توجه عموم مردم به چربی و کربوهیدارت و کالری و پروتئینی که میخورند روز به روز بیشتر میشود اما یکی از مهمترین مولفههای تغذیه سالم یعنی فیبر اغلب نادیده گرفته میشود و یک تحقیق وسیع نشان میدهد بیشتر مردم دنیا فیبر کافی نمیخورند.
تحقیق وسیع محققان دانشگاههای اُتاگوی نیوزیلند و داندی اسکاتلند نشان میدهد تغذیهای که حاوی فیبر زیاد باشد احتمال چند عامل مهم مرگ و میر را ١٥ تا ٣٠ درصد کاهش میدهد.
این مطالعه که روی ١٣٥ میلیون نفر انجام شده به این نتیجه رسیده که تغذیهای که حاوی روزانه ٢٥ تا ٢٩ گرم فیبر باشد احتمال سکتههای قلبی و مغزی، دیابت نوع دوم و سرطان روده بزرگ و مقعد را در مقایسه با کسانی کاهش میدهد که فیبر کافی نمیخورند.
محققان همچنین دریافتند که تغذیه پر فیبر فشار خون، کلسترول تام و وزن را هم کاهش میدهد.
با این حال بیشتر مردم دنیا به اندازه کافی فیبر نمی خورند، یعنی کمتر از ٢٠ گرم در روز.
پروفسور جان کامینگز که در این تحقیق شرکت داشته به بیبیسی گفت وقت آن رسیده که مردم فکری برای این موضوع کنند.
محققان میگویند ٢٥ گرم فیبر در روز "حداقل" فیبر کافی در تغذیه روزانه است و بهتر است که بیش از سی گرم در روز فیبر خورد.
برای مقایسه، یک هویج سه گرم، یک کاسه عدسی چهار گرم، یک سیب با پوست چهار گرم و یک برش کلفت نان تست قهوهای دو گرم و یک موز سه گرم فیبر دارند.
این مقدار فیبر در رژیم موسوم به "پنج وعده در روز" معمولا تامین میشود، روزی پنج بار- هر بار حدود هشتاد گرم انواع میوه و سبزی یا سی گرم برگه و میوه خشک. سیب زمینی حساب نیست.
برای افزایش فیبر در تغذیه، سبزی، میوه، حبوبات و بنشن، مغزدانهها و نان یا ماکارونی سبوسدار (Wholegrain) -نه نان و پاستای سفید- باید هر چه بیشتر در تغذیه روزانه باشد و میوه و سبزی حداقل یک سوم کل تغذیه روزانه را تشکیل دهد. برخی از دیگر راههای افزایش فیبر عبارتند از: خوردن سیب و سیب زمینی با پوست، خوردن برنج قرمز یا قهوهای به جای برنج سفید، افزودن عدس یا نخود به برخی غذاها یا سالاد. آش یکی از بهترین غذاهای ایرانی از نظر فیبر است، با بنشن و سبزی فراوان.
برخی محققان میگویند روی آوردن مردم به رژیمهای کم کربوهیدرات سبب شده آنها از یکی از منابع مهم فیبر مثل نان و پاستای سبوسدار محروم شوند.
افزایش فیبر در تغذیه باعث می شود که ما زودتر سیر شویم و چربی و نشاسته مواد غذایی مختلف در روده کوچک کمتر جذب شوند. فیبر برای رفع یبوست مفید است و همچنین غذای حدود ٥٧ درصد سلول غیر انسانی (موجودات میکروسکوپی) است که عمدتا در روده بزرگ زندگی میکنند.
این مجموعه موجودات میکروسکوپی (ویروس، میکروب، قارچ و آرکیا) در کل "میکروبیوم" یا یا "ریزاندامگان همزیست" نامیده میشود. علم دائم در حال کشف نقش مفید و مهم میکروبیومها در کار دستگاه گوارش، تنظیم سیستم ایمنی و مبارزه با بیماریها و نقش آنها در تولید ویتامینهای لازم است.
این تحقیق در نشریه پزشکی لنست منتشر شده و تلاشی بوده برای کمک به سازمان بهداشت جهانی. سازمان بهداشت جهانی قرار است سال آینده راهنمای مصرف سالم فیبر در تغذیه روزانه را منتشر کند.