پیام سلامت : گیاه Foeniculum vulgare که معمولاً ما آن را با نام رازیانه می شناسیم، یک گیاه خوشمزه و پر از عطر و طعم است. هم پیازهای ترد و هم دانه های گیاه رازیانه دارای طعمی ملایم و شیرین مانند هستند. با این حال دانه های این گیاه، به دلیل حضور ترکیبات قدرتمند، طعم بیشتری دارند. رازیانه گذشته از کاربردهایی که در آشپزی دارد؛ حاوی خواص فراوانی برای بدن است. اثرات آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد باکتریایی همگی از مهمترین خواص رازیانه هستند.
با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید. زیرا قصد داریم در ادامه خواص رازیانه را با دلایل و مدارک علمی و معتبر اثبات کنیم.
خواص رازیانه برای بدن رازیانه بسیار مغذی است
رازیانه و دانه های آن مملو از مواد مغذی هستند. در ادامه به ارزش غذایی نهفته در ۱ فنجان (۸۷ گرم) پیاز رازیانه خام و ۱ قاشق غذاخوری (۶ گرم) تخم خشک شده رازیانه اشاره می کنیم.
ارزش غذایی پیاز رازیانه خام
همانطور که می بینید؛ هم تخم رازیانه و هم پیاز رازیانه کالری کمی دارند اما بسیاری از مواد مغذی مهم را برای بدن تأمین می کنند. رازیانه تازه منبع خوبی برای ویتامین C است. همانطور که می دانید ویتامین سی یک نوع ویتامین محلول در آب است که برای سیستم ایمنی، ترمیم بافت ها و سنتز کلاژن اهمیت دارد.
ویتامین C همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل کرده و از بدن در برابر آسیب سلولی ناشی از مولکول های ناپایداری به نام رادیکال های آزاد محافظت می کند.
رازیانه حاوی ماده معدنی منگنز است که برای فعال سازی آنزیم، متابولیسم، محافظت از سلول ها، رشد استخوان ها، تنظیم قند خون و بهبود زخم ها حائز اهمیت می باشد. گذشته از منگنز، این گیاه حاوی مواد معدنی دیگری که برای سلامت استخوان ها مفید هستند؛ از جمله پتاسیم، منیزیم و کلسیم می باشد.
حاوی ترکیبات گیاهی قدرتمندی است شاید برجسته ترین خواص رازیانه آنتی اکسیدان ها و ترکیبات گیاهی قوی باشد که در این گیاه وجود دارد. تحقیقات نشان داده اند که روغن این گیاه حاوی بیش از ۸۷ ترکیب فرار از جمله آنتی اکسیدان های پلی فنولی مانند اسید رزماریک، اسید کلروژنیک، کورستین و آپیژنین است. آنتی اکسیدان های پلی فنولی مواد ضد التهابی قوی هستند که تأثیرات قدرتمندی بر روی بدن دارند.
مطالعات نشان داده اند که رعایت رژیم های غذایی سرشار از این آنتی اکسیدان ها، خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی، چاقی، سرطان، بیماری های عصبی و دیابت نوع ۲ را کاهش می دهند. علاوه بر این، بیش از ۲۸ ترکیب مفید برای بدن در تخم رازیانه کشف شده است.
مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده اند که ترکیبی به نام compoundanethole در این دانه ها وجود دارد که دارای خواص ضد سرطان، ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد التهابی است.
سرانجام، لیمونن ترکیب گیاهی است که در رازیانه حضور دارد و به مبارزه با رادیکال های آزاد کمک می کند. تحقیقات نشان داده اند که این ترکیب از سلول های بدن موش ها در برابر آسیب های ناشی از برخی از بیماری های مزمن محافظت می کند.
مصرف رازیانه ممکن است اشتها را سرکوب کند تخم رازیانه نه تنها به غذا طعم خوبی می دهد؛ بلکه به مهار اشتها نیز کمک می کند.
یک مطالعه که بر روی ۹ زن سالم انجام شد نشان داد زنانی که ۸٫۵ اونس (۲۵۰ میلی لیتر) چای تهیه شده با ۲ گرم تخم رازیانه را قبل از خوردن ناهار می نوشند؛ احساس گرسنگی کمتری دارند و نسبت به کسانی که قبل از ناهار نوشیدنی حاوی دارونما می نوشند؛ کالری کمتری مصرف می کنند.
