تیتر اول نیویورک تایمز : کشته شدن ۱۸۰ نفر در بزرگترین ناآرامی های ایران در چهل سال گذشته

بی بی سی :نیویورک تایمز در گزارشی، که تیتر اول یکشنبه شب وبسایت این روزنامه است، شمار کشته ها در اعتراضات دو هفته اخیر ایران را حداقل ۱۸۰ نفر برآورد کرده است.
 
سازمان حقوق بشری عفو بین‌الملل پیشتر در روز ۲۹ نوامبر - ۸ آذر - گزارش داده بود که آمار تاییدشده کشته ها به ۱۶۱ نفر رسیده اما افزود "شمار واقعی کشته‌شدگان احتمالا بسیار بیشتر است."
 
اعتراضات گسترده در ایران دو هفته پیش در پی افزایش ناگهانی و شدید بهای بنزین شروع شد.
 
نیویورک تایمز هم می‌نویسد شاید آمار واقعی کشته ها صدها نفر بیش از این باشد.
 
نیویورک تایمز در این گزارش به قلم فرناز فصیحی و ریک گلداستون می نویسد: "ظرف ۷۲ ساعت از شروع اعتراض ها، معترضان خشمگین در شهرهای بزرگ و کوچک تجمع کردند و خواستار سرنگونی جمهوری اسلامی و رهبران آن شدند."
 
در این گزارش آمده است: "به گفته شاهدان عینی و براساس ویدئوهای منتشر شده، در بسیاری نقاط نیروهای امنیتی با آتش گشودن به روی معترضان، عمدتا متشکل از مردان جوان بیکار یا کم درآمد ۱۹ تا ۲۶ ساله، به اعتراضات واکنش نشان دادند."
 
این روزنامه در اشاره به وقایع ماهشهر که به تدریج جزییات آن در حال ظاهر شدن است نوشت: "به گفته شاهدان عینی و خدمه پزشکی، فقط در شهر ماهشهر در جنوب غربی ایران، اعضای سپاه پاسداران ۴۰ تا ۱۰۰ تظاهرکننده - عمدتا شامل مردان جوان غیرمسلح را - در نیزاری که به آن پناه برده بودند حلقه کردند و به ضرب گلوله کشتند."
 
نیویورک تایمز به نقل از ساکنان ماهشهر می نویسد که معترضان برای سه روز کنترل بیشتر بخش های شهر و محلات اطراف آن را در دست داشتند، و جاده اصلی میان شهر و مجتمع پتروشیمی اطراف شهر را بستند.
بانکی سوخته در تهران، ۲۰ نوامبر عبدالرضا رحمانی‌ فضلی، وزیر کشور پیشتر در مصاحبه ای با تلویزیون ایران از بسته شدن جاده ماهشهر به بندر امام توسط معترضان به مدت سه روز خبر داده بود.
 
نیویورک تایمز به نقل از سازمان های حقوق بشر می نویسد شاید تا ۴۵۰ نفر در این اعترضات کشته شده باشند. بنابه این گزارش ها حداقل دو هزار نفر هم زخمی شده و هفت هزار نفر دستگیر شده اند.
 
این روزنامه هم اشاره می کند که به نظر می رسد بیشتر اعتراضات در محلات و شهرهای کم درآمد متمرکز بوده است.
 
براساس این گزارش "بسیاری از ایرانیان، که دچار حیرت و تلخکام هستند، خشم خود را متوجه آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران می کنند که سرکوب ها را واکنشی موجه به توطئه دشمنان ایران در داخل و خارج نسبت داده است."
 
مقام های ایرانی تاکنون از اعلام آمار کشته ها و بازداشتی ها خودداری کرده اند، با این حال مقام ها به گستردگی اعتراضات اشاره کرده اند.
 
پیشتر یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران گفت که اعتراضات اخیر بسیار وسیع تر از تظاهرات سال های ۱۳۸۸ و ۱۳۹۶ بوده است. او گفته اعتراضات در روزهای شنبه و یک‌شنبه (۲۵ و ۲۶ آبان) به صورت گسترده در ۲۹ استان از ۳۱ استان ایران جریان داشت.
عکس خبرگزاری فارس از بازداشتی ها در زندان فشافویه در اطراف تهران سایر تحولات
لیلا واثقی، فرماندار شهر قدس (قلعه حسن خان)، واقع در غرب تهران در مصاحبه ای با روزنامه ایران گفته است که در جریان اعترضات او دستور داده بود اگر کسی از در فرمانداری این شهر وارد شد، ماموران به آنها شلیک کنند.
 
