وضعیت پیچیده ای که پیچیده تر شد!

امیر فرشاد ابراهیمی / ایران بریفینگ: سیل اخیر در ایران به دلیل حجم خرابی و فقدان پیش‌بینی‌های لازم برای جلوگیری از تبعات آن، ساز و کار مدیریت بحران در کشور را زیر سوال برده و پیکان انتقادها به سمت نهاد اجرایی حاکمیت یعنی دولت روانه شده است.
 
منتقدان می گویند جمهوری اسلامی برای مقابله با حوادث طبیعی همچون زلزله و سیل هیچ سیاست و تدبیری ندارد و در زمان بروز این حوادث غیرمترقبه‌ همواره غافلگیر می شود و سازمان مدیریت بحران علیرغم گستردگی اش در تمامی دستگاه های جمهوری اسلامی اعم از وزارت کشور ، شهرداری ها و یا نیروهای مسلح همواره خود دچار بحران مدیریت است.
 
ضعف مدیریت در سیل های اخیر ایران باعث شد که ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز به صحنه بیایند اما حضور نیروهای مسلح در این حادثه بیشتر از آنکه به مدیریت بحران کمک کند خود بحرانی دیگر افزود!
 
در واقع در جمهوری اسلامی هیچ دستور مشخص و روشنی وجود ندارد که نیروهای مسلح ایران چه زمانی باید در حوادث اینگونه به صحنه بیایند و تا چه میزان باید در صحنه باشند.
 
برای مثال در قانون اساسی هندوستان ماده‌ای درباره وظایف ارتش در بلایای طبیعی وجود دارد که به طور نظری ارتش را موظف می‌کند آخرین گروهی باشد که برای عادی سازی اوضاع وارد عمل شده و در عین حال اولین گروهی باشد که وارد می‌شود.
 
در سیل اخیر آمریکا، ایالات این کشور از کمک‌های بشردوستانه ارتش در مناطق سیل زده استفاده کردند. در گزارشی که سال ۲۰۰۹ توسط صلیب سرخ بریتانیا منتشر شده به موارد متعدد کمک نیرو‌های نظامی در بلایای طبیعی اشاره شده است. در سیل سال ۲۰۰۷ ارتش بریتانیا نقش مهمی ایفا کرد و تعداد قابل توجهی از نیرو‌های ارتش چین بعد از زلزله سیشوآن در سال ۲۰۰۸ در این استان مستقر شدند.
 
 با وجود عامیت حضور نیرو‌های نظامی برای کمک به نیرو‌های اجرایی در بهبود اوضاع بعد از حوادث طبیعی، عملکرد هماهنگ رسانه‌های نزدیک به سپاه تا جایی پیش رفت که اعتراض شدید دولت را به همراه داشت.
 
انتشار محتوای تماس تلفنی فرمانده نیروی زمینی سپاه با رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران درباره بی تدبیری نیرو‌های دولتی در پلدختر، نگرانی دولتی‌ها را برانگیخت، با اینهمه عرصه برای برجسته کردن توان مدیریتی و اجرایی این نهاد نظامی تنگ نشد.
 
آخرین حلقه این زنجیره، ورود نیرو‌های حشد الشعبی و جنبش النجباء و همچنین فاطمیون برای کمک به سیل زدگان است که با واکنش‌هایی همراه بوده است. عده‌ای منتقد ورود نیروی نظامی خارجی به ایران بودند و عده‌ای آن را موضوعی معمولی توصیف کرده‌اند.
 
روزنامه کیهان درباره ورود فاطمیون ، حشد الشعبی و جنبش النجباء به ایران نوشت: مدافعان حرم به دعوت قاسم سلیمانی از عراق، افغانستان و پاکستان به یاری سیل‌زدگان آمده‌اند.
 
حشد الشعبی در بیانیه‌ای اعلام کرد که یگان مهندسی و برخی ماشین‌آلات سنگین این سازمان برای منحرف کردن جریان آب سیل و جلوگیری از ورود آن به عراق وارد خاک ایران شده است. در این بیانیه آمده است: ورود نیرو‌های حشد الشعبی به خاک ایران به منظور حفاظت از مناطق عراق به خصوص شهر عماره مرکز استان میسان از ورود سیل است.
 