آنتول، یکی از ترکیبات اصلی اسانس رازیانه است که خاصیت سرکوب کنندگی اشتها در این گیاه مربوط به آن می شود.
یک مطالعه دیگر که بر روی ۴۷ زن انجام شد نشان داد که مصرف روزانه ۳۰۰ میلی گرم عصاره رازیانه به مدت ۱۲ هفته، وزن را بیشتر از حالت عادی کاهش می دهد.
البته تحقیقات انجام شده در این زمینه متناقض هستند و مطالعات بیشتری لازم است تا بتوان خواص رازیانه در کاهش کننده اشتها را اثبات کرد.
می تواند سلامت قلب را ارتقاء بخشد مصرف رازیانه تازه یا تخم آن ممکن است از چندین طریق به ارتقاء سلامت قلب منتهی شود. زیرا این گیاه مملو از فیبر است. فیبر مادهای است که برای کاهش برخی از عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی مانند کلسترول بالا مفید می باشد. ۸۷ گرم پیاز رازیانه خام ۳ گرم فیبر دارد. این مقدار فیبر ۱۱ درصد از نیاز روزانه بدن را تامین می کند.
رژیم های غذایی پر از فیبر با کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی ارتباط دارند. مروری که بر روی ۲۲ مطالعه انجام شد به این نتیجه رسید که مصرف زیاد فیبر، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. هر ۷ گرم فیبر اضافه ای که روزانه مصرف می شود؛ خطر ابتلا به بیماری قلبی را ۹٪ کاهش می دهد.
رازیانه و تخم این گیاه حاوی مواد معدنی مانند منیزیم، پتاسیم و کلسیم هستند. همانطور که می دانید این مواد نقش مهمی در سلامت قلب دارند. به عنوان مثال مواد غذایی غنی از پتاسیم ممکن است به کاهش فشار خون که یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی است؛ کمک کند.
ممکن است دارای خاصیت ضد سرطانی باشد طیف گسترده ای از ترکیبات گیاهی قدرتمند موجود در رازیانه، از بدن در برابر بیماری های مزمن، از جمله سرطان های خاص محافظت می کنند. به عنوان مثال، آنتول که یکی از اصلی ترین ترکیبات فعال در این گیاه است؛ دارای خواص ضد سرطان می باشد.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که آنتول رشد سلول های سرطانی را سرکوب می کند و باعث آپوپتوزیس یا مرگ سلولی برنامه ریزی شده می شود.
یکی دیگر از مطالعات آزمایشگاهی نشان داد که عصاره رازیانه گسترش سلول های سرطانی را در انسان متوقف کرده و باعث مرگ سلول های سرطانی می شود. مطالعات حیوانات نیز حاکی از آن هستند که عصاره دانه رازیانه از بدن در برابر سرطان پستان و کبد محافظت می کند.
اگرچه این نتایج امیدوار کننده هستند؛ اما قبل از این که بتوانیم از خواص رازیانه به عنوان روشی برای درمان و پیشگیری از سرطان استفاده کنیم؛ باید تحقیقات علمی بیشتری انجام دهیم.
به تولید شیر در بدن مادران شیرده کمک می کند پژوهش ها نشان داده اند که رازیانه دارای خواص گالاکتوژنیک است. این خاصیت به افزایش ترشح شیر کمک می کند. تحقیقات اثبات کرده اند که مواد خاص موجود در ترکیب آنتول (اصلی ترین ترکیب موجود در رازیانه)، مانند دیانولول و فوتوآنتول، وظیفه تأثیرات گالاکتوژنیک در این گیاه را بر عهده دارند.
رازیانه ممکن است ترشح شیر و سطح پرولاکتین خون را افزایش دهد. پرولاکتین هورمونی است که بدن برای تولید شیر از آن دستور می گیرد.
البته برخی از مطالعات نیز به این نتیجه رسیده اند که رازیانه هیچ تاثیری بر روی ترشح شیر یا افزایش وزن نوزادان ندارد. این تحقیقات از کمبود وزن و مشکلات تغذیهای در کودکانی که مادرانشان چای حاوی رازیانه نوشیده بودند به عنوان عوارض جانبی این گیاه نام بردند.
به همین دلایل زنان شیرده قبل از استفاده از رازیانه برای تحریک تولید شیر باید با پزشک مشورت کنند.
سایر خواص رازیانه گذشته از خواص ذکر شده در بالا، گیاه رازیانه می تواند سلامت بدن را به روش های زیر نیز بهبود بخشد: