راهپیمایی ۱۳ آبان ۹۸؛ سایه «استخر فرح» بر سر حسن روحانی

 شعار جنجالی سال گذشته علیه روحانی که تهدید او به قتل تعبیر شد، امسال در راهپیمایی ۱۳ آبان تکرار شد. رادیو فردا :دو نوجوان روی پرچم آمریکا نشسته و کفش‌های عابران را واکس می‌زنند، چند نوجوان دیگر طناب دار به گردن عروسک‌های نمادین مخالفان حکومت جمهوری اسلامی انداخته و سعی می‌کنند اعدام‌شان کنند، یک کودکان با هیجان به تماشای آتش‌زدن پرچم آمریکا ایستاده است، چند نوجوان دیگر تصویر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، را سیبل کرده و به سمت او دارت پرت می‌کنند. در گوشه‌ای دیگر یک کودک روبروی دیوار سفارت سابق آمریکا در ایران یک هفت‌تیر پلاستیکی را به سمت تصویر پهپاد آمریکایی که به تازگی روی دیوار نقاشی شده، نشانه رفته است.
 
این تصویرها بخشی از راهپیمایی ۱۳ آبان ۱۳۹۸ است که در رسانه‌های داخل ایران منتشر شده‌اند. تصویرها در نگاه اول روایتگر روح «ضدآمریکایی» بوده و بر دشمنی با این کشور تاکید ویژه دارند ولی در گوشه‌وکنار تصاویر و شعارهای دیگری هستند که نشان می‌دهد ۱۳ آبان صرفا نماد دشمنی یا مبارزه با آمریکا نیست، بلکه نمادی از جنگ قدرت در ایران هم شده است.
 روحانی و استخر فرح شعارهای راهپیمایان ۱۳ آبان علیه دولت روحانی در شهر قم تصویر اول که می‌تواند این جنگ قدرت را نشان دهد، پلاکاردی است که در قم در دست برخی راهپیمایان دیده می‌شد و روی آن نوشته شده بود: «ای مدعی بهشت برجام/ استخر فرح تو را سرانجام». مدعی بهشت برجام کنایه به حسن روحانی است و استخر فرح هم نحوه مرگ هاشمی رفسنجانی را به او یادآوری می‌کند. اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۱۹ دی ۹۵ هنگام شنا در استخر دچار عارضه قلبی شد و درگذشت، اما این شعارنوشته به طور ضمنی هم مرگ هاشمی را «قتل» می‌داند و هم روحانی را تهدید به «قتل» می‌کرد.
 