ساخت و ترمیم مساجد و مدارس، تأمین کالا‌های اساسی و اعزام تیم‌های جهادی برای رفع انسداد معابر از جمله برنامه‌های شبه‌نظامیان عراقی اعلام شده است.
 
همچنین در اخبار دیگری آمده که «حشد الشعبی»، «جنبش النجباء» وارد خاک ایران شده است تا از سرایت سیل به شهر عماره جلوگیری کند.
 
خبرگزاری فارس در خبری نوشت کاروان جنبش النجباء عراق با بیش از ۱۰۰ خودروی سبک و سنگین، از مرز مهران وارد خاک ایران شده است.
 
فارس به نقل از کانال اطلاع‌رسانی این جنبش نوشت: «تمامی مدیران دفاتر نمایندگی نُجَباء در عراق و در رأس آنان حاج نصر الشمری رئیس شورای اجرایی جنبش، این کاروان را همراهی می‌کنند.»
 
روزنامه کیهان، علت حضور گروه‌های عراقی در مناطق سیل‌زده را دعوت فرمانده نیروی قدس خوانده و نوشت: «در پی دعوت فرمانده محبوب مدافعان حرم، سردار سرلشگر قاسم سلیمانی برای کمک به سیل زد گان، رزمندگان مدافع حرم از حشد الشعبی عراق تا لشگر فاطمیون افغانستان در قالب موکب‌های خدمت رسانی و اردو‌های جهادی به مناق سیل زده کشورمان شتافته‌اند.»
 
این روزنامه همچنین نوشته: مدافعان حرم، بسیجیان و رزمندگان فاطمیون در پی سخنان قاسم سلیمانی یک اردوی جهادی برپا کرده و عازم لرستان شدند: «بیش از ۲۰ موکب عراقی با محوریت حشدالشعبی عراق از مرز‌های ایلام و خوزستان وارد کشور شده‌اند. این موکب‌ها با ۴۰ دستگاه کامیون حامل کمک‌های مردمی و کالا‌های اساسی وارد شده و مهم‌ترین ماموریت آن‌ها خدمات‌دهی است.»
 
سرلشگر قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران پس از حضور در برخی مناطق سیل‌زده خوزستان گفته بود که کمک به حادثه‌دیدگان اخیر، دفاع از حرم است.
 
حشد الشعبی یا بسیج مردمی عراق شبه نظامیانی هستند که در ۴۰ گروه مختلف متشکل شده‌اند.
 
ساختار و بدنه اصلی حشد الشعبی را شیعیان عراقی تشکیل می‌دهند. ارتباط این نیرو با ایران آنقدر تنگاتنگ است که در اعتراضات مردم بصره علیه دخالتهای ایران ، فقط کنسولگرى ایران به آتش کشیده نشد بلکه مقر «جنبش النُجَباء» و مقر «حشد الشعبى» نیز تخریب شد و به گفته خبرگزاری فارس این دفاتر «در آتش فتنه‌انگیزى باقی‌ماندگان بعثى – تکفیرى سوخت.»
 
فرماندهان سپاه پاسداران و قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران هیچگاه ارتباط خود را با این گروه شیعی شبه نظامی تکذیب نکرده اند بلکه صراحتا خود را موسس و حامی این گروه عراقی معرفی کرده اند ، در تمامی دیدارهای قاسم سلیمانی از عراق و مناطق درگیری این نیروهای عراقی با داعش از جمله حشدالشعبی همواره فرماندهان این گروه شبه نظامی عراق در کنار او دیده شده اند.
 
 «هادی‌العامری» فرمانده سازمان بدر عراق که اکنون از زیرمجموعه های حشدالشعبی است در آغوش قاسم سلیمانی
ابومهدی المهندس فرمانده حشدالشعبی عراق در کنار قاسم سلیمانی در آزادسازی تکریتارتباط حشدالشعبی با سپاه پاسداران و نیروی قدس ظاهرا اکنون از ارتباط سازمانی هم فراتر رفته و یک ارتباط عاطفی و دوستانه با قاسم سلیمانی است آنقدر که آنها خود را ملزم به حضور مراسم ترحیم پدر قاسم سلیمانی در تهران دانستند.
 
