کرونا؛ هوش مصنوعی به جبهه نبرد می‌پیوندد

آیا هوش مصنوعی می‌تواند به یافتن درمان کرونا کمک کند؟ بی بی سی :جین ویکفیلد (خبرنگار فناوری)

به نظر می‌رسد که برای مهار همه‌گیری جهانی کرونا که جان بسیاری را می‌گیرد، به تلاشی فوق بشری نیاز است. هوش مصنوعی کارایی خود را در پزشکی به اثبات رسانده اما آیا می‌توان برای درمان برای این بیماری، از "یادگیری ماشین" کمک گرفت؟
 
شرکت‌های زیادی در پی راه حل این معضل هستند. شرکت اکساینشیا در آکسفورد اولین شرکتی است که دارویی را برای آزمایش روی انسان پیشنهاد کرد که هوش مصنوعی یافته بود. در حال حاضر این شرکت در میان ۱۵ هزار داروی موجود در موسسه تحقیقاتی اسکریپز در کالیفرنیا جستجو می‌کند.
 
شرکت هیلکس در کمبریج که دکتر دیوید براون آن را بنیان گذاشته یکی از مبدعان ویاگراست. این شرکت در سیستم هوش مصنوعی خود که برای یافتن درمان بیماری‌های نادر طراحی شده بود تغییر کاربری داده است.
هر داروی احتمالی بدقت در آزمایشگاه بررسی می‌شود این هوش مصنوعی سه کار می‌کند:
 

 
کشف دارو معمولا زمان‌بر است. دکتر براون به بی‌بی‌سی گفت: "۴۵ سال است که در این زمینه فعالیت می‌کنم و فقط سه دارو وارد بازار کرده‌ام."
 
اما به نظر می‌رسد هوش مصنوعی بسیار سریع‌تر است. دکتر بروان می‌گوید: "فقط چند هفته طول کشید تا هوش مصنوعی اطلاعات مورد نیاز ما را جمع آوری کند و در چند روز گذشته حتی اطلاعات جدیدی هم به ما داده است. در حال حاضر ما در مرحله‌ای هستیم که می‌توانیم کارمان را شروع کنیم. الگوریتم‌های ما در عید پاک بارها اجرا شدند و هفته آینده نتیجه سه شیوه مختلف را خواهیم داشت."
 
شرکت هیلکس امیدوار است تا ماه دیگر یک لیست از داروهای بالقوه داشته باشد و برای استفاده از این پیش‌بینی‌ها در کارآزمایی‌های بالینی مذاکراتی را شروع کرده است.
 
در کشف داروی کرونا با کمک هوش مصنوعی دو گزینه وجود دارد:
 

 
دکتر براون می‌گوید بعید به نظر می‌رسد فقط یک دارو بتواند این کار را انجام دهد.
به نظر می‌رسد برای درمان کرونا احتیاج به ترکیب چند دارو نیاز باشد این برای هیلکس یعنی تجزیه و تحلیل دقیق ۸ میلیون درمان دودارویی و ۱۰.۵ میلیارد درمان سه‌دارویی از بین ۴ هزار داروی تایید شده موجود.
 
پرفسور آرا درزی، رئیس موسسه نوآوری‌های سلامت جهانی در امپریال کالج لندن به بی‌بی‌سی گفت: "هوش مصنوعی یکی از قوی‌ترین روش‌ها برای یافتن یک راه حل ملموس است. در اصل ما به داده‌هایی عظیم، باکیفیت و پالوده نیاز داریم. بسیاری از این اطلاعات پیش از این با در شرکت‌های دارویی بزرگ خاک می‌خورد یا تکلیف مالکیت معنوی آنها روشن نبود یا در آزمایشگاه‌های قدیمی دانشگاه‌ها به فراموشی سپرده شده بود. اکنون بیش از هر زمانی به تجمیع اطلاعات پراکنده احتیاج داریم تا محققان هوش مصنوعی با استفاده از تکنیک‌های جدید یادگیری ماشین بسرعت درمانی برای کرونا پیدا کنند."
یافته‌های شگفت‌انگیز
در آمریکا، آزمایشگاه باراباسی دانشگاه نورث ایسترن، دانشکده پزشکی هاروارد، موسسه علوم شبکه استنفورد و شرکت بیوتکنولوژی تازه تاسیس "شیفر مدیسنز" با همکاری هم در پی تغییر سریع کاربری داروهای موجود برای درمان کرونا هستند.
 
الیف صالح، مدیر اجرایی شرکت شیفر می‌گوید "معمولا فقط همین هماهنگی به یک سال کاغذبازی احتیاج دارد" ولی کنفرانس تلفنی با اپلیکیشن زوم و "عزم جزم" عده‌ای که اکنون وقت زیادی دارند سرعت کار را زیاد کرده است: "کار سه هفته اخیر ما معمولا شش ماه طول می‌کشد. همه دیگر کارهایشان را کاملا تعطیل کرده‌اند."
 
در حال حاضر نتیجه این تحقیقات شگفت‌انگیز بوده است:
 

 
شرکت شیفر مدیسنز هوش مصنوعی را با روشی تلفیق کرده که به آن "داروی شبکه" می‌گوید. این شیوه بیماری را به چشم واکنش‌های پیچیده اجزای مولکولی نگاه می‌کند.
 
آقای صالح می گوید: "فنوتیپ (رخنمود) بیماری بندرت به دلیل ناکارآمدی فقط یک ژن یا یک پروتئین است. طبیعت ساده نیست و نتیجه شبکه واکنش‌های زنجیره‌ای چندین پروتئین است."
 
استفاده از داروی شبکه، هوش مصنوعی و تلفیق این دو به شناسایی ۸۱ داروی احتمالی منجر شده است.
 
پرفسور آلبرت لاسلو باراباسی می‌گوید: "عملکرد هوش مصنوعی می‌تواند کمی بهتر باشد یعنی فقط دنبال همبستگی‌های درجه بالا نباشد و ریزداده‌های مستقلی را پیدا کند که ممکن است داروی شبکه سنتی نادیده گرفته باشد."
 
بعضی از شرکت‌های هوش مصنوعی ادعا می‌کنند که دارویی را پیدا کرده‌اند که می‌تواند کارآمد باشد.
 
شرکت هوش مصنوعی بنولنت داروی "باری‌سیتی‌نیب" را که برای درمان آرتریت روماتوئید تایید شده به عنوان یک درمان احتمالی برای جلوگیری از آلودگی سلول‌های ریوی به ویروس کرونا مطرح کرده است. این دارو در حال حاضر در موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا در مرحله کارآزمایی کنترل شده است.
شرکت چینی "علی بابا" می‌گوید یک تست هوش مصنوعی ساخته که می‌تواند ویروس کرونا را بادقت شناسایی کند. در کره جنوبی و آمریکا برای بررسی احتمال کارآمدی داروهای ضدویروس موجود از "یادگیری عمیق" استفاده و داروی "آتازاناویر" را که در درمان ایدز به کار می‌رود به عنوان یک گزینه احتمالی پیشنهاد کرده‌اند.
 
شرکت‌های دیگر از هوش مصنوعی برای هدف متفاوتی استفاده می‌کنند؛ تجزیه و تحلیل تصویربرداری‌های پزشکی برای کمک به رادیولوژیست‌ها در بیش‌بینی اینکه کدام بیماران به احتمال زیاد به دستگاه تنفس مصنوعی احتیاج خواهند داشت. به عنوان مثال، شرکت بزرگ "علی بابا" اعلام کرده الگوریتمی یافته که در ۲۰ ثانیه با دقت ۹۶ درصد، این بیماری را تشخیص می‌دهد.
 
اما بعضی از کارشناسان هشدار می‌دهند که احتمال زیادی دارد سیستم‌های هوش مصنوعی در زمینه عفونت‌های پیشرفته تعلیم دیده باشند و برای تشخیص علائم اولیه عفونت مناسب نباشند.
 
پرفسور درزی می‌گوید باید سیاست‌گذاری جهانی در جهت متقاعد کردن شرکت‌های دارویی بزرگ به همکاری با منابع کوچکتر اطلاعات دارویی باشد مثل دانشگاه‌ها و موسسه‌های خیریه تحقیقاتی: "هیچگاه زمان اینقدر مهم نبوده که در مقابله با کرونا اسرار اطلاعات دارویی هر چه زودتر در اختیار هوش مصنوعی قرار گیرد."