دادستان مشهد می گوید شهروند آمریکایی زندانی در خراسان، شاکی خصوصی دارد

وایت حدود هفت ماه پیش در جریان سفر به ایران بازداشت و در زندان مرکزی مشهد (وکیل آباد) زندانی شد بی بی سی : به گفته دادستان مشهد، یک شهروند آمریکایی به خاطر طرح شکایت خصوصی علیه او در بازداشت به سر می‌برد.
 
روز جمعه، ۵ بهمن (۲۵ ژانویه)، خبرگزاری مهر نوشت که غلامعلی صادقی، دادستان مشهد، در پاسخ به این سئوال که فردی "که گفته می شود نظامی سابق آمریکاست" به چه دلیل در مشهد بازداشت شده، گفت: "این فرد شاکی خصوصی دارد."
 
آقای صادقی در مورد هویت شاکی خصوصی و ماهیت شکایت علیه این شهروند آمریکایی توضیحی نداده اما در پاسخ به این سئوال که آیا وی با اتهام امنیتی هم مواجه است، گفته است: "در حال بررسی است، اما آنچه که فعلا محرز و مسلم است این است که این فرد شاکی خصوصی دارد."
 
دادستان مشهد با تایید اینکه این شهروند آمریکایی همچنان در بازداشت است، گفته است که "پرونده او در مرحله تحقیقات است و پس از کامل شدن نتایج اعلام خواهد شد."
 
حدود دو هفته پیش، خبرگزاری دولتی ایران - ایرنا - بیانیه بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی را منتشر کرد که در آن تایید شده بود که مایکل وایت، شهروند آمریکایی، در مشهد بازداشت شده و این موضوع از طریق سفارت سوییس - حافظ منافع ایالات متحده در ایران - به اطلاع دولت آمریکا رسیده است. این بیانیه شامل جزئیاتی در مورد ماهیت اتهامات، زمان و شرایط بازداشت و احتمال دسترسی فرد بازداشتی به حمایت کنسولی نبود. آقای قاسمی گزارش‌های مربوط به بدرفتاری با فرد بازداشتی را هم تکذیب کرد.
دادستان مشهد بازداشت شهروند آمریکایی به خاطر شکایت خصوصی را تایید کرده اما ایراد اتهامات امنیتی را هم مردود ندانسته است دو روز پیش از آن، نیویورک تایمز گزارش کرده بود که مایکل آر وایت، ۴۶ ساله و عضو سابق نیروی دریایی آمریکا، هنگام دیدار از ایران در ماه ژوئیه به دلایل نامعلوم بازداشت شد و همچنان در بازداشت به سر می‌برد. ایران تا آن زمان از اعلام خبر بازداشت آقای وایت خودداری کرده بود هر چند به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، جمهوری اسلامی ظرف چند روز پس از بازداشت، موضوع را به سفارت سوییس اطلاع داده بود.
 
نیویورک تایمز به نقل از جوآن وایت، مادر این فرد نوشته بود که پسرش پیشتر "پنج یا شش بار" برای دیدن دوست دختر ایرانی خود به ایران سفر کرده بود و در آخرین سفر هم قرار بود در ماه ژوئیه به آمریکا بازگردد اما از او خبری نشد. خانم وایت گفت که موضوع ناپدید شدن پسرش را به اطلاع مقامات آمریکا رساند اما حدود سه ماه بعد بود که وزارت خارجه ایالات متحده توانست تایید کند که او در ایران در بازداشت است.
 
پیشتر، وبسایت خبری ایران‌وایر اولین خبر از بازداشت مایکل وایت را منتشر کرده و به نقل از یک ایرانی که در زندان وکیل آباد مشهد محبوس بود از وضعیت نامناسب این شهروند آمریکایی در زندان خبر داده بود. به گفته او، آقای وایت در بخش محکومان جرایم جدی زندانی بوده و وضعیت خطرناکی داشته است. زندان مرکزی مشهد (وکیل آباد) دارای بند ویژه "مجرمین با خلاف سنگین و اراذل و اوباش" و همچنین بندی برای زندانیان سیاسی است. گفته می‌شود این زندان با تراکم زندانی مواجه است و بخش‌هایی از آن شرایط نامناسبی دارد.
 
مادر مایکل وایت به نیویورک تایمز گفته بود که پسرش دچار بیماری آسم شدید است و به خاطر تومور در ناحیه گردن، تحت شیمی درمانی و پرتودرمانی قرار گرفته بود. او نسبت به سلامت پسرش ابراز نگرانی کرد.
 
بازداشت شهروندان خارجی یا ایرانیان دوتابعیتی در ایران در سال‌های اخیر رواج داشته و در حال حاضر، تعدادی از آنان در ایران زندانی هستند. معمولا این افراد به جاسوسی یا تلاش برای براندازی در طول سفر به ایران متهم می‌شوند هر چند آنان و دولت‌های غربی مربوطه چنین اتهاماتی را بی‌اساس دانسته‌ و انگیزه‌های دیگری را برای بازداشت این افراد عنوان کرده‌اند.
 
برخی مقامات و منابع غربی حکومت جمهوری اسلامی را متهم کرده‌اند که با توجه به حساسیت کشورهای غربی در حمایت از شهروندان خود، از جمله خارجیانی که تابعیت آنها را دارند، کوشیده‌اند از این بازداشت‌ها به عنوان اهرمی در پیشبرد سیاست خارجی خود یا دریافت پول از کشورهای دیگر استفاده کنند. مقامات دولت ایران تاکید داشته‌اند که تمامی بازداشت‌شدگان در مراجع قانونی، که معمولا دادگاه‌های انقلاب است، محاکمه و به حبس محکوم شده‌اند.
 
در مواردی، بازداشت‌شدگان ظاهرا پس از توافق دولت ایران و دولت‌های متبوع آنان آزاد شده‌اند.
 
در سال ۲۰۱۶، جمهوری اسلامی چند شهروند آمریکایی ایرانی‌تبار را آزاد کرد و به آمریکا بازگرداند اما بعدا گزارش شد که دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت آمریکا، برای کسب آزادی این افراد، مقادیری پول نقد را با هواپیما به ایران ارسال کرده است. این اقدام با انتقاداتی مواجه شد. منتقدان گفتند که این مبادله مغایر سیاست اعلام شده ایالات متحده در مورد خودداری از معامله با افراد و گروه‌هایی است که در هر نقطه ای از جهان، شهروندان این کشور را برای مقاصد مالی یا غیرمالی به گروگان می‌گیرند و تخطی از این سیاست را عامل تشویق و ترویج گروگانگیری به عنوان ابزار سیاست خارجی دانستند.