 ابو المهندس از فرماندهان حشدالشعبی در حال قرائت قرآن مسجد نور تهران
هادی عامری از فرماندهان حشدالشعبی عراق نشسته از چپ مسجد نور تهران
واکنش‌ها به حضور گروه‌های عراقی برای کمک به سیل زدگان ایرانی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: واکنش‌های نژادپرستانه و ضد عرب و عراقی و واکنش‌ها به تبعات حضور یک نهاد نظامی خارجی در کشور.
 
منتقدان حضور حشدالشعبی در ایران چه می‌گویند؟
بخشی از شهروندان ایرانی از کمک نیروهای شبه نظامی عراق به سیل زدگان ایرانی ناراحت هستند ، ویدیوهای بی شماری از این اعتراضات در شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای پیدا کرده است.
 
جوان خوزستانی در این ویدئو از اینکه عراق به ایرانی‌های سیل زده کمک کرده ابراز نارضایتی کرده و مدعی است این کمک‌ها از سوی یک «غریبه» یعنی «ما عرضه نداریم» و «برای ما ایرانی‌ها بد است»
 
مهناز افشار بازیگر و همسر آقازاده محمدعلی رامین یکی دیگر از افرادی بود که شبکه‌های اجتماعی همین نگرش «نژادپرستانه» را دنبال می‌ کند و «غیرت» جوان ایرانی را تحسین کرده و در توئیتی نوشته بود «هر وقت یادت نرفت جوانان ما در جنگ با کدوم کشور از دست رفتن اونوقت رگ غیرت این مرد رد میفهمی!»
 
این اظهار نظر نژاد پرستانه البته اعتراض بسیاری از کاربران توییتر را به دنبال داشت. هشتگ «نژادپرست» نباشیم در جواب این دسته از منتقدان در شبکه‌های اجتماعی با استقبال مواجه شده، اما این استقبال گروه دوم منتقدان را فعال‌تر کرده است.
 
حضور نیروی نظامی خارجی؛ آری یا خیر؟
دسته دوم افرادی که به ورود یک نیروی نظامی خارجی در کشور انتقاد می‌کنند و این حضور را زمینه‌ساز استقرار این گروه شبه نظامی عراقی در ایران می‌دانند.
 
کسانی که در دسته دوم منتقدان جای می‌گرفتند، معتقد بودند حضور «حشد الشعبی» می‌تواند در آینده برای ایران خطرناک باشد و این نیرو بعدها از ابزار قدرت خودش برای سرکوب مردم ایران استفاده کند.
 
رضا پهلوی فرزند شاه فقید ایران نیز در این دسته قرار دارد.
 

اعتراضات مردم خوزستان و لرستان به نحوه کمک رسانی و مهار بحران سیل که تا کنون یک کشته و چندین زخمی نیز برجای گذاشته و حضور امنیتی نیروهای سپاه پاسداران و نیروی انتظامی و همچنین راهپیمایی نیروهای فاطمیون (شبه نظامیان افغانستانی زیر نظر سپاه پاسداران) و شعار دادن مرگ بر آمریکا ، مرگ بر ضدولایت فقیه در لرستان توسط این گروه با توجه به آنکه چندی پیش «موسی غضنفر آبادی» ، رئیس دادگاه انقلاب تهران، در گفتگویی جنجالی اعلام کرده بود: «اگر ما انقلاب را یاری نکنیم، حشدالشعبی عراقی، فاطمیون افغانی، زینبیون پاکستانی و حوثی‌های یمنی خواهند آمد و انقلاب را یاری خواهند کرد.» این نگرانی را که این نیروها برای سرکوب اعتراضات آمده اند نه کمک رسانی این گمان را تقویت می کند.
 
نگرانی دسته دوم منتقدان فقط مختص ایران نیست. در گزارش صلیب سرخ بریتانیا در سال ۲۰۰۹ که توسط چارلز آنتونی و لارا هادسون نوشته و در مجله «اچ پی ان» منتشر شده درباره جهان شمولی این نگرانی مثال‌های متعددی بیان شده و گفته شده فعالان حقوق بشر عمدتا به تحولاتی از این دست با نگرانی نگاه می‌کنند.
 
در آمریکا، نیز کنسرسیوم اینتر اکشن گزارشی را درباره نگرانی‌هایش از استقرار نیرو‌های ارتش آمریکا در آفریقا برای کمک‌های بشردوستانه ابراز کرده است. از طرفی تمایل اتحادیه اروپا به اسقرار نیرو‌های نظامی خارج از سرزمین اروپا نیز نگرانی‌هایی را به دنبال داشته است. منتقدان دخالت نظامی‌ها را نامناسب، غیر ضروری و پرهزینه می‌دانند و معتقدند این کمک‌ها با اصول بشردوستانه در تناقض است و بیشتر محرک‌های سیاسی و امنیتی دارد تا حقوق بشری.
 
دستور العمل استفاده از نیرو‌های نظامی خارجی در بلایای طبیعی موسوم به دستورالعمل اسلو می‌گوید: اگر دخالت نیرو‌های نظامی داخلی در بلایای طبیعی به دلیل فقدان ظرفیت در سایر نهادها، اولین گزینه باشد، قطعا استفاده از نیرو‌های نظامی خارجی آخرین گزینه است.
 
این دستورالعمل به روشنی دولت متاثر از بلای طبیعی را مسئول تامین کمک‌های بشر دوستانه در سرزمینش می‌کند و اعلام می‌کند که نیرو‌های نظامی خارجی باید مکمل مکانیزم‌های کمکی موجود باشند. این قانون تاکید می‌کند کمک‌های بشردوستانه نیرو‌های نظامی خارجی باید در چارچوب اصول و قوانین بین المللی و حقوق بشری باشد. برای مثال دولت اندونزی حمایت‌های دولت خارجی در یکی از بلایای طبیعی را در یک مدت زمان محدود ۹۰ روزه قبول کرد.
 
سازمان صلیب سرخ و هلال احمر جهانی ، اما دستورالعمل‌های خود را در ارتباط با ارتش دارند. اصول کلیدی دستورالعمل این دو سازمان می‌گوید: استفاده از دارایی‌های نظامی باید در مواردی باشد که کشور‌ها درگیر مبارزات مسلحانه یا نزاع داخلی‌اند و در این موارد نیز باید استفاده از ابزار نظامی آخرین گزینه باشد و تنها زمانی قابل توجیه است که نیاز جدی و اورژانسی به کمک‌های بشردوستانه وجود داشته باشد یا آلترناتیوی وجود نداشته باشد.
 
اصل «گرینه آخر» یکی از اصول کلیدی صلیب سرخ است، اما در عمل سیاستگذاران در مرحله آخر به دنبال این گزینه نمی‌روند.
مهرداد فرهمند خبرنگار بی بی سی فارسی درباره گروه دوم منتقدان در توییتر خود نوشته: «واکنش برخی کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی به حضور شماری از نیرو‌های حشد الشعبی در مناطق سیل زده برایم عجیب و «منطق» ایشان برایم درک ناشدنی است. یکی از دوستان عبارتی با این مضمون نوشته که اگر مقاومت در برابر نیروی اشغالگر خارجی مشروع است، پس می‌توان در برابر نیرو‌های حشد الشعبی نیز جنبش مقاومت به راه انداخت. واکنش یکی از «سلبریتی»‌های وطنی هم به گونه‌ای است که انگار ارتش صدام دوباره خرمشهر را گرفته است. تا جایی که بنده می‌دانم، حشد الشعبی را ایران در عراق به راه انداخت. فرماندهان حشد الشعبی در مصاحبه به خودم می‌گفتند که پیرو آیت الله خامنه‌ای‌اند یعنی مانند شهروندان ایرانی خود را تابع حاکمیت رهبری ایران می‌دانند. کشوری هم که نیروی نظامی مسلح به عراق فرستاد، ایران بود و حشد الشعبی زیر چتر این نیرو‌ها فعالیت می‌کرد. از لحاظ سیاسی هم این نیرو‌ها به نوعی حافظ منافع ایران در عراقند … به گمانم این واکنش‌ها به حشد الشعبی محدود به فضای مجازی و از سوی کسانی است که دور ایستاده‌اند وگرنه در عالم واقع و به ویژه میان سیل زدگان، تصور نمی‌کنم واکنشی منفی به حشد الشعبی نمود پیدا کرده باشد.»
 
