خواص گیاه پیچ امین الدوله (گل یاس) و کاربرد آن در طب سنتی

پیام سلامت : خوردن گل های شیرین گیاه پیچ امین الدوله که عامه مردم آن را به عنوان گل یاس می شناسند، بخش مشترکی از خاطرات همه کودکان است. این گیاه خودرو، بیشتر در خانه های قدیمی برای پوشش دیوارها استفاده می شد و هنگام گل دادن، عطرش تمام فضا را پر می کرد. اما آیا می دانستید که این گل دوست داشتنی و شیرین برای بدن خواص زیادی دارد. در واقع گل، بذر و برگ گیاه پیچ امین الدوله دارای خواص دارویی بسیاری است.
 
به طور کلی می توان کاربردها و خواص گیاه پیچ امین الدوله را به شرح زیر اعلام کرد:
 

آشنایی با گیاه پیچ امین الدوله
گیاه پیچ امین الدوله (Lonicera) یکی از گیاهان باغی است که گل های بسیار معطری دارد. صدها گونه از این گیاه وجود دارد که در سراسر جهان رشد می کنند. اما عمدتا در آب و هوای معتدل می توانید آن ها را پیدا کنید. همه گیاهان متعلق به جنس Lonicera از خانواده Caprifoliaceae هستند.
 
این گیاه علاوه بر این که می تواند فضای خانه را خوشبو کند، طعم شیرینی داشته و کودکان خوردن گل های آن را دوست دارند. خواص این گیاه به همین جا ختم نمی شود. پیشنهاد می کنیم که ما را تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراهی کنید تا بیشتر با خواص درمانی گیاه پیچ امین الدوله یا همان یاس آشنا شوید.
خواص پیچ امین الدوله
دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی
همان طور که گفتیم پیچ امین الدوله انواع مختلفی دارد که برخی از آن ها خاصیت کمتری دارند. اما Lonicera caerulea دارای انواع مواد مغذی است. مطالعات انجام شده نشان داده اند که این مواد دارای خواص قابل توجهی برای بدن هستند. برای شروع باید بدانید که آنتی اکسیدان های موجود در آن برای مبارزه با بیماری ها بسیار مفید هستند. یکی از مطالعاتی که در سال ۲۰۱۷ بر روی حیوانات انجام شد و نتایج آن در Agriculture and Food Chemistry منتشر گردید، به توانایی پلی فنول های گیاه Lonicera caerulea برای درمان التهاب اشاره کرده است. بنابراین همین یک خاصیت کافی است برای این که بگوییم گیاه پیچ امین الدوله خواص زیادی برای بدن دارد. زیرا می دانیم که التهاب ریشه بسیاری از بیماری ها است.

تقویت کننده سیسم ایمنی و ضد ویروس
 Lonicera japonica یکی از گونه های این گیاه است که معمولا در طب سنتی چینی استفاده می شود. این گیاه دارای گل های زرد و سفید و توت های سیاه است. در یک مطالعه تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، توانایی این گیاه برای کمک به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن، تایید شد. میوه این گیاه توانست علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن موش ها، فعالیت سلول های قاتل و طبیعی را در بدن افزایش دهد. سلول های قاتل طبیعی که به عنوان سلول های NK نیز شناخته می شوند، نوعی از سلول های سفید خون هستند که توانایی کشتن ویروس ها و همچنین سلول های تومور را دارند.

عطر دهنده طبیعی
مانند اسانس شکوفه پرتقال، عطر و بوی پیچ امین الدوله نیز بسیار شگفت انگیز است. اگر استرس دارید، کافی است که کمی از اسانس آن را با روغن نارگیل مخلوط کرده و روی پیشانی و شقیقه ها بمالید. مخلوط اسانس یاس با کمی آب و اسپری آن در خانه، محیط را بسیار خوشبو می کند.

بهبود سلامت دهان و دندان
در دستور تهیه بعضی از دهانشویه های خانگی، از این گیاه به علت خواص مرطوب کنندگی و ضد باکتری، استفاده می شود. برای تهیه این دهانشویه خانگی، می توانید دو فنجان آب را با نیم فنجان گل های تازه پیچ امین الدوله ترکیب کنید و آن را بجوشانید. هنگامی که مخلوط به جوش آمد، حرارت را کم کرده و ترکیب را  دقیقه بجوشانید. پس از سرد شدن ترکیب را صاف کرده و برای شستشوی دهان از آن استفاده کنید.

درمان دیابت
یک مطالعه تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، نشان می دهد که این گیاه ممکن است توانایی کمک به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را داشته باشد. در این پژوهش محققان ۱۰۰ میلی گرم Lonicera japonica را به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، به مدت ۴ هفته به موش های دیابتی تزریق کردند. پس از چهار هفته، Lonicera japonica سطح قند خون و مقاومت به انسولین را در این حیوانات کاهش داد. در مجموع، نتایج مطالعه نشان می دهد که این گیاه اثرات ضد دیابتی بر روی موش ها دارد.
 
