دیدار ولادیمیر پوتین و علی خامنهای در تهران، ۲۰۱۵، با حضور محمدجواد ظریف و علیاکبر ولایتیرادیو فردا :یادداشتی دنبالهدار از رضا علیجانی: کندوکاو در رسانههای مرتبط با رسانههای سپاه و سازمان اطلاعاتی آن بیانگر تاثیرگذاری شگفتانگیز فرضیهها و دادههای امنیتی روسها در برخی خط برخوردهای اطلاعات سپاه، سپاه و بعضی سخنان رهبر ایران است.
بعضی از این تشابهات ممکن است اتفاقی و ناشی از ساختار استبدادی و دیکتاتوری فردی این دو حکومت باشد، اما به نظر میرسد در اکثر موارد، این تشابهات ناشی از ارتباطات و تبادلات بسیار نزدیک امنیتی بین سپاه و نهادهای امنیتی روسی است.
این تقارن شدید در حوزه سیاسی نیز به چشم میخورد. حاکمان ایران با محوریت ولایت فقیه چنان مسیر نادرست و ضد ملیای را در سیاست خارجی پیمودهاند که اینک کمترین دوست و متحدی در منطقه و جهان دارند و بهاختیار و بهاجبار، روزبهروز نزدیکی بیشتر و حتی وابستگی به روسیه و چین پیدا کردهاند.
این امر، هم جنبه سیاسی دارد و هم اقتصادی، که خود بحث دیگری است و حکایتگر فاصله غمبار و تأسفباری که حاکمان بعد از انقلاب با آرمانها و وعدههای اولیه انقلاب پیدا کردهاند؛ انقلابی که به دنبال موازنه منفی (الهامگرفته از نهضت ملی و دکتر مصدق) بود و خود حاکمان نیز شعار نه شرقی و نه غربیشان گوش فلک را کر کرده بود.
بخشهای
یکم و
دوم این نوشتار قبلاً منتشر شده بود، اینک بخش سوم آن را میخوانید.
اینترنت ملی و قطع ارتباط جامعه با اینترنت بینالمللی
یکی از مواردی که رسانههای امنیتی با حسرت از آن یاد میکنند این است که رهبر ایران قبل از روسها درباره اهمیت اینترنت ملی حرف زده بود (البته این هم معلوم نیست تحتتأثیر چین و کره شمالی و روسیه نبوده نباشد!) اما روسها زودتر از دولت روحانی به آن عمل کردند.
مثل این خبر:
«هشدار رهبر انقلاب را مسئولین دولت روسیه زودتر شنیدند!
در حالی که رهبر انقلاب در این چند سال و بعد از تهدید آمریکا به استفاده از ابزار قطعی اینترنت برای فشار به کشورهای مخالف به طور مکرر اهمیت بالای ایجاد اینترنت ملی را گوشزد کردند، اما این اینترنت مستقل روسیه بود که از اوایل آبان ماه آغاز به کار کرد.
البته از آنجایی که وزیر ارتباطات روحانی کارهای مهمتری چون شوآفهای [نمایشهای تبلیغاتی] زودهنگام انتخابانی و وقتگذرانی در شبکههای اجتماعی دارد، طبیعی است که نوبت به کارهای کماهمیتی مانند این نرسد!»
و یا این خبر:
«آغاز فیلترینگ سراسری تلگرام در روسیه
سازمان نظارت بر امور ارتباطات روسیه اعلام کرد از کلیه شرکتهای ارائهدهنده خدمات اینترنتی خواسته است دسترسی کاربران روس را به تلگرام مسدود کنند.
طبق گزارش رسانههای روسی، فرایند فیلترینگ تلگرام از ساعتی قبل آغاز شده و طی چند ساعت آینده کامل خواهد شد.
فیلترینگ تلگرام در سرزمین مادریاش -روسیه- پس از آن صورت گرفت که این پیامرسان دو بار از حکم دادگاه عالی این کشور برای همکاری در زمینه مقابله با تروریسم سرپیچی کرد.
سرویس امنیت فدرال روسیه و نهادهای امنیتی بسیاری از کشورهای دیگر میگویند گروههای تروریستی از جمله داعش از تلگرام برای ارتباط با یکدیگر و برنامهریزی عملیاتها استفاده میکنند.»
نقد و برخورد با مخالفان روسیه و چین
جدیدترین نمونه در این باره هجوم وسیع و تبلیغاتی به کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، درباره اظهاراتش مبنی بر شوخی تلخ چین در آمارهای کرونا و تهدید امنیتی او بود که نهایتاً منجر به عقبنشینی او گردید.