نقض صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
ورای همه مخالفت های نژادپرستانه و عمومی درباره حضور شبه نظامیان خارجی و صرف نظر از اینکه به راستی نمی شود حشدالشعبی و یا لشکر فاطمیون را یک گروه عراقی و یا افغانستانی دانست چرا که همه می دانیم این گروه ها در کشورهای خود نیز جایی ندارند و عملا در آنجا آنها را مزدور می نامند و سپاه پاسداران ایران هم موسس این گروه ها بوده است و حامی مالی و تسلیحاتی آنهاست اما یک اشکال حقوقی و نقض قانون اساسی جمهوری اسلامی هم در این میان وارد است.
 
روزنامه کیهان تنها رسانه رسمی جمهوری اسلامی است که حضور این نیروها را به دعوت و یا خواست فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران اعلام کرده است در حالیکه قاسم سلیمانی به عنوان یک فرمانده ارشد نیروی مسلح کشور راسا هرگز اختیار چنین امری را نباید داشته باشد.
در آذرسال ۱۳۹۵ خبری انتشار یافت مبنی بر استفاده روسیه از پایگاه هوایی نوژه نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، این خبر بلافاصله در افکار عمومی و قوای جمهوری اسلامی ایران واکنش های مختلفی داشت و همه از حضور یک نیروی نظامی خارجی در ایران متعجب شدند .
 
اصل ۱۴۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید “استقرار هر گونه پایگاه نظامی خارجی در کشور هر چند به عنوان استفاده‌ های صلح‏ آمیز باشد ممنوع است” اما قانون درباره دادن اجازه استفاده موقتی یا اجاره ای از پایگاه های نظامی یا اجازه استقرار هواپیماهای نظامی خارجی سکوت کرده است. بر اساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی، “بهره گیری از امکانات مادی و معنوی کشور برای مقابله با تهدیدهای داخلی و خارجی” از وظایف شورای عالی امنیت ملی است که مصوبات آن برای قانونی شدن باید به تصویب رهبر ایران برسد.
 
موضوع استفاده از بمب افکن های روسی از خاک ایران برای حمله به مواضعی در سوریه در مجلس ایران هم مورد بحث قرار گرفت و «حشمت الله فلاحت پیشه» در این باره اخطار قانون اساسی داد .
 
متعاقبا «علاءالدین بروجردی» ، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران اعلام کرد:« پرواز هواپیماهای روسیه از پایگاه نوژه با مصوبه «شورای عالی امنیت ملی» انجام می شود. مصوبات شورای عالی امنیت ملی ایران با تایید رهبر جمهوری اسلامی ایران جنبه اجرایی می‌یابد.
 
آقای بروجردی گفت :«پایگاه هوایی همدان نه پایگاه روسی شده و نه جنگنده‌ای در پایگاه نوژه مستقر شده است، تنها اقدامی که صورت می‌گیرد این است که هنگام پرواز اجازه داده می‌شود جنگنده‌های روسی برای دریافت سوخت از این پایگاه استفاده کنند»
 
البته بعدها مشخص شد که این حضور نظامی با موافقت شورای عالی امنیت ملی ایران نبوده است و تنها سپاه پاسداران و وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران در جریان آن قرار گرفته بودند :
 
«حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران ششم آذر همان سال در مورد احتمال استفاده مجدد روس‌ها از پایگاه هوایی نوژه همدان گفته بود که اگر شرایط اقتضاء کند این کار انجام خواهد شد»
 
«عزت‌الله یوسفیان ملا» رئیس کمیسیون تدوین آئین نامه داخلی مجلس(۱۲ آذر همان سال) با اشاره به سابقه استفاده روسیه از پایگاه هوایی «نوژه»، گفت: «متاسفانه در گذشته این اقدام انجام شد و این اشتباهی بود که مرتکب شدند.»
 
این نماینده مجلس افزوده علی خامنه‌ای،رهبر جمهوری اسلامی، می‌تواند «برخلاف قانون اساسی دستور دهند که معمولا رهبری معظم انقلاب این کار را انجام نمی‌دهند.»
 