تحقیق دیگری که در سال ۲۰۱۴ منتشر شده نشان می دهد که عصاره Lonicera japonica دارای توانایی های ضد التهابی قوی است و می تواند به کاهش شدت نفروپاتی دیابتی کمک کند. عصاره تهیه شده از گل های این گیاه پاسخ های التهابی مشکوک را که منجر به نفروپاتی می شود مهار می کند.

درمان آرتروز
به نظر می رسد که خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی گیاه پیچ امین الدوله که قبلا ذکر شد، آن را به یک درمان طبیعی تبدیل کرده است که می تواند به افراد مبتلا به آرتروز کمک کند. یک مطالعه تحقیقاتی که در مجله Foods Functional منتشر شده نشان داد که، ترکیبات فنلی موجود در توت گیاه Lonicera caerulea، خواص ضد آنتی اکسیدانی دارند.

در این مطالعه عصاره خوراکی Lonicera caerulea به حیوانات مبتلا به آرتروز تزریق شد. پس از مدتی کمردرد ناشی از آرتروز کم شده و سرکوب تولید آنزیم های التهابی در طحال مشاهده گردید. آنزیم های آنتی اکسیدانی مفید، از جمله سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) نیز پس از تجویز عصاره در بدن بهبود یافت، در حالی که ترانس آمیناز (که اغلب آنزیم کبدی نامیده می شود) مهار شد. این یافته های بسیار مهم هستند. زیرا اغلب افزایش تولید آنزیم های کبدی در بیماران مبتلا به انواع مختلف آرتریت، از جمله آرتریت روماتوئید و آرتریت روماتوئید مشاهده می شود.
کاربرد پیچ امین الدوله در طب سنتی
در طب سنتی چینی (TCM) اعتقاد بر این است که گل های گیاه پیچ امین الدوله با ریه، معده و روده ارتباط دارند. طبع این گیاه سرد است و به همین دلیل در طب سنتی برای کاهش حرارات بدن و دفع سموم از آن استفاده می شود. در طب سنتی چینی از این گیاه برای درمان مشکلات زیر استفاده می کنند:
 

 
بومیان آمریکا از برگ های تازه این گیاه که در آب جوشیده است برای بهبود زخم استفاده می کنند.
مقایسه پیچ امین الدوله با یاسمن، نعنای گربه ای و سماق سمی امریکایی
هم پیچ امین الدوله هم یاسمن از گیاهان خودرو هستند که عطر زیادی دارند. گونه های زیادی از پیچ امین الدوله خوراکی هستند، اما در مورد گیاه یاسمن این گونه نیست. زیرا فقط یاسمن سمباک خوراکی است. تمام گونه های دیگر یاسمن سمی هستند. مانند اسطوخودوس، در بسیاری از محصولات آرایشی از عطر و بوی یاسمن استفاده می شود.
 
مقایسه پیچ امین الدوله با نعنای گربه ای ممکن است عجیب به نظر برسد اما این گیاه می تواند جایگزین مناسبی برای این گونه نعناع باشد. از طرفی هم پیچ امین الدوله و هم سماق سمی به صورت خودرور در آمریکای شمالی رشد می کنند. در حالی که سماق سمی همیشه برای بدن انسان سمی محسوب می شود، اما بسیاری از گونه های پیچ امین الدوله قرن هاست که برای درمان بیماری ها استفاده می شود.
نکات احتیاطی در مورد مصرف گیاه پیچ امین الدوله
مصرف خوراکی و موضعی این گیاه معمولا خطری ندارد. اما استفاده زیاد از آن ممکن است مسمومیت ایجاد کند. مهمترین علائم مسمومیت با این گیاه عبارتند از:
 

 
این عوارض جانبی ناخواسته معمولا خفیف هستند و تنها با مصرف مقدار زیادی از این گیاه اتفاق می افتند.  اگر باردار هستید، کودک شیر می دهید، یک بیماری زمینه ای دارید یا در حال حاضر دارو مصرف می کنید، قبل از استفاده از پیچ امین الدوله، با پزشک مشورت کنید.
 
طبق گفته متخصصان WebMD، حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی استفاده از این گیاه را متوقف کنید زیرا ممکن است لخته شدن خون را کند کند. برای افرادی که به این خانواده آلرژی دارند، تماس پوستی با پیچ امین الدوله باعث ایجاد بثورات می شود.
 
این گیاه ممکن است در کارکرد داروهای رقیق کننده خون تداخل ایجاد کند. از آنجایی که پیچ امین الدوله ممکن است باعث کند شدن روند لخته شدن خون شود، مصرف آن با داروهایی که لخته شدن خون را آهسته می کنند می تواند خطر کبود شدن پوست و خونریزی را افزایش دهد. قبل از شروع مصرف این گیاه با پزشک مشورت کنید.
آیا گیاه پیچ امین الدوله برای سگ ها سمی است؟
بله، همه قسمت های این گیاه برای سگ ها بسیار سمی است. اگر فکر می کنید که حیوان خانگیتان مسموم شده است، او را نزد دامپزشک ببرید.