آمریکا در حال بررسی «بازگشت» به برجام برای احیای تحریم‌های سازمان ملل است

طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که پس از توافق قدرت‌های جهانی و ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شد، تحریم خرید و فروش سلاح تبدیل به محدودیت‌هایی شد منوط به مجوز شورای امنیت، اما همین محدودیت‌ها باید پنج سال پس از پذیرش برجام، برداشته شوند.

 

این قطعنامه فروش برخی مواد، اقلام یا تجهیزاتی را که کاربرد دوگانه نظامی دارند یا به کار توسعه سامانه‌های هسته‌ای می‌آیند، ممنوع نگه داشته است.
 
پاییز امسال، پنجمین سالگرد توافق هسته‌ای است، زمانی که قرار است تحریم‌ها و محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل برداشته شوند. حسن روحانی، رئیس جمهور، این بخش از قطعنامه را محصول کار مذاکره‌کنندگان ایرانی و "پیروزی" خوانده است.
 
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، از ماه‌ها پیش درباره آنچه "خطر" رفع این محدودیت‌ها می‌خواند هشدار داده و گفته نباید تحریم تسلیحاتی ایران لغو شود. از هفته گذشته همزمان با پرتاب ماهواره نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، آمریکا اعلام کرد که درصدد طرح موضوع در شورای امنیت است.
 
روسیه از پرتاب این ماهواره حمایت کرده و گفته برخلاف قطعنامه شورای امنیت نیست.
 
روزنامه نیویورک تایمز در گزارش خود نوشته است که با توجه به مواضع روسیه و چین احتمال دارد این دو کشور از پیش‌نویس قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران حمایت نکنند. فرانسه و بریتانیا دیگر اعضای دائم شورای امنیت از پرتاب ماهواره نظامی ایران ابراز نگرانی کرده‌اند و پیشتر نیز آزمایش‌های موشکی سپاه را بر خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ خوانده بودند.
 
این روزنامه می‌نویسد در صورت مخالفت احتمالی اعضای دائم شورای امنیت با تجدید تحریم تسلیحاتی ایران، آمریکا در صدد برخواهد آمد با بازگشت به برجام از حق خود به عنوان عضو اصلی استفاده کند و طیف گسترده‌ای از تحریم‌های سازمان ملل را دوباره احیا کند، ار جمله ممنوعیت فروش نفت و مبادلات مالی و بانکی را که با قطعنامه ۲۲۳۱ رفع شده بودند.
 
وندی شرمن که مذاکرات هسته‌ای با ایران را در زمان باراک اوباما هدایت می‌کرد به نیویورک تایمز گفت اگر آمریکا بخواهد عضو برجام بماند برای اینکه آن را باطل کند، "من فکر می‌کنم با مقاومت عظیمی روبرو شود و باید هم بشود." البته به گفته حانم شرمن این به آن معنا نیست که این رویکرد "نمی‌تواند موفق باشد."
 
عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران پیش از این گفته بود بازگشت تحریم‌های شورای امنیت "خط قرمز" است و در صورتی که قطعنامه‌های قبلی سازمان ملل دوباره اعمال شوند در رویکرد هسته‌ای، "تجدید نظر" خواهد شد.
 
آمریکا در سالگرد خروج از برجام (اردیبهشت سال گذشته) سپاه پاسداران را یک "سازمان تروریستی خارجی" دانست و وارد فهرست تحریم‌های وزارت خارجه‌اش کرد. پس از این اقدام، وزارت دارایی آمریکا آیت‌الله خامنه‌ای و دفتر او و محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران را هم در فهرست تحریم خود قرار داد.
 
آمریکا از آن زمان دست کم یک درخواست ویزای آقای ظریف را برای شرکت در جلسه شورای امنیت سازمان ملل رد کرده است.
 
جنگ لفظی ایران و آمریکا در هفته‌های اخیر دوباره بالا گرفته است. دونالد ترامپ هفته گذشته در توئیتر نوشت که به نیروهای نظامی فرمان می‌دهد از این پس "قایق‌های مزاحم" ایران در خلیج فارس را هدف قرار دهند و "منهدم" کنند.