بررسی طرح آمریکا برای حفاظت چند ملیتی از امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز

آزادی عبور نفتکش‌ها از تنگه هرمز برای حفظ ثبات و امنیت انرژی در سطح جهانی اهمیت فراوان دارد بی بی سی :ایالات متحده طرحی را برای حفاظت چند ملیتی از آزادی کشتیرانی در خلیج فارس ارائه می‌دهد و منابع خبری از برگزاری نشستی به همین منظور در بحرین خبر داده‌اند. همزمان، گزارش شده است که آمریکا از ژاپن برای پیوستن به ائتلاف نظامی حمایت از کشتیرانی در منطقه خلیج فارس دعوت کرده است.
 
وزارت امور خارجه آمریکا گفته است که روز جمعه این هفته مقامات این وزارتخانه در نشستی با اعضای هیئت‌های دیپلماتیک خارجی طرحی را برای همکاری بین‌المللی جهت حراست از آزادی کشتیرانی تجاری در منطقه تنگه هرمز مطرح خواهند کرد. این وزارتخانه در اطلاعیه‌ای گفته است که "برای مقابله با چالش جهانی در این زمینه همکاری چند ملیتی ضرورت دارد به نحوی که امنیت عبور کشتی‌ها از این منطقه تضمین شود."
 
وزارت خارجه آمریکا گفته است که این نشست مشترکا توسط این وزارتخانه و وزارت دفاع سازمان داده شده و به رسانه‌ها اجازه ورود به آن داده نخواهد شد.
 
روز گذشته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تایید کرد که برایان هوک، نماینده دولت آمریکا در امور ایران، برای رایزنی در مورد جلوگیری از تهدید امنیت کشتیرانی تجاری در منطقه تنگه با چند کشور در تماس بوده است. هفته گذشته هم به نقل از مقامات آمریکایی گزارش شد که این کشور در صدد جلب همکاری کشورهای دیگر برای حفاظت از کشتیرانی در مسیرهای نزدیک به سواحل ایران و یمن است.
 
در گذشته، گزارش‌هایی از تهدید کشتی‌های عبوری از سواحل یمن در دریای سرخ منتشر و گفته شده که حوثی‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران مسئول این اقدامات بوده‌اند.
 
همزمان، برخی از رسانه‌های منطقه گفته‌اند که در ملاقات مقامات بحرینی با برایان هوک، قرار شد بحرین میزبانی جلسه بین‌المللی آزادی کشتیرانی در آب‌های منطقه را برعهده بگیرد. این گزارش از سوی منابع رسمی تایید نشده اما خبرگزاری رسمی بحرین گفته است که شیخ خالد آل خلیفه، وزیر خارجه، همراه با برایان هوک در نشست شورای اتلانتیک در واشنگتن شرکت کرده است. شورای اتلانتیک یک نهاد مشورتی در زمینه سیاست خارجی است.
 
وزیر خارجه بحرین در این نشست آنچه را که "مداخله ایران" در امور داخلی کشورهای منطقه و "حمایت تهران از تروریسم و آموزش و پناه دادن به تروریست‌ها" می‌نامید محکوم کرد و گفت که کشورش از تلاش ایالات متحده برای وارد کردن فشار بر حکومت ایران جهت تغییر رفتار آن حمایت کامل می‌کند. او ایران را متهم کرد که "ثبات و امنیت منطقه را تهدید می‌کند" و افزود "در مخالفت با سیاست ایران در جهت صدور انقلاب، تلاش برای تسلط بر منطقه و ایجاد تفرقه دینی تقریبا همه ملل جهان متفق‌القول هستند." او خواستار همکاری بین‌المللی برای مقابله با این جنبه از سیاست‌های حکومت ایران شد.
 
همزمان، منابع خبری گفته‌اند که آمریکا از شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن خواسته‌ است به ائتلاف نظامی بین‌المللی برای حفاظت ازآزادی کشتیرانی در خلیج فارس و دریای سرخ بپیوندد. براساس این گزارش، ایالات متحده خلاصه طرحی برای تشکیل این نیرو را در اختیار ژاپن قرار داده است و انتظار می‌رود این موضوع در خلال سفر جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید به ژاپن در هفته آینده بررسی شود.
 
خبر طرح ابتکاری ایالات متحده برای حفاظت از کشتیرانی در منطقه تنگه هرمز در حالی منتشر می‌شود که در روزهای اخیر، ناپدید شدن یک نفتکش به نام ریاح در این منطقه ابهاماتی را در پی داشته است.
 
گفته شده است که دستگاه ردیابی این نفتکش هنگام عبور از تنگه هرمز ناگهان خاموش شد و از محل آن اطلاعی در دست نیست. به نقل از منابع نیروی دریایی آمریکا گزارش شده که این کشتی به سواحل ایران برده شده است.
 
منابع خبری در ابتدا این کشتی را یک نفتکش متعلق به امارات متحده عربی گزارش و این احتمال را مطرح کردند که ممکن است قایق‌های سپاه پاسداران جمهوری اسلامی آن را وادار کرده باشند تا وارد آب‌های ایران شود. گفته شد ممکن است هدف احتمالی از این اقدام نیز به گروگان گرفتن کشتی و سرنشینان آن احتمالا به منظور چانه‌زنی جهت آزادی نفتکش گریس-١ توقیف شده در جبل‌الطارق یا کشتی دیگری بوده باشد که مدتی است در بنادر عربستان است.
 
بعدا دولت امارات تعلق این کشتی به این کشور را تکذیب کرد و گفت که سرنشینان آن هم شهروندان امارات نیستند و سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی هم گفت که این نفتکش دچار اشکال فنی بود و برای تعمیر به سواحل ایران آورده شد.
 
هفته گذشته منابع نیروی دریایی بریتانیا و آمریکا در منطقه گزارش کردند که قایق‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران در نظر داشتند یک نفتکش بریتانیایی را وادار به ورود به آب‌های سرزمینی ایران کنند که با مداخله یک ناوچه نیروی دریایی بریتانیا این عملیات ناکام ماند. نیروی دریایی سپاه پاسداران تلاش برای ربودن این کشتی و شکست در این عملیات را تکذیب کرد و گفت که در صورتی که ماموریتی "جهت توقیف" کشتی‌ها به آن داده شود، این ماموریت را با موفقیت انجام می‌دهد.
 
در پی تحریم نفتی جمهوری اسلامی توسط آمریکا در ماه مه، تنش در منطقه افزایش یافته و از آن زمان، تعدادی نفتکش در منطقه هدف حمله قرار گرفته و به آنها آسیب رسیده است. ایالات متحده و بعضی کشورهای منطقه این حملات را به جمهوری اسلامی نسبت داده و یادآور شده‌اند که مقامات ایران تهدید کرده بودند که در صورتی که خریداران نفت ایران به خاطر تحریم ایالات متحده واردات خود را قطع کنند، دیگر کشورهای منطقه هم نباید بتوانند نفت خود را به فروش برسانند.
 
برخی منابع این اظهارات را به معنی تهدید کشتیرانی تجاری به خصوص هنگام عبور از تنگه هرمز تلقی کردند.
 
حدود یک پنجم عرضه جهانی نفت از طریق تنگه هرمز صادر می‌شود و امنیت این تنگه برای عبور نفتکش‌ها جهت حفظ حفقظ ثبات و امنیت انرژی جهان اهمیت فراوان دارد.