آقای یوسفیان ملا افزود: «ما نمی‌توانیم قانون اساسی را نقض کنیم با این بهانه که هدف خاصی را داریم، مگر اینکه مقام معظم رهبری تصمیمی را اتخاذ کنند»
 
این نماینده مجلس همچنین هشدار داد: «وزیر دفاع حق شکستن قانون اساسی را ندارد و اگر این کار {صدور اجازه استفاده روسیه از پایگاه نوژه} مجددا انجام شود، قطعا مجلس با این اقدام برخورد خواهد کرد»
 
توضیحات نماینده مجلس ایران نیز در روزهای گذشته مشخص می کند که مجلس در جریان این حضور نیروهای عراقی نیست :
 
«علی ساری» نماینده اهواز در مجلس روز شنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران ،ایرنا در پاسخ به این پرسش که «آیا این نیروها، ادوات جنگی و نظامی هم همراه خود دارند یا خیر؟» گفت: «من در این زمینه نمی‌توانم اظهارنظر کنم، چون اطلاعاتی ندارم.»
 
علی ساری درباره نهاد هماهنگ‌کننده نیروهای حشدالشعبی نیز گفت: «معمولاً هماهنگی در این سطح باید از طریق حوزه خارج از کشور یعنی نیروی قدس باشد، اما اینکه از کدام مسیر هماهنگی حضور آن‌ها انجام شده، من درباره آن اطلاعاتی ندارم.»
 
حالا سئوال اصلی اینجاست آیا شورای عالی امنیت ملی ایران مجوز ورود این نیروها را به ایران داده است و یا سپاه پاسداران راسا عمل نموده و قانون اساسی ایران را نقض کرده است؟
 
دولت در سایه سپاه پاسداران
اما طیف سومی نیز در میان منتقدان به حضور گروه‌های عراقی در ایران وجود دارد که حرف دیگری می‌زنند.
 
آن‌ها این حضور را استمرار تقویت بازوی دولت در سایه می‌دانند. آنها گفته‌اند نهادی نظامی که بر اساس قانون اساسی به بازوی اجرایی حاکمیت یعنی دولت پاسخگو نیست، پرچم‌دار اجرای سیاست‌های سازندگی بعد از سیل شده است. به گفته آنها «دعوت ازاین گروههای شبه نظامی خارجی در ظاهر با حضور یک نیروی خارجی برابری می‌کند» اما در عرصه واقعیت، این گروه‌ها چه از بعد ایدئولوژیک و چه از نظر مالی به جمهوری اسلامی وابسته‌اند و در واقع ایرانی هستند نه عراقی یا افغانستانی ، این طیف بیشتر معتقدند سپاه پاسداران از حضور آنها بیشتر در نظر دارد مقابل دولت روحانی و نارسایی های این دولت در مدیریت بحران و امداد رسانی به سیل زدگان چهره آرایی و قدرت نمایی کند.
 
یک روزنامه نگار اصلاح طلب ایرانی نیز با انتشار تصاویری از هادی العامری و ابومهدی مهندس فرماندهان ارشد حشد الشعبی عراق که در زمان جنگ ایران و عراق دوشادوش رزمندگان ایرانی علیه صدام می‌جنگیدند تلاش دارد تا ثابت کند این نیروها در واقع ایرانی و چه بسا نیروهای رسمی احتیاط سپاه پاسداران هستند .
در همین طیف چند کاربر و روزنامه نگار ایرانی دیگری نیز اعلام کردند چندی پیش جنبش النجباء که اکنون آنها نیز در کنار فاطمیون و حشدالشعبی به استان خوزستان وارد شده اند سرودی منتشر کرده اند که در آن از قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس و انقلاب اسلامی ایران ، تمجید کرده و خود را انقلابی – ایرانی خوانده اند.
 
 واقعیت نیز اینجاست که قرار دادن این گروه‌ها در زمره گروه‌های نظامی خارجی کمی سخت است و نمی شود حشدالشعبی و یا جنبش النجباء در عراق را و یا لشکر فاطمیون افغانستان و همچنین تیپ زینبیون پاکستان را گروه های شبه نظامی خارجی دانست چراکه به عنوان مثال در ایام نوروزگذشته رهبر جمهوری اسلامی ایران با تعدادی از خانواده های کشته شده لشکر فاطمیون و رزمندگان این گروه در مشهد دیدار کردند و خدمات آنها را در جنگ سوریه ستودند ، بلافاصله پس از این اقدام دولت افغانستان درباره این اظهارات موضع گرفت و در مورد بکار گیری مهاجران افغان در تصمیمات نظامی ایران واکنش شدید نشان داد و اعلام کرد: دولت ایران از فقر و مشکلات اقتصادی مهاجران افغان سو استفاده کرده‌ و این مهاجران را برای جنگ به سوریه می‌فرستد.
 
ملالی شینواری، مشاور رییس جمهوری افغانستان در این باره گفت: «آن‌ها از مشکلات اقتصادی افغان‌ها استفاده سوء استفاده می‌کنند، »
 
وزارت امور خارجه افغانستان نیز این اظهارات رهبر ایران را «جاه طلبانه » و سواستفاده از مهاجران افغانستانی دانست:
 
صبغت احمدی، سخنگوی وزارت امورخارجه افغانستان در این باره گفت: «متأسفانه این مواردی است که ادامه پیدا کرده. ما امیدوار هستیم که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور دوست و همسایه و دولت مسؤول، این موارد را جداً مورد توجه قرار بدهد».
 
سیما ثمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان سربازگیری مهاجران افغان را برای جنگ سوریه یک تخطی جدی ایران می‌داند و می گوید: «استفاده از مجبوریت و فقر مردم معلوم دارمهاجر یک تخطی حقوق بشر است»
 
در مورد حشدالشعبی نیز وضع به همین روال است رکس تیلرسون، وزیر وقت خارجه ایالات متحده گفته بود که با پایان جنگ با داعش و عقب راندن این گروه از خاک عراق وقت آن رسیده که نیروهای شبه نظامی حشد الشعبی «به خانه‌های خود باز گردند» در واقع در عراق نیز کسی حشدالشعبی را عراقی نمی داند ، همچنان که شاهد بودیم در انتخابات عراق مقتدا صدر خواستار حذف گروه‌های همسو با ایران همچون بدر و حشدالشعبی از حکومت ائتلافی آینده عراق شد .
ویان دخیل نماینده ایزدی های عراق در مجلس این کشور در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی نیز گفت: مردم موصل پس از داعش درگیر بحران های جدی در این شهر خواهند شد. مهمترین تهدید نیز شبه نظامیان حشدالشعبی تحت حمایت ایران است.
 
هم ابومهدی مهندس و هم هادی عامری، رهبر شبه‌نظامیان سپاه بدر که اکنون فرماندهی نیروی حشد الشعبی را برعهده دارند هردو در سالهای جنگ ایران و عراق در ایران حضور داشته و هر دو رسما تابعیت ایران را دارند و در جنگ ایران و عراق از اعضای رسمی و فرماندهان سپاه پاسداران بودند که پس از سرنگونی دولت صدام به عراق رفتند و سپاه بدرعراق و سپس حشدالشعبی را با حمایت مالی و نظامی سپاه پاسداران پایه‌گذاری کردند.
 
نتیجه آنکه حضور این گروه ها در ایران بیش از آنکه به سیل زدگان کمک کرده باشد وضع خودشان را پیچیده کرده اند. اگر خود را یک گروه نظامی عراقی می دانند باید شورای عالی امنیت ملی ایران و یا مجلس ایران جوابگو باشند که بر چه اساس مجوز ورود آنها را صادر کرده اند ؟ و اگر ایرانی هستند در عراق چه می کنند ؟
 
ضمن آنکه بیشتر به طنز شبیه است گروهی که از سلاح تا حقوق خود را از ایران دریافت می کند حالا با تجهیزات و کمکهای خود به کمک ایران آمده اند.
 
اینجاست که بیشتر مشخص می شود سپاه پاسداران در صدد است از حضور آنها برای قدرت نمایی خود و دولت در سایه اش خودنمایی کند و یا همان که پیش تر رئیس دادگاه انقلاب اسلامی گفته بود : آمده اند تا در برابر مخالفین از انقلاب اسلامی دفاع کنند.