته است. این‌که چگونه "هیولایی" از درون خانواده زندگی او را در هشت سالگی ویران کرده است.
بسیاری جامعه‌شناسان و فعالان حقوق زن بر این باورند که جریان Me too در ایران برای کسانی که در آن شرکت می‌کنند هزینه‌ای سنگین دارد. تابوهای فرهنگی، قوانین ضد زن و این تصور که زن خود «مقصر» است، مانع مهمی در مقابل کسانی که مورد آزار جنسی یا تجاوز قرار گرفته‌اند.از دیشب دارم رشته توییت های تجاوز رو میخونم ،وحشتناکه..بیشتر تجاوز ها در محیط اجتماعی و دانشگاه بود.. اما میخوام دل رو به دریا بزنم و از اون وحشتناک تر از تجاوز در محیط خانواده هم بگم..#کیوان_امام_وردی #ایدین_اغداشلو #سارا_فعلی #افشین_عموزاده
— ایت الله ریک (@TheOldRick) August 22, 2020
بسیاری عوامل دیگر نیز در این رابطه نقش دارند. از جمله موقعیت فرد متجاوز در عرصه هنر یا بدتر از آن در عرصه قدرت. یک نمونه پرونده سعید طوسی، مربی آموزش قرآن و تجاوز او به پسران نوجوان است که بدون نتیجه رها شد.
نه فقط قوانین جمهوری اسلامی از قربانی حمایت نمی‌کنند، بلکه بنا بر اسناد و روایت‌های بسیار، این حکومت از ابزار تجاوز در زندان‌های خود برای فشار روحی و جسمی علیه زندانیان سیاسی نیز استفاده کرده و می‌کند. یک نمونه افشاگری مهدی کروبی در جریان اعتراضات سال ۸۸ بود و نمونه دیگر تجاوز به زنان زندانی در سال‌هایی که سایه اعدام‌های دسته جمعی بر سر زندان‌ها سنگینی می‌کرد.
در برخی موارد نیز افشاگری علیه تجاوز به قیمت جان قربانی تمام شده است. زهرا نویدپور، زن جوانی بود که در دعوایی حقوقی از یکی از نمایندگان مجلس به دلیل تجاوز جنسی شکایت کرده بود. او با انتشار چند فایل صوتی و تصویری گفته بود سال ۹۳ در پی درخواست استخدام از سوی سلمان خدادادی، نماینده مردم ملکان در مجلس شورای اسلامی، مورد تجاوز جنسی قرار گرفته است. جسد این زن ۲۸ ساله دی‌ماه ۹۷ در منزل مادرش پیدا شد. جمهوری اسلامی مدعی شد او با "خودکشی" به زندگی خود پایان داده است.
اما اکبر اعلمی، یکی از نمایندگان سابق در دوره‌های ششم و هفتم مجلس در کانال تلگرامی خود نوشته بود: «با توجه به عزم خانم نویدپور در رسیدن به حق و حقوقش، خودکشی وی قابل تامل برای دستگاه‌های ذی‌صلاح و موضوعی شکبرانگیز است».
به‌رغم همه موانع، گروهی از زنان و مردان شهامت این را از خود نشان داده‌اند که قدم جلو بگذارند و از تجربه‌های خود در فضای مجازی بگویند. گو این‌که این فضا از افترا بری نیست و همین کار را دشوارتر می‌کند