یک رسانه امنیتی در این باره چنین نوشت:
«بهدلیل تداوم تحریمها و تهدیدهای دولت آمریکا، ملت ایران همچنان از دسترسی به کمکها و همکاریهای بینالمللی ضد کرونا محروم مانده است و جز برخی کشورهای مستقل، دیگر کشورهای تحت نفوذ آمریکا تمایلی به همکاری با کشورمان برای مهار این بحران ندارند. البته خوشبختانه به لطف دیپلماسی منطقهای کشورمان، از بدو شیوع ویروس کرونا کمکهای فنی و تخصصی روسیه و چین در دسترس کشورمان قرار گرفته و امروز تبادلات علمی و همافزایی پزشکان ایرانی و چینی پروسه مهار کرونا را در کشورمان تقویت کرده است.
اما متأسفانه، در این میان شاهد این هستیم که برخی اظهار نظرهای نسنجیده تداوم این دست همکاریهای بینالمللی را با چالش روبهرو کرده است. از جمله اظهارات اخیر کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، که در یک گفتوگوی رسانهای پرحاشیه اپیدمی کرونا را تحلیل کرده و با متهم کردن دولت چین به پنهانکاری در نشر اطلاعات مربوط به ویروس کرونا مدعی شده است "به نظر میرسد آمارهای چین یک شوخی تلخ بود، زیرا بسیاری در همه جهان فکر کردند این بیماری مثل آنفلوآنزاست و مرگومیر کمتری دارد. همه این موارد مبتنی بر گزارشهایی بود که از چین گزارش میشد و به نظر میرسد چین شوخی تلخی در این زمینه با همه دنیا انجام داد. اگر در چین گفته میشود دوماهه یک اپیدمی مهار شده، باید بیشتر درباره آن فکر کرد."
این اظهارات غیر کارشناسانه موجبات دلخوری دولت چین را فراهم کرد و سفیر چین در پیامی توئیتری خطاب به جهانپور نوشت "وزارت بهداشت چین هر روز کنفرانس خبری دارد. پیشنهاد میکنم برای نتیجهگیری، اخبارشان را به دقت بخوانید."
متأسفانه، نوع برخورد یک مقام ارشد وزارت بهداشت کشورمان طوری بوده که سفیر چین در توئیت خود به صورت غیرمستقیم به وی توصیه کرده است اخبار مربوط به دستاوردها و اقدامات دولت چین در مهار کرونا را، نه از طریق رسانههای غربی، بلکه از طریق اخبار رسمی این کشور پیگیری نماید.
واقعیت این است که اظهارات غیرمسئولانه خلاف منافع ملی جهانپور پیشتر و بارها از سوی رسانههای غربی و آمریکایی تکرار شده است، اما تکرار این اتهامات از سوی یک مقام مسئول رسمی جمهوری اسلامی ایران که کرسی سخنگویی مهمترین نهاد علمی حوزه بهداشت و درمان کشور را دارد، در این شرایط عملاً پیام منفی قابلتوجهی را به یکی از حامیان کشورمان در شرایط فعلی منتقل میکند.
از این رو انتظار میرود در راستای تأمین منافع ملی کشورمان و لطمه نخوردن روابط ملت ایران و چین و خنثیسازی پیامدهای این اظهارات مسئولان وزارت بهداشت و دستگاه دیپلماسی ضمن جبران این اظهارات بیجا، بررسی ابعاد پشت پرده احتمالی این اظهارات را را نیز در دستور کار قرار دهد.» [جمله پایانی دقیقاً یک تهدید امنیتی است.]
رسانههای امنیتی گاه در مورد کوچکترین اشتباه رسانهای درباره روسیه و چین نیز واکنش نشان میدهند.
مثلاً این برخورد:
«کانال جُک تیتر زده روسیه از معامله قرن حمایت کرد!
در صورتی که پایینترش نوشته روسیه پیشنهاد آمریکا را بررسی میکند. مهم این است که فلسطینیها قبول کنند.
این از نظر ادمین کانال یعنی روسیه حمایت کرده!»
نقل شیفتهوار اخبار مرتبط با روسیه
هرچند در تحلیلهای منعکسشده در سایتهای نزدیک به سپاه، گاه بیاعتمادیهایی نیز به روسیه دیده میشود، اما در کانالهای تلگرامی همگانیتر و تبلیغاتیتر آنها، خبرهای زیادی با لحنی شیفتهوار از روسیه منعکس میشود؛ امری که خواننده آشنا با تاریخ را به یاد احساس دلبستگی تودهایهای جوان دهه سی به شوروی ضدامپرالیستی آن دوران میاندازد.
