«شبکه غذا» چطور «فراموشی» را پیش‌بینی می‌کند

یافته‌های یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که آنچه که می‌خورید فقط مهم نیست، بلکه آن‌چیز‌هایی که با هم می‌خورید؛ یا «شبکه» غذاست که خطرِ آلزایمر و شکل‌های دیگرِ فراموشی را افزایش یا کاهش می‌دهد.

می‌گویند شما همان چیزی هستید که تناول می‌کنید؛ و این درباره مغز بسیار صادق است. رژیمِ غذاییِ سرشار از برگ‌های سبز، انواعِ بِری (میوه‌های ریز مانند توت)، آجیل، غلاتِ سبوس‌دار و ماهی – که به عنوانِ رژیمِ غذاییِ مدیترانه‌ای شناخته می‌شود – به کاهشِ خطرِ فراموشی مرتبط است. برخی تحقیقاتِ مشابه، مانند رژیمِ ذهن، نشان داده‌اند که این غذا‌ها حتی در بهبودِ عملکرد‌های شناختی مؤثر هستند.

اکنون، یافته‌های یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که آنچه که می‌خورید فقط مهم نیست، بلکه آن‌چیز‌هایی که با هم می‌خورید؛ یا «شبکه» غذاست که خطرِ آلزایمر و شکل‌های دیگرِ فراموشی را افزایش یا کاهش می‌دهد.

سیسیلیا سامییری، شیوع‌شناس از دانشگاهِ بوردو در فرانسه که نویسنده این پژوهش است، می‌گوید: «افرادی که دچار فراموشی شده بودند؛ بیشتر احتمال داشت که گوشتِ فراوری شده را همراهِ سیب‌زمینی مصرف کنند و افرادی که فراموشی نداشتند، بیشتر احتمال داشت که گوشت را به همراه غذا‌های متنوع‌تر مانند میوه، سبزی و غذا‌های دریایی مصرف کنند.»

او می‌گوید: «ما فهمیدیم که تنوعِ غذایی و افزودنِ غذا‌های سالم‌تر به رژیمِ غذایی در کم کردنِ احتمالِ فراموشی نقش دارند.»

ریچارد ایزاکسون، عصب‌شناس از کلینیکِ پیشگیری از آلزایمر از وایل کُرن، درباره این پژوهش گفت: «در این مطالعه، «شبکه» غذایی‌ای که با فراموشی مرتبط شده است، گوشتِ فراوری‌شده به همراهِ غذا‌های نشاسته‌ای مانندِ سیب‌زمینی و سایر گوشت‌ها و الکل بوده است.»

او می‌گوید: «وقتی پای سلامتِ مغز و رژیم غذایی در میان است؛ تنوعِ غذایی مهمترین نقش را دارد.»
ترکیبِ برنده
در این مطالعه از ۶۰۰ فردِ مسن در فرانسه پرسیده شد که چه چیز‌هایی می‌خورند، سپس برای ۵ سال آن‌ها را به صورتِ مستمر معاینه پزشکی کردند. در پایان آن مدت، ۲۰۹ نفر به بیماریِ فراموشی دچار شده بودند. وقتی محققان به غذا‌هایی که آن‌ها طی این مدت خورده بودند، توجه کردند، متوجه شدند که تک‌تکِ غذا‌های هر گروه با گروهی دیگر متفاوت نیست. اما تفاوتِ بسیار زیادی در ترکیبِ غذاییِ دو گروه وجود داشت.

افرادی که هیچ نشانی از کاهشِ عملکردِ شناختی در آن‌ها مشاهده نشده بود، آن‌هایی بودند که «شبکه» غذایی‌شان حاوی مقادیرِ اندکی از انواعی از غذا‌های متنوع بود. این انتخاب‌های معمولاً شاملِ غذا‌های سالم‌تر از قبیلِ غذا‌های دریایی، میوه‌ها و سبزیجات بودند.

اما، ۲۰۹‌نفری که دچار فراموشی شده بودند، بیشتر احتمال داشت که «ترکیبِ گوشت‌های به شدت فراوری‌شده مانند انواع سوسیس، گوشت‌هایی با موادِ نگهدارنده، پاته به همراهِ غذا‌های نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی و الکل و میان‌وعده‌هایی مانند کلوچه و کیک مصرف کنند.»

سامیری گفت: «در حقیقت، ما تفاوت‌هایی را در شبکه غذایی افراد کشف کردیم که می‌توانند سال‌ها پیش از پدیدار شدنِ فراموشی آن را پیش‌بینی کنند.»

ایزاکسون گفت: «این تحقیق به‌طور کلی، مطالعه مهمی است و پیچیدگیِ رابطه بین انتخاب‌های غذایی و سلامتِ مغزی را نشان می‌دهد؛ اما درواقع بار دیگر نشان می‌دهد که تغذیه یک عاملِ خطرِ قابلِ اصلاح است و می‌توان با تغییر دادنِ آن به بهبودِ شناخت کمک کرد.»

«من اغلب به بیمارانم می‌گویم که نمی‌توانید انتظار داشته باشید با خوردنِ فقط «یک توتِ جادویی» خطرِ آلزایمر را کاهش دهید یا زوالِ قوه شناخت در اثر افزایش سن را به تأخیر بیندازید. اما این میوه‌ها به همراهِ یک بشقاب از غذایی که شبیهِ مغز هستند مانند سبزیجاتِ، خوردنِ دو بار ماهی در هفته و غلاتِ سبوس‌دار می‌تواند در طی مدت منافع زیادی را شامل حال افراد بکند.»