رهبر ایران با «آزادسازی» سهام عدالت موافقت کرد

بی بی سی :آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران با درخواست حسن روحانی، رئیس جمهوری این کشور برای "آزادسازی" سهام عدالت موافقت کرده است.
 
رهبر جمهوری اسلامی در ابلاغیه‌ای خواسته "مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم گردیده و آیین‌نامه‌های اجرایی تهیه و به اجرا درآید."
 
در این ابلاغیه همچننی از شورای عالی بورس خواسته شده "مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت" تدوین و تصویب شود.
 
سبد سهام عدالت مرتبط با ۴۹ شرکت از جمله پتروشیمی‌هاست که بر اساس مصوبات هیات وزیران به مشمولین واگذار شده است؛ از این ۴۹ شرکت هم اکنون تعداد ۳۵ شرکت در بورس حضور دارند.
 
اواخر فروردین ماه علیرضا صالح، رئیس سازمان خصوصی سازی درباره سهام عدالت گفته بود "امیدورایم تا پایان آبان سهام عدالت قابل معامله شود."
 
سود سهام عدالت در سال ۹۵ به ازای هر سهم یک میلیونی ۱۵۰ هزار تومان، و در سال ۹۶ معادل ۱۷۵هزار تومان بود.؛ در سال ۹۷ رقم سود هر سهم یک میلیون تومانی ۲۰۵ هزار تومان اعلام شد.
 
در حالی که رشد شاخص کل بازار بورس تهران کماکان ادامه دارد، مقام‌های ایرانی همزمان شهروندان این کشور را به سرمایه‌گذاری در این بازار و احتیاط دعوت کرده‌اند.
 
شاخص کل در بازار بورس اوارق بهادار تهران امروز (سه‌شنبه ۹ اردیبهشت) هم روند رو به رشد خود را ادامه داد و با بیش از ۲۵ هزار واحد افزایش تا پیش از ساعت ۴ بعدازظهر به وقت تهران عدد شاخص به بیش از ۸۴۶ هزار رسید.
 
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با اشاره به افزایش مشارکت عمومی در بازار بورس، خواستار عرضه بیشتر سهام شرکت‌ها و بنگاه‌های بزرگ در در این بازار شده است.
 
او همچنین بر ضرورت فروش اموال و املاک مازاد دستگاه‌ها تاکید کرده است.
اشاره آقای روحانی به عرضه این اموال در بازار بورس است که سازمان خصوصی‌سازی در اوایل فروردین ماه امسال ارزش آنها را "بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان" اعلام کرده بود.
 
فراخوان صندوق‌های قابل معامله در بازار سرمایه (ETF) اخیرا منتشر شده و زمان شروع پذیره‌نویسی از نیمه تا پایان اردیبهشت اعلام شده است که فقط اشخاص حقیقی را در بر می‌گیرد.
 
قرار است سهام دولت در تعداد ۹ شرکت دولتی در بخش‌های انرژی (پالایشگاه و پتروشیمی)، مالی (بانک‌ها و بیمه‌ها) و صنایع فلزی و معدنی در بورس عرضه شود.
 
رئیس جمهوری ایران هفته پیش از ورود صندوق‌های قابل معامله در بازار سرمایه به عنوان "خبر خوب" یاد کرد و گفت: "در زمینه واگذاری‌ها در بورس قدم‌های خوبی برداشته شده و در روزهای آینده شاهد فروش ETF از سوی وزارت اقتصاد خواهیم بود. هر فرد می‌تواند ۲ میلیون تومان سهام خریداری کند."
 
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، اظهارات حسن روحانی را "ناکافی و غیر کارشناسانه" خواند. او در توئیتر نوشت: "اگر موانع تولید و اشتغال رفع نشوند، مهار نقدینگی در بانک و سرمایه در بورس از دست می‌رود."
 
