محمد خاتمی: مطلوب ترین شیوه حکومت مردمی ، اداره فدرالی است

العربیه :محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری سابق ایران، گفته است که مطلوب‌ترین شیوه حکومت مردمی، اداره فدرالی است اما از نظر قانون اساسی، ایران نمی‌تواند فدراتیو باشد.
 
به گزارش اقتصادنیوز، خاتمی، در نشست اعضای شورای شهر، با اشاره به راه اندازی شوراها در دولت اصلاحات گفت: «شوراها را به عنوان سمبل جامعه مدنی راه‌اندازی کردیم که مورد استقبال فراوان قرار گرفت و این استقبال نشان دهنده سیر جامعه ما به سوی مردم‌سالاری بود».
 
او از اعضای این شورا خواست گزارش عملکرد خود را مرتب به اطلاع مردم برسانند و پاسخ پرسش‌ها و انتقادها را بدهند و در مواردی که انتقاد وارد است، بپذیرند و با مردم گفت و گو کنند.
 
خاتمی افزود: شاید در حال حاضر از نظر سیاسی مناسب نباشد اما مطلوب‌ترین شیوه حکومت مردمی، اداره فدرالی است که آن زمان در وزارت کشور ۱۰ منطقه هم مشخص کردیم اما از نظر قانون اساسی نمی‌توانیم فدراتیو باشیم.
 
خاتمی ذهنیتی که تصور می‌کند شورا اختیارات بعضی بخش‌ها را محدود می‌کند، باعث به نتیجه نرسیدن قانون شوراها اعلام کرد.
 
گفتنی است، مرکز پژوهش‌های مجلس ایران، پیشنهاد ایجاد یک نظام فدرالی را در ایران داده ‌است. مرکز مطالعاتی تبریز نیز، متن پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری فدرال ایران را تدوین کرده است که شامل قانون اساسی پیشنهادی این مرکز برای آینده‌ سیاسی ایران می‌باشد.
 
در این پیش نویس تلاش شده تا علل ناکارآمدی ساختار دولتی در صد سال گذشته در ایران بررسی شود و قوانین مندرج در آن منطبق با اعلامیه‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی مرتبط با حقوق بشر باشد.
 
بحث برقراری یک نظام فدارل در ایران طی سال‌های اخیر به اوج خود رسید بسیاری از احزاب سیاسی قومیت ها در ایران مسئله فدرالیزم را به بحث و گفتگو گذاشته‌اند. طرفداران فدرالیسم می گویند برقراری یک نظام فدارال غیر متمرکز هم حقوق قومیت‌ها را از طریق مشارکت در ساختار سیاسی کشور و توزیع عادلانه امکانات تضمین می‌کند و هم از بازسازی نظام‌های دیکتاتوری که همیشه مرکزگرایی یکی از عوامل عمل بوجود آمدن آن بوده، جلوگیری می‌کند. طرفداران این نوع نظام در ایران فاکت‌های عملی از موفقیت این نوع نظام را برای مخالفان خود ارائه می‌دهند. اغلب احزاب ملیت‌ها به این نوع نظام باور دارند و سال‌هاست برای توضیح آن برای اپوزیسیون سراسری تلاش می‌کنند.
 
اما مخالفان نظام یا دولت فدرال می‌گویند با توجه به تنوع قومی و دینی در ایران این نوع نظام سیاسی زمینه‌ای برای مطالباتی از قبیل حق تعیین سرنوشت و در نهایت به تجزیه ایران منتهی می‌شود این قشر اما هیچ دلیل گونه دلیل یا فاکت عملی برای نگرانی خود ارائه نمی دهد چون تنوع قومی در هند و در خیلی از کشورهای فدرال وجود دارد اما باعث تجزیه این کشورها نشد.
 
فدرالیسم نوعی سازماندهی اجتماعی است که به موجب آن دو یا چند سطح حکومتی بر سرزمین مشخص و جمعیت معلومی حاکمیت رسمی پیدا می کنند. نظامی است که در آن قدرت سیاسی بین واحد های حکومتی به مشارکت گذاشته می شود. مثلا دولت کالیفرنیا در آمریکا بر ساکنان کالیفرنیا حاکمیت رسمی دارد، اما حکومت ملی (سراسری) ایالات متحده آمریکا نیز می تواند با گذراندن لوایح قانونی سیاست‌هایی را به اجرا بگذارد که شامل حال ساکنان کالیفرنیا شود. همه آمریکایی ها از دو نوع حاکمیت ایالتی و حکومت فدرال تبعیت می کنند.
 
البته فدرالیسم منحصر به آمریکا نیست بلکه کشورهایی چون آرژانتین، آلمان، اتریش، استرالیا، ایالات متحده آمریکا، برزیل، سوئیس، کانادا، مالزی، مکزیک، و هند هستند، نظام‌های فدرال یکسان نیستند اما تا حدودی نکات مشترکی با یکدیگر دارند.