مرداد سال ۹۷ هم در جریان تجمع گروهی از طلاب در اعتراض به «فساد اقتصادی»، پلاکاردی با شعار «ای آنکه مذاکره شعارت/ استخر فرح در انتظارت» جنجال‌برانگیز شد. پس از آن ماجرا پنج طلبه به دادگاه ویژه روحانیت احضار شدند و گزارش‌هایی درباره نقش سپاه پاسداران در راه‌اندازی این تجمع منتشر شد. این پرونده سرانجامی نداشت و تکرار شعارها درباره استخر فرح در راهپیمایی امسال نیز نشان می‌دهد مخالفان دولت خیال‌شان از برخورد احتمالی قضایی راحت است. تجمع‌کنندگان در قم همچنین شعارهای دیگری علیه دولت روحانی نوشته بودند: «این که میگه رفراندوم/ دروغ میگه به مردم»، «دولت ناکارامد/گند برجام درآمد».
جنگ پولشویی راهپیمایان به نشانه مخالفت با تصویب لوایح پولشویی آن را به صورت نمادین آتش می‌زنند دومین تصویر مدنظر تصویر برگه‌های پرینت شده بود که روی آن FATF تایپ شده بود و یکی یکی آتش زده می‌شدند. در طول دو‌ سال گذشته نحوه تعیین تکلیف لوایح اف‌‌ای‌‌تی‌اف که درباره پولشویی است به یک دعوای سیاسی در ایران تبدیل شده است. حسن روحانی و مقام‌های وزارت خارجه ایران به طور دائم بر لزوم تصویب لوایح مربوط به پولشویی تاکید دارند و می‌گویند در صورت عدم تصویب این لوایح، حتی کشورهای نزدیک به ایران مانند چین هم همکاری بانکی خودشان را قطع می‌کنند ولی مخالفان که به طور عمده از چهره‌های نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی‌ هستند، می‌گویند تصویب این لوایح دست آمریکا را برای اطلاع‌یافتن از روش‌های دور زدن تحریم‌ها باز می‌گذارد و جمهوری اسلامی نمی‌تواند به گروه‌هایی چون حزب‌الله لبنان کمک کند. این گروه در راهپیمایی امسال ۱۳ آبان حامیان بیشتری داشتند و به عبارت دقیق‌تر می‌خواستند به دولتی‌ها پیام بدهند که مخالفت‌شان با تصویب لوایح پولشویی پشتوانه اجتماعی هم دارد.
دعوای مذاکره با آمریکا در راهپیمایی امسال پلارکاردهای زیادی در مخالفت با مذاکره با آمریکا به چشم می‌خورد که مخاطب اصلی آنها دولت روحانی بود. دسته سوم از تصاویری که بخشی از جدال‌های سیاست داخلی را به نمایش می‌گذارند، تابلوها و پلاکاردهایی از رهبر جمهوری اسلامی است که خطاب به «اهل سازش» نوشته شده و به آنها می‌گوید مذاکره با آمریکا ممنوع است، «جنگ نخواهد شد، مذاکره هم نخواهد شد» و... این پیام‌ها به طور مشخص برخی از سیاستمداران ایرانی را نشانه رفته که موافق مذاکره با آمریکا هستند. از همین رو برخی راهپیمایان پلاکاردهایی را در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: «با اجازه دولت اعتدال، مرگ بر آمریکا». علاوه بر این، اکثریت پلاکاردهای مراسم امسال به نقل‌قول‌ها و شعارهایی از آیت‌الله خامنه‌ای علیه مذاکره و رابطه با آمریکا اختصاص داشت که تا تسلط و غلبه ایده‌های رهبر جمهوری اسلامی در این حوزه را هر چه وسیع‌تر به نمایش بگذارند. از این زوایه می‌توان گفت بخش عمده‌ای از برنامه‌ریزی و ساماندهی نهادهای دست‌اندرکار مراسم ۱۳ آبان به بازتاب‌دادن تسلط و قدرت رهبر در سیاست ایران معطوف است. پلاکارد شعارهایی چون «راه نجات کشور= اطاعت از رهبر» که توسط فرمانده سپاه تحسین شد نیز ذیل همین برنامه‌ریزی در راهپیمایی امروز ۱۳ آبان تکثیر و تکرار شد.
ماکت قاسم سلیمانی و روح الله زم در راهپیمایی ۱۳ آبان در راهپیمایی ۱۳ آبان همچنین ماکتی از روح الله زم، مدیر وب‌سایت آمد نیوز و قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، نمایش داده شد.
 
پیش از این تعدادی از رسانه‌ها خبر داده بودند که بازداشت آقای زم پس از سفر او به عراق رخ داده است و این سفر برای دیدار با آیت‌الله علی سیستانی، رهبر شیعیان عراق، در نجف بوده است.
حاشیه در متن مانده
مقام‌های جمهوری اسلامی به طور معمول تاکید دارند که این‌گونه شعارها در حاشیه مراسم ۱۳ آبان مطرح شده و از سوی گروه‌های معدودی است که جایگاه سیاسی خاصی ندارند. با این حال مرور اخبار و گزارش‌های مربوط به ایران در طول یک سال گذشته نشان می‌دهد مهم‌ترین موضوع مورد بحث سیاست ایران این بوده که برجام خدمت بوده یا خیانت، با آمریکا مذاکره بشود یا نشود و لوایح پولشویی تصویب بشود یا نشود. به عبارت دقیق‌تر‌، تصویرهای حاشیه‌ای مراسم ۱۳ آبان روایت متن سیاست ایران و جنگ قدرت مداومی است که نتیجه‌اش بن‌بست در سیاست خارجی و اقتصاد ایران بوده است.