نه آب دهان و نه نیش پشه؛ ۸ باور غلط در مورد نحوه انتقال اچ‌آی‌وی

- یک دسامبر روز جهانی ایدز است و روبان قرمز نمادی است از آگاهی نسبت به این بیماری در اول دسامبر، روز جهانی ایدز، پرداختن به برخی باور‌های غلط در مورد این بیماری خالی از لطف نیست. تصورات اشتباهی که سال‌هاست باعث بدنامی مبتلایان به این بیماری و تبعیض علیه آ‎نها شده است.
 
اچ آی وی یکی از شایع‎ترین مشکلات سلامتی در جهان است که به گزارش سازمان بهداشت جهانی تا کنون جان ۳۵ میلیون نفر را گرفته است.
 
تنها در سال گذشته، نزدیک به یک میلیون نفر در جهان به دلیل بیماری‎های ناشی از ویروس اچ‌آی‌وی جان خود را از دست دادند.
 
نزدیک به ۳۷ میلیون نفر حامل این ویروس هستند که از این تعداد ۷۰ درصد در آفریقا زندگی می‎کنند و یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفرشان به تازگی در سال ۲۰۱۷ به آن مبتلا شده‎اند.
 
تنها در صورتی بیماری ایدز در فرد تشخیص داده می‎شود که مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی باشد.
 
این ویروس برای اولین بار در دهه ۸۰ میلادی شیوع پیدا کرد و از آن زمان تا کنون انواع و اقسام عقاید نامعقول در مورد نحوه انتقال این بیماری و چگونگی زندگی کردن با آن، منشأ بدبینی و پیش‌داوری نسبت به مبتلایان به آن بوده است.
 
در روز جهانی ایدز، این مطلب نگاهی دارد به شایع‎ترین باورهای غلط در مورد این بیماری:
با بودن در کنار افراد اچ آی وی مثبت، به این بیماری مبتلا خواهم شد
این باور اشتباه مدت‎هاست باعث تبعیض نسبت به افراد اچ‌آی‌وی مثبت شده. با وجود تلاش‌هایی که برای آگاهی دادن در این باره صورت گرفته، سال ۲۰۱۶، ۲۰ درصد از مردم بریتانیا هنوز معتقد بودند اچ‌آی‌وی از طریق تماس پوستی یا آب دهان منتقل خواهد شد. شناسایی ویروس اچ آی وی تنها از طریق آزمایش خون ممکن است اما اچ‌آی‌وی از طریق تماس، اشک چشم، عرق بدن، آب دهان یا ادرار به فرد دیگری منتقل نمی‎شود.
 
امکان ندارد از راه‎های زیر به این بیماری مبتلا شویم:
 

 
اچ‌آی‌وی از طریق تماس با مایعات بدنی فرد مبتلا به این بیماری نظیر خون، منی، ترشحات واژن و شیر مادر منتقل می‎شود.
با روش‎های غیرمعمول می‎توان اچ‌آی‌وی را درمان کرد
این حرف اصلا صحت ندارد. درمان‎های مکمل یا جایگزین از جمله حمام کردن بعد از رابطه جنسی و رابطه جنسی با دختر باکره این بیماری را درمان نمی‎کند.
 
درمان اچ‌آی‌وی از طریق رابطه جنسی با دختر باکره که در آفریقای سیاه و بخش‎هایی از هند و تایلند رواج دارد، نه تنها اشتباه است بلکه بسیار خطرناک هم هست. باوری که تجاوز به دختران کم سن و سال و گاهی اوقات حتی نوزادان را به دنبال داشته و آن‎ها را هم در خطر ابتلا به این بیماری قرار داده است.
 
گفته می‎شود این باور غلط به اروپای قرن ۱۶ برمی‎گردد، زمانی که سفلیس و سوزاک شیوع پیدا کرده بود. این روش اما برای درمان این بیماری‎ها هم کارساز نبود.
 
عبادت و انجام مناسک مذهبی هم ممکن است به افراد در پشت سرگذاشتن سختی‎ها کمک کند اما به لحاظ پزشکی روی ویروس اچ‌آی‌وی هیچ تأثیری ندارد.
پشه‎ها می‎توانند ویروس اچ‌آی‌وی را منتقل کنند
ویروس اچ‌آی‌وی از طریق خون منتقل می‎شود اما برخی مطالعات نشان داده‎اند به دو دلیل ممکن نیست از طریق نیش پشه‎ یا سایر حشراتی که خون بدن را می‎مکند، به این بیماری مبتلا شویم: در سال ۱۹۹۱، دایانا، شاهزاده ولز با هدف آگاهی دادن نسبت به تصورات غلط در مورد اچ آی وی، با بیماران مبتلا در لندن ملاقات کرد

 
پس اگر در جایی زندگی می‎کنید که هم پر از پشه است و هم عده زیادی در آن اچ‌آی‌وی مثبت هستند، خیال‎تان راحت باشد چون این دو مورد ربطی به هم ندارد.
ممکن نیست از طریق سکس دهانی اچ‌آی‌وی بگیرم
این درست است که سکس دهانی از روش‎های دیگر رابطه جنسی خطر کمتری دارد و احتمال انتقال ویروس از این طریق چهار در ده‌هزار است.
 
