پیام سلامت : کینوا بیش از ۵۰۰۰ سال است که توسط بشر استفاده می شود. اما امروزه با توجه به ارزش غذایی اش محبوبیت فراوانی پیدا کرده است. فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های این ماده برای بدن بسیار مفید هستندو از طرفی کینوا یک منبع عالی از پروتئین بدون گلوتن است. کینوا انواع مختلفی دارد که از نظر خواص و ارزش غذایی با هم متفاوتند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد خواص و ارزش غذایی کینوا قرمز صحبت کنیم.
کینوا قرمز چیست؟
کینوا قرمز از گل گیاه Chenopodium quinoa، که بومی آمریکای جنوبی است، استخراج می شود. نام قرمز را سربازان قدیم بر روی این ماده گذاشته اند. زیرا معتقد بودند که رنگ قرمز آن می تواند قدرتشان را در طول جنگ افزایش دهد. دانه های کینوا قرمز صاف، بیضی شکل و شکننده هستند. اما پس از پخته شدن، پف کرده و مانند دانه تاج خروس گرد می شوند.
البته گاهی اوقات دانه های این گیاه بنقش است. کینوا قرمز نیز طور طبیعی بدون گلوتن است، و انتخاب خوبی برای کسانی که به بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن مبتلا هستند.
ارزش غذایی کینوا قرمز
این ماده غذایی غنی از فیبر، پروتئین و بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی مهم است. به ویژه منبع خوبی از منگنز، مس، فسفر و منیزیم می باشد. یک فنجان (۱۸۵ گرم) کینوا قرمز پخته شده ارزش غذایی زیر را دارد:
- کالری: ۲۲۲
- پروتئین: ۸ گرم
- کربوهیدرات: ۴۰ گرم
- فیبر: ۵ گرم
- قند: ۲ گرم
- چربی: ۴ گرم
- منگنز: ۵۱% از نیاز روزانه بدن (DV)
- مس: ۴۰٪ از از نیاز روزانه بدن
- فسفر: ۴۰٪ از از نیاز روزانه بدن
- منیزیم: ۲۸٪ از از نیاز روزانه بدن
- فولات: ۱۹٪ از از نیاز روزانه بدن
- روی: ۱۸٪ از از نیاز روزانه بدن
- آهن: ۱۵٪ از از نیاز روزانه بدن
همین مقدار کینوا قرمز بیش از ۱۰ درصد از نیاز روزانه بدن به تیامین، ریبوفلاوین و ویتامین B6 را تامین می کند. این مواد همگی برای عملکرد مناسب مغز و متابولیسم ضروری هستند.
به طور مشخص، پروتئین کینوا از سایر غلات معمولی، از جمله گندم، برنج و جو بیشتر است. در واقع، کینوا قرمز یکی از معدود مواد غذایی گیاهی است که حاوی تمام ۹ اسید آمینه ضروری از جمله لیزین است که در اکثر غلات یافت نمی شود. بنابراین، کینوا قرمز یک نوع پروتئین کامل است.
در مقایسه با سایر رنگ های این دانه، کینوا قرمز تقریبا همان مقدار کالری و چربی را دارد اما پر از پروتئین، کربوهیدرات و مواد مغذی است. به طور خاص، کینوا قرمز حاوی بتالین است که دارای خواص آنتی اکسیدانی فراوانی بوده و مسئول ایجاد رنگ قرمز در این دانه می باشد.
خواص این ماده
تحقیقات کنونی به طور خاص به بررسی خواص کینوا قرمز نپرداخته اند. با این حال، مطالعات مختلف خواص ترکیبات موجود در این ماده را اثبات کرده اند.
این ماده غنی از آنتی اکسیدان ها است صرف نظر از رنگ، کینوا منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها است. آنتی اکسیدان ها مواد شیمیایی هستند که باعث محافظت یا کاهش آسیب دیدگی سلول ها در برابر رادیکال های آزاد می شوند.
در بررسی خواص آنتی اکسیدانی چهار رنگ از کینوا (سفید، زرد، قرمز و بنفش) کینوا قرمز بیشترین فعالیت آنتی اکسیدان را از خود نشان داد. این ماده به ویژه غنی از فلاونوئیدها است. فلاونوئیدها ترکیبات گیاهی حاوی آنتی اکسیدان، خواص ضد التهابی و خواص ضد سرطانی هستند.
در واقع، یک مطالعه نشان داد که سطح کل پلی فنول ها، فلاونوئیدها و فعالیت آنتی اکسیدان کینوآ قرمز پخته شده نسبت به کینوا زرد بیشتر است.
فلاونوئید اصلی در کینوا قرمز عبارتند از:
- کائمفرول: این آنتی اکسیدان ممکن است خطر ابتلا به بیماری های مزمن، از جمله بیماری های قلبی و برخی از سرطان ها را کاهش دهد.
- کوسترین: این آنتی اکسیدان می تواند در برابر بسیاری از بیماری ها، از جمله بیماری پارکینسون، بیماری قلبی، پوکی استخوان و برخی انواع سرطان از بدن محافظت کند.
علاوه بر این، کینوا قرمز شامل رنگدانه های گیاهی از جمله betaxanthins (زرد) و betacyanins (بنفش) است که هر دو نوعی بتالین محسوب شده و خواص آنتی اکسیدانی دارند. تحققیات نشان داده اند که بتالین اثرات آنتی اکسیدانی قوی دارد، از DNA در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کند و خواص ضد سرطانی در بدن دارد.