ترغیب شهروندان به سرمایه‌گذاری در بورس از سوی دولت در حالی در ماه‌های گذشته ادامه یافته که عده‌ای این رشد را "حباب" می‌دانند. نگاهی به اعداد شاخص از فروردین ماه پارسال (۹۸) تا به امروز حاکی از رشد ۴/۵ برابری است.
 
معصومه آقاپور، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به خبرگزاری تسنیم گفته: "باید افرادی به دنبال سرمایه‌گذاری در بورس باشند که علاوه بر داشتن مسکن، خودرو و درآمد ثابت، پس‌انداز نیز داشته باشند و تنها ۲۰ درصد از این پس انداز را در بازار سرمایه، سرمایه گذاری کند."
 
او همچنین گفته است: "در شرایط فعلی که مؤلفه‌ها نشان از رکود اقتصادی داشته، تقاضا، صادرات غیرنفتی، فروش و سرمایه در گردش شرکت‌ها کاهش یافته و تامین تجهیزات آنها با مشکلات بسیاری روبرو است، چگونه صورت‌های مالی شرکت‌ها در ماه‌های آینده مثبت خواهد شد.
 
رشد بورس در حالی صورت می‌گیرد که دولت ایران اخیرا سقف مجاز برای سود سپرده‌های بلندمدت را ۱۵ درصد و سپرده‌های کوتاه مدت را ۱۰ درصد اعلام کرده که این کاهش به همراه افزایش نرخ ارز عامل مضاعفی برای جذاب شدن بازار بورس در مقایسه با بازارهای موازی شده است.
 
با شیوع گسترده ویروس کرونا در ایران و جهان و سقوط بازارهای مالی دنیا، شاخص کلی بورس تهران اواخر اسفند سقوط کرد ولی از آن زمان به رشد خود ادامه داده است. ارزش سهام بعضی از شرکت‌های زیان‌ده از سال گذشته تا بیش از بیست برابر هم افزایش یافته است.
 
بازار سرمایه در ایران بی‌اعتنا به اتفاقات جاری نظیر رکود اقتصادی، بیکاری ناشی از شیوع کرونا و تعطیلی بسیاری از کسب و کارها، به رشد ادامه داده و این به گمانی‌زنی درباره "حباب" بازار سهام و سقوط احتمالی آن دامن زده است.
 
بنا بر این استدلال بالا رفتن بیش از حد قیمت سهام بیشتر از ارزش ذاتی آن است؛ به عنوان مثال عده‌ای به چند برابر شدن سهام شرکت‌های زیان‌ده اشاره کرده‌اند.
دو هفته پیش سهام هلدینگ شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) هم برای اولین بار در بورس عرضه شد. در مجموع از ۸ میلیارد سهم عرضه شده ۶ میلیارد و ۷۰۰ میلیون سهم برای عرضه عمومی بود.
 
یکی از دلایل اصلی رشد بورس، سرازیر شدن نقدینگی به این بازار در سالهای اخیر بوده است. به موازات کاهش ارزش پول ملی بازارهای مختلف محل جذب نقدینگی بوده‌اند.
 
بازار ارز و طلا به طور سنتی محل سرمایه‌گذاری بسیاری بود اما با سخت شدن فعالیت در آن و تشدید دخالت دولت، نقدینگی روانه بازارهایی نظیر بورس اوراق بهادار شد.
 
در سال‌های اخیر نقدینگی در ایران (پول و شبه پول) رو به افزایش بوده است؛ بر اساس اعلام بانک مرکزی ایران حجم نقدینگی از آذر ماه ۹۷ تا آذر ارسال بیش از ۲۸ درصد افزایش داشته و در آن ماه به ۲۲۸۲/۳ هزار میلیارد تومان رسیده است.
 
عده‌ای کاهش درآمدهای ارزی ایران به دلیل تحرم‌های آمریکا را دلیل حمایت دولت از بورس می‌دانند؛ بعضی منتقدان می‌گویند سقوط بورس می‌تواند بحرانی بدتر از موسسات مالی را برای سرمایه‌گذاران در پی داشته باشد.