اما واقعیت این است که احتمال گرفتن اچ‌آی‌وی از طریق سکس دهانی چه با مرد و چه با زنی که مبتلا به این بیماری است وجود دارد. به همین دلیل است که پزشکان استفاده از کاندوم را حتی برای سکس دهانی هم توصیه می‎کنند. اچ آی وی از طریق تماس پوستی، آب دهان، استفاده از وسائل مشترک یا نیش پشه منتقل نمی‎شود اگر از کاندوم استفاده کنم، اچ‌آی‌وی نمی‎گیرم
کاندوم‎ها همیشه هم در جلوگیری از انتقال ویروس اچ‌آی‌وی موفق عمل نمی‎کنند چون ممکن است در طول رابطه جنسی پاره شوند، بیرون بیایند یا ترک بخورند.
 
به همین دلیل است که کمپین‎های موفق مبارزه با ایدز، تنها به جا انداختن استفاده از کاندوم‎های لاتکس اکتفا نمی‎کنند و روی انجام آزمایش اچ‌آی‌وی و شروع هر چه سریع‌تر درمان در صورت جواب مثبت تأکید دارند.
 
سازمان بهداشت جهانی می‎گوید در میان افراد اچ‌آی‌وی مثبت، از هر چهار نفر یک نفر از بیماری‎ خود بی‎خبر است. به این ترتیب ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از مردم دنیا نمی‎دانند اچ‌آی‌وی دارند و این خطر انتقال ویروس را به شدت بالا می‎برد.
نداشتن نشانه‎های بیماری به معنای سلامت ماست
فرد اچ‌آی‌وی مثبت می‎تواند بین ۱۰ تا ۱۵ سال با این ویروس زندگی کند و هیچ نشانه‌ای از بیماری هم نداشته باشد. در هفته‌های اولیه ابتلا به این ویروس، ممکن است نشانه‎هایی شبیه به بیماری آنفولانزا مثل تب، سردرد، بثورات پوستی یا گلودرد در فرد بروز کند. کاندوم‎ها به جلوگیری از انتقال اچ آی وی و محافظت از فرد در برابر سایر بیماری‎هایی که از از طریق رابطه جنسی منتقل می‎شوند، کمک می‎کند به تدریج که این ویروس سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‎کند، نشانه‎های دیگری هم در فرد مبتلا دیده خواهد شد. این نشانه‎ها عبارتند از: تورم غدد لنفاوی، کاهش وزن، تب، اسهال و سرفه.
 
اگر درمانی روی بیماری صورت نگیرد ممکن است به بیماری‎های شدیدتر از جمله سل، مننژیت قارچی، عفونت‎های میکروبی حاد، سرطان‎هایی مثل لنفوم و سارکو کاپوزی ( نوعی سرطان سلول‎های عروقی که به شکل ضایعات پوستی بروز می‎کند) و بسیاری بیماری‎های دیگر منجر شود.
افراد اچ آی وی مثبت در جوانی می‎میرند
افرادی که می‎دانند اچ‌آی‌وی مثبت هستند و درمان‎شان را جدی می‎گیرند، زندگی سالمی خواهند داشت؛ دسته‎ای که آمارشان هم رو به افزایش هم است. از هر چهار نفر مبتلا به اچ آی وی، یک نفر از بیماری خود خبر ندارد برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز می‎گوید در ۴۷ درصد از حاملان اچ‌آی‌وی که تحت درمان هستند، میزان ویروس به اندازه‌ای است که شناسایی آن در آزمایش خون غیرممکن می‏شود. این افراد حتی در صورت رابطه جنسی هم نمی‎توانند ویروس را به فرد سالم منتقل کنند. هر چند اگر درمان این افراد متوقف شود، سطح اچ‌آی‌وی ممکن است به حالت اولیه بازگردد و دوباره قابل شناسایی شود.
 
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، سال ۲۰۱۷، ۲۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از افراد اچ‌آی‌وی مثبت - یعنی ۷۸ درصد از کسانی که می‌دانند به این بیماری مبتلا هستند - داروهای ضد ویروس پسگرد دریافت کرده‎اند و این در حالیست که آمار این افراد در سال ۲۰۱۰ تنها ۸ میلیون بوده است.
ویروس اچ آی وی همیشه از مادر به فرزند منتقل می‎شود زنانی که سطح اچ آی وی در آن‎ها به واسطه درمان پائین آمده، می‏توانند بچه دار شوند لزوما این طور نیست. مادرانی که با درمان سطح ویروس اچ‌آی‌وی در آن‎ها پائین آمده می‎توانند فرزندان سالم به دنیا بیاورند.