با این حال، انجام مطالعات انسانی برای تأیید این اثرات ضروری هستند.
می تواند در برابر بیماری های قلبی از بدن محافظت کند بتالین موجود در کینوا قرمز ممکن است در سلامت قلب نیز نقش داشته باشد. در یک مطالعه که بر روی موش های مبتلا به دیابت انجام شد، مصرف ۹۱ و ۱۸۲ گرم عصاره بتالین به ازای هر پوند وزن بدن (۲۰۰ و ۴۰۰ گرم به ازای هر کیلوگرم)، باعث کاهش تری گلیسیرید و کلسترول LDL (کلسترول بد) شد، در حالی که HDL (کلسترول خوب) را افزایش داد.
اگر چه مطالعات انجام شده بر روی چغندر قند که بتالین زیادی دارد، نتایج مشابه ای را نشان می دهند، اما این اثرات هنوز بر روی بدن انسان مشاهده نشده است.
کینوا قرمز همچنین ممکن است سلامت قلب را ارتقاء دهد زیرا این دانه یک دانه کامل است. مطالعات زیادی اثبات کرده اند که مصرف دانه های کامل با کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سرطان، چاقی و مرگ ناشی از این بیماری ها ارتباط دارد.
فیبر زیادی دارد کینوا قرمز دارای فیبر زیادی است. فقط ۱ فنجان (۱۸۵ گرم) کینوا قرمز پخته شده ۲۴ درصد از نیاز روزانه بدنمان را به فیبر تامین می کند. رژیم های غذایی غنی از فیبر با کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، انواع مختلف سرطان، دیابت نوع ۲، چاقی و مرگ ناشی از همه این علل ارتباط دارد.
کینوا قرمز حاوی فیبر نامحلول و محلول است که هر دو از مزایای منحصر به فردی برخوردارند. فیبر محلول آب را جذب می کند و در طول هضم، تبدیل به ماده ژل مانندی می شود. در نتیجه، ممکن است احساسات سیری را افزایش دهد. این روند می تواند سلامت قلب را با کاهش کلسترول LDL و کلسترول کل افزایش دهد.
فیبر نامحلول نیز برای بدن مفید است. زیرا ممکن است به حفظ سلامت روده کمک کرده و نقش مهمی در جلوگیری از دیابت نوع ۲ داشته باشد. در واقع، یک بررسی نشان داد که رژیم های غذایی حاوی فیبر نامحلول در مقایسه با سایر رژیم ها، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند.
مواد مغذی زیادی را وارد بدن می کند و بدون گلوتن است کینوا که در اغلب غلات مثل گندم، چاودار و جو یافت می شود، در کینوا وجود ندارد. بنابراین، گزینه مناسبی برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا عدم تحمل گلوتن است.
در حالی که اجتناب از مصرف گلوتن برای برخی از افراد ضروری است، مطالعات طولانی مدت نشان می دهند که رژیم های غذایی بدون گلوتن اغلب در تامین فیبر و برخی از ویتامین ها و مواد معدنی، از جمله فولات، روی، منیزیم و مس ناتوان هستند. با توجه به این که کینوا منبع خوبی از فیبر و این مواد معدنی است، اضافه کردن آن به رژیم غذایی ممکن است به طور کلی بدون اضافه کردن گلوتن، مواد مغذی زیادی را وارد بدن کند.
علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که استفاده بلند مدت از رژیم های غذایی بدون گلوتن ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی را به دلیل افزایش تری گلیسیرید، و کلسترول کل و کلسترول LDL (کلسترول بد) افزایش دهد.
با این حال، یک مطالعه ای که بر روی ۱۱۰،۰۱۷ بزرگسالان انجام شد به این موضوع اشاره کرد که رژیم غذایی بدون گلوتن، با افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی همراه نیست.
روش اضافه کردن کینوا قرمز به رژیم غذایی کینوا قرمز نسبت به کینوا سفید عطر و طعم بیشتری دارد. این دو دانه از نظر زمان پخت هم با هم متفاوت هستند. کینوا قرمز کمی دیرتر می پزد. از آنجا که بافت آن کمی بهتر از کینوا سفید است، انتخاب خوبی برای تهیه سالاد می باشد.
سایر روش های استفاده از کینوا قرمز عبارتند از:
- استفاده از آن به جای برنج
- ترکیب آن با سبزیجات و تهیه خوراک سبزیجات
- جوشاندن آن با شیر و دارچین و تهیه فرنی
- اضافه کردن آن به سوپ به جای گندم و برنج
- اضافه کردن آن به مایع کوکو و کتلک به جای آرد
همانند سایر انواع کینوا، قبل از استفاده از کینوا قرمز، باید پوست بیرونی آن را بکنید. نام این بخش از دانه ساپونین است که مزه تلخی دارد. علاوه بر این، شستشو دانه می تواند به کاهش ترکیبات گیاهی فیتات و اگزالات در آن کمک کند. این ترکیبات معمولا به مواد معدنی خاصی متصل شده و اجازه نمی دهند، بدن آن ها را جذب کند. یادتان نرود که برای پختن ۱ فنجان از این دانه باید ۲ فنجان آب در ظرف بریزید.
خلاصه
کینوا قرمز غنی از پروتئین، فیبر و بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی مهم است. به علاوه، میزان آنتی اکسیدان های موجود در آن از سایر گونه های کینوا بیشتر است. همین موضوع می تواند به سلامت قلب کمک کند. این ماده بدون گلوتن است و برای افرادی که حساسیت به این پروتئین دارند انتخاب خوبی است.