به گزارش وبسایت کلمه نزدیک به میرحسین موسوی - نامزد سابق ریاست جمهوری و از رهبران جنبش سبز سال ۸۸ - در اعتراضات قلعه حسن‌خان، مرکز شهرستان قدس، هشت تا ده نفر کشته شدند.
 
محمدرضا یزدی، فرمانده سپاه "محمد رسول‌الله" تهران یکشنبه در پاسخ به این سوال که آیا "هیچ احتمالی در این زمینه وجود ندارد که برخی افراد به اشتباه از سوی ماموران امنیتی کشته شده باشند" گفت: "این مورد در حال بررسی است. در وضعیت کنونی امکان تایید یا تکذیب این موضوع نیست."
 
از سوی دیگر وبسایت شبکه حقوق بشر کردستان به نقل از منابع مطلع در سنندج می نوسد که بیش از ۳۰۰ نفر در این شهر بازداشت شده اند که "۵۰ نفر از آنها با سپردن وثیقه ۳۰ تا ۶۰ میلیونی آزاد شده اند."
 
این گروه می نویسد: "بر اساس گزارش‌های دریافتی از شهروندانی که اخیراً آزاد شده‌اند، معترضان بازداشتی در بازداشتگاه‌های اداره اطلاعات، پلیس امنیت و بازداشتگاه شهرام‌فر اطلاعات سپاه پاسداران سنندج نگهداری می‌شوند. همچنین بیش از ۱۰۰ شهروند نیز در محوطه پادگان بیت‌المقدس سپاه پاسداران در شرایطی سخت نگهداری می‌شوند که در میان آنها دانش‌آموزان و کودکان نیز مشاهده شده است."
 
همزمان سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه با انتشار بیانیه‌ای برخورد با معترضان تظاهرات سراسری را محکوم کرده است.
 
در این بیانیه آمده "سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، کشتار و سرکوب خونین مردم که عمدهی آنان از فرودستان و خانواده‌های کارگری می‌باشند را به شدت و قاطعانه محکوم می‌کند."
 
این سندیکا نوشت "این اعتراضات به حق فرودستان و دردمندان با شدت تمام و با بی‌رحمانه‌ترین شکل ممکن، سرکوب و به خون کشیده شد" و افزود "مقامات حکومتی با روشی بی سابقه در جهان، اینترنت کل کشور را قطع کردند و حتی در بعضی مناطق تلفن های همراه را نیز از دسترس خارج کردند و با اتکا به نیروهای نظامی و امنیتی و لباس شخصی‌‌ها و با تیراندازی مستقیم به مردم با خشونت بی‌پایان به خیال خود صدای اعتراض فرودستان را خاموش کرده‌اند."
بانک ها و پمپ بنزین ها در اعتراضات به آتش کشیده شد هرچند به درستی معلوم نیست چه کسی مسئول بوده کانون مدافعان حقوق کارگر هم با انتشار بیانیه‌ای خواستار "تغییر ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی" شد.
 
در بیانیه این کانون آمده "اعترضات گسترده مردم در پی سه برابر شدن نرخ بنزین بیانگر این واقعیت بود که مردم جان به لب رسیده در زیر فشارهای معیشتی دیگر تاب و توان تحمل بیش از این را نداشته و جان به لب رسیده‌اند."
 
نویسندگان این بیانیه به گستردگی اعتراض‌ها اشاره کرده و از برخورد با تظاهرکنندگان به عنوان "خشونت سازمان‌یافته" یاد کرده‌اند: "موج عظیم کشته‌ها و زخمی‌ها و سپس دستگیری‌های گسترده نشان دهنده عمق اعتراضات نهادینه شده در میان مردم بود. این اعتراضات آنقدر عمیق و گسترده بود و محافل قدرت را چنان به وحشت انداخت که تنها راه چاره را در خشونتی سازمان یافته دید."
 
در این بیانیه تخریب‌ها به عوامل حکومتی نسبت داده شده: "تخریب بانک‌های ورشکسته و غارت فروشگاه‌های زنجیره ای به روشنی کار گروه‌های سازمان یافته بود تا سرکوب را توجیه کنند" و نوشته شده: "انتساب اعتراضات به نیروهای خارجی نیز دیگر سلاحی زنگ زده است."
 
مدافعان حقوق کارگر در رابطه با بروز مجدد اعتراض‌ها هشدار داده که "آنان که چیزی برای از دست دادن ندارند با خشمی مهارناپذیر بار دیگر به میدان خواهند آمد و آن زمان دیگر برای شنیدن صدای مردم دیر خواهد بود و مسوولیت تمام آنچه رخ خواهد داد بی شک فقط به عهده‌ی حاکمان خواهد بود."