مثلاً این خبر:
«آمریکا در باتلاق ذلت
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، به دونالد ترامپ همتای آمریکایی خود پیشنهاد کمک به منظور مقابله با شیوع ویروس کرونا را داده و ترامپ هم با این پیشنهاد موافقت کرده است. در همین راستا یک فروند هواپیمای حامل تجهیزات پزشکی روسیه عازم آمریکا میشود. همچنین ترامپ پیش از این نیز با ارسال کمکهای بهداشتی و پرسنل درمانی دیگر کشورها به آمریکا نیز موافقت کرده بود.
در طول تاریخ آمریکا، آیا چنین روزگار ذلتباری برای آمریکا تصور میشد؟»
و یا این خبر:
«آلزایمریها!
مارک دووبیتز در ادامه تلاش برای تشدید فشار بر ایران عنوان کرد: رهبر ایران ۳۰۰ میلیارد دلار پول دارد که خرج مهار کرونا نمیکند.
نماینده روسیه در دفتر نهادهای بینالمللی در وین جواب داده: دیروز که در توئیتر گفته بودی ۲۰۰ میلیارد!»
و یا این نوشته:
«شاید باورتون نشه، ولی ترامپ بدون اینکه خندهش بگیره، تو یک سخنرانی، هم گفته "توانایی کمک پزشکی به ایران را داریم" و هم گفته "روسیه و چین به ما کمک پزشکی کردهاند".»
و یا این خبر:
«آمریکا امنیت فضا را هم به هم ریخت!
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که واشنگتن در تلاش است این ادعا را مطرح کند که ماهوارههای کنترلکننده روسی در حال تعقیب ماهوارههای شناسایی آمریکا بوده و با این دستاویز به دنبال تسریع مسابقه تسلیحاتی در فضا بوده که میتواند به نابودی موازنه امنیتی کنونی فضا منجر شود.»
و یا این خبر:
«الکساندر گلییویچ دوگین، مشاور رئیسجمهور روسیه: سلیمانی مانند یک قهرمان زندگی کرد، مانند یک قهرمان جنگید و مانند یک قهرمان شهید شد. فقط درست زندگی کردن مهم نیست، درست مردن هم مهم است و این مهمتر از زندگی است.»
اختلافافکنی و جوسازی علیه نیروهای طرفدار بهبود رابطه با غرب
شنیدههای زیادی در این باره به گوش میرسد که هم شخص پوتین و هم نیروهای امنیتی روس بارها به مقامات ایران در این باره هشدار دادهاند که حسن روحانی مشکوک به همکاری با انگلیس است و اعضای تیم سیاست خارجی او نیز متمایل به سازش با غرب هستند و خبرچینهای غربی در این تیم حضور دارند.
این موضوع به طور رسمی در رسانههای امنیتی سپاه منعکس نشده، ولی در صورت صحت این شنیدهها میتوان ردپای آتشافروزیها و اختلافافکنیهای روسها را نیز (علاوه بر رقابتهای شدید سیاسی درون حکومت بین موافقان و مخالفان ارتباط با غرب و آمریکا و رفتار تعاملی یا تقابلی با جهان) در تشدید این بدبینی و چالش و کشمکشها مشاهده کرد.
رسانههای امنیتی (و تندروتر از همه آنها، کانال سایبری عماریون که رسماً حسن روحانی را به انگلیسی بودن متهم میکند و در مدرک تحصیلی، اصالت نام خانوادگی او، سفرهایش به اسکاتلند برای تحصیل و... صریحاً و علناً تشکیک میکند) در حجم بالایی از تولیداتشان، رقیب سیاسی خود را به نزدیکی مشکوک به غرب و وجود عناصر نفوذی در بین صفوفشان متهم میکنند.
گهگاه نیز خبرهایی از این اطلاعرسانیهای احتمالاً محرمانه نهادهای امنیتی روسیه به اطلاعات سپاه و محافل امنیتی ایران در این نوع رسانهها بیرون میزند. مثل این خبر:
«راشاتودی: مقامات عمان به روحانی و ظریف توصیه کردهاند که با برکناری امیرعبداللهیان [از مدیران تندرو طرفدار حزبالله لبنان و سیاستهای منطقهای بیت رهبری و معاونت عربی و آفریقای وزارت خارجه که توسط ظریف برکنار شد]، حسن نیت خود را به عربستان نشان دهند.»
(ادامه دارد)
این نوشتار به دلیل طولانی بودن در چند قسمت